Đây là trục đột phá đầu tiên, quyết định mọi thành công. Đảng bộ Hà Nội phải thật sự tiêu biểu, mẫu mực, gương sáng về bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu. Mỗi cán bộ, đảng viên phải dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; nói đi đôi với làm; vì nhân dân phục vụ.
Hà Nội cần tiếp tục triển khai nghiêm túc các Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, XIII, gắn với Chỉ thị 05-CT/TW về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Kiên quyết phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; nêu cao tinh thần tự phê bình, đoàn kết, thống nhất trong toàn Đảng bộ; củng cố mối quan hệ mật thiết giữa Đảng và nhân dân. Tