Sau ngày đất nước thống nhất, dù công tác ở đâu, các thế hệ CBCS ANK V đều giữ vững bản chất truyền thống cách mạng, thấm nhuần sâu sắc và thực hiện theo 6 điều Bác Hồ dạy CAND, luôn là tấm gương sáng cho thế hệ công an hôm nay noi theo. Trong đó, đơn vị Tiểu đoàn 10 Anh hùng và Ban An ninh Quảng Đà được xem là hai đơn vị sáng giá nhất!
Tiểu đoàn 10 Anh hùng
Tiểu đoàn 10 được thành lập tháng 2- 1965 (tiền thân là Đại đội cảnh vệ) với khoảng 750 cán bộ chiến sĩ, 6 đại đội, nhiệm vụ chính là chiến đấu, bảo vệ vùng căn cứ cách mạng, bảo vệ lãnh đạo và cơ quan đầu não Khu V.
Nhắc về kỷ niệm một thời hoa lửa, ông Huỳnh Văn Chanh (SN 1935, nguyên Đại đội trưởng C32, Tiểu đoàn phó Tiểu đoàn 10) nhớ như in, năm 1968, trong một lần Bí thư Khu ủy Khu V ra Bắc báo cáo tình hình rồi trở lại đơn vị. Đêm mịt mùng, đơn vị nghỉ tại vùng giáp giới giữa Bình Trị Thiên và Quảng Nam Đà Nẵng tại Binh trạm 559.
Sau một ngày đi đường mệt rã rời, đồng chí Võ Chí Công và một số đồng chí lãnh đạo Khu ủy nghỉ ngơi để ngày mai tiếp tục hành trình. Tầm khoảng 22 giờ, bất ngờ địch thả pháo sáng, quân ta đồng loạt xuống hầm. Phía ngoài là hầm bò, tiếp trong đó là hầm kèo (hầm chữ A), nơi đồng chí Võ Chí Công trú ẩn và luôn bên cạnh là ông Chanh và một số chiến sĩ bảo vệ tiếp cận 24/24.
Không lâu sau đó, một loạt B52 dội xuống ngay đúng đội hình. Trong tư thế sẵn sàng cho tình huống xấu nhất, ông Chanh nhanh chống đứng cúi lưng, gồng mình lấy thân che cho đồng chí Võ Chí Công, phía trên lưng cảm giác như một tảng đá lớn ập xuống, vùi dập, tối om. Loạt bom thứ hai hầm sập, tiếng la hét, kêu van í ới. Ông và đồng chí Phạm Công Ẩn nhanh chống đào bới đất đá, tưởng chừng vô vọng.
Nhưng không ngờ, chỉ ít phút sau khi đào bới từ trong ra, đồng đội từ ngoài vào thế là ánh sáng le lói, ánh sáng của sự sống, niềm tin cách mạng. Nhanh như sóc, ông Chanh cõng đồng chí Võ Chí Công chạy nhanh qua hầm khác, gần một đơn vị quân đội trú ẩn an toàn. Sau lần đó, đơn vị của ông có đến hàng chục đồng chí hy sinh và bị thương. Những đồng đội của ông luôn in hằn trong ký ức mình, mỗi lần nhớ lại mắt ông nhòa lệ…
Lần khác, khi đồng chí Võ Chí Công xuống Điện Bàn công tác, địch thả loạt Bom B57 trúng hầm, hầm sập nhưng phía trên đồng chí Võ Chí Công đã có ông Chanh che thân mình nên thoát nạn. Sau đó, nhanh chóng đưa đồng chí Võ Chí Công vào hầm khách trú ẩn bằng… võng, an toàn.
Một chiến công lớn mà C32 của ông luôn được nhắc đến trong kỳ tích bảo vệ đồng chí Võ Chí Công là phá tan âm mưu, ngăn chặn và truy bắt tên Trương Hồng Thanh, cơ yếu riêng của đồng chí Võ Chí Công đã phản động thực hiện ám sát đồng chí Công để đầu hàng giặc.
Ông Chanh (bên phải) cùng đồng chí Võ Chí Công, nguyên Bí thư khu ủy Khu V - Ảnh tư liệu
Ông Nguyễn Ngọc Hân, năm nay đã gần tuổi 75, nhớ về đơn vị, ông xem lại tấm hình chụp năm 1976 chung với Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng và Bí thư Khu ủy Khu V- Võ Chí Công, ông rất đỗi tự hào. Ông nhớ mình và đồng đội trong một lần đi bảo vệ đồng chí Võ Chí Công xuống huyện Điện Bàn công tác. Trên đường đi, bỗng dưng quân Mỹ vây trên bầu trời và cả bộ binh. Nhiều lần, trong lớp lá ngụy trang ông và 2 lớp CBCS nằm dưới và nằm trên để đồng chí Võ Chí Công nằm giữa phòng tình huống xấu nhất xảy ra. Với sự mưu trí, C10 đã đưa đồng chí Võ Chí Công trở về an toàn.
Còn đại tá Nguyễn Văn Khánh không bao giờ quên kỷ niệm: “Vào khoảng 12 giờ đêm của một ngày năm 1972, chúng tôi nhận được lệnh của BCA: ngay đêm nay địch tập kích pháo vào tọa độ này, di chuyển ngay lập tức. Sau khi nghe lệnh, tôi lập tức thông báo cấp trên và đánh thức đồng đội, CBCS sơ tán gấp. Tuy trời rét như cắt, nhưng ngay trong đêm, tất cả CBCS của ANK V lội suối (nước gần đến cổ) vào điểm sơ tán dự trữ (có cả Nguyên Bí thư Khu ủy, Tư lệnh Khu V Võ Chí Công; đồng chí Phó Khu ủy Bùi San…).
Trời mờ sáng thì hầu như tất cả đã được chuyển đi, chỉ còn khu điện đài chưa thể di chuyển kịp. Thế là vừa sáng, pháo địch nả vào khu căn cứ, sau khi trở lại thấy tan hoang, san phẳng. Nếu đợt đó rút quân chậm thì không thể lường hết được sự tổn thất của An ninh khu V”.
Đại tá- Anh hùng LLVTND Nguyễn Rã, nguyên Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 10, nguyên Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam- Đà Nẵng nay đã về nơi thiên cổ khi thọ gần 100 tuổi. Với đơn vị mà ông đứng đầu năm nào, chỉ hơn 10 năm hoạt động, Tiểu đoàn 10 được Đảng, Nhà nước và Quân khu V, ban An ninh khu V tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen. Đơn vị C32 và Tiểu đoàn 10 được tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND. Sau năm 1975, Tiểu đoàn 10 cũng như Ban An ninh khu V giải thể, các CBCS được bổ sung về cho các đơn vị công an thuộc Khu V và các tỉnh, thành khác.
Nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trao tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND cho Tiểu đoàn 10 vào tháng 3-2009
Phát huy truyền thống An ninh Quảng Đà
Nhắc nhớ về những đồng đội ở đơn vị Ban An ninh Quảng Đà (AN QĐ, thuộc An ninh khu V), thượng tướng Lê Thế Tiệm, nguyên Thứ trưởng Bộ Công an bùi ngùi: “Dẫu cho tiếng súng, tiếng bom của quân thù từ lâu không còn nữa, dẫu cho những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước gian khổ hy sinh, cảnh đói cơm lạc muối, máu trên bùn non đã lùi xa, nhưng những ký ức về một thời chiến đấu hào hùng của lực lượng AN QĐ không dễ gì nguôi ngoai.
“Nhớ những Anh hùng LLVTND Phan Ngọc Nhân, Võ Như Ngọc…; ghi nhận công lao của Anh hùng LLVTND Nguyễn Thanh Hùng, Trần Công Dũng đã bao lần xâm nhập vào sào huyệt của địch, “xuất quỹ nhập thần” tiêu diệt hàng trăm tên ác ôn làm cho kẻ thù kinh hồn bạt vía. Chính những điều đó đã luôn thức tỉnh chúng ta niềm tự hào là đã cống hiến một thời xuân sắc cho sự nghiệp giải phóng quê hương, đất nước, hun đúc ý chí kiên cường để rồi 40 năm qua, lực lượng AN Quảng Đà tiếp tục lao vào cuộc chiến đấu mới chống bọn phản động trong nước cấu kết với các thế lực thù địch bên ngoài, âm mưu lật đổ chính quyền cách mạng, chống chiến lược diễn biến hòa bình và kế hoạch hậu chiến của địch, góp phần khôi phục và phát triển kinh tế, ổn định đời sống của nhân dân”, thượng tướng Tiệm chia sẻ.
Trong buổi gặp mặt truyền thống của lực lượng AN QĐ mới đây (tháng 3-2015), thượng tướng Đặng Văn Hiếu, thứ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh: “Quảng Nam- Đà Nẵng là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng ở miền Trung, Tây Nguyên và cả nước. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lực lượng AN QĐ đã vượt qua bao khó khăn, gian khổ để dành thắng lợi quan trọng. Các đồng chí đã tổ chức hàng ngàn trận đánh, diệt ác, trừ gian, tiêu diệt nhiều tên đầu sỏ nguy hiểm góp phần mang lại thắng lợi vinh quang cho dân tộc”.
Thượng tướng Đặng Văn Hiếu (giữa) cùng thượng tướng Lê Thế Tiệm (thứ 2 từ phải qua) cùng các đồng chí Ban An ninh Quảng Đà trong ngày gặp mặt tháng 3-2015
“Sau ngày thống nhất, các CBCS AN QĐ đã cùng các lực lượng, ngành chức năng bắt tay thực hiện nhiệm vụ thiết lập trật tự, kỹ cương xã hội, đập tan mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động bên trong và bên ngoài, góp phần bảo vệ thành quả cách mạng, xây dựng và phát triển đất nước. Được tôi luyện trong chiến đấu, nhiều đồng chí cán bộ AN QĐ đã trở thành lãnh đạo cao cấp trong lực lượng CAND, một số bộ ngành, lãnh đạo địa phương”, thượng tướng Đặng Văn Hiếu nhấn mạnh.
Thượng tướng Đặng Văn Hiếu khẳng định: “Trong chiến đấu và công tác, lực lượng Công an ngày càng trưởng thành, vững vàng và lớn mạnh. Hàng vạn đồng chí CBCS đã được Đảng, Nhà nước khen thưởng; hàng trăm đồng chí dũng cảm hy sinh, giữa thời bình máu của CBCS vẫn đổ vì sự bình yên của đất nước và nhân dân…
Trong các thành tích, chiến công của lực lượng Công an có một phần đóng góp rất quan trọng của Công an tỉnh Quảng Nam và TP. Đà Nẵng. Thế hệ hôm nay đã và đang kế thừa xứng đáng truyền thống anh hùng của các thế hệ đi trước”.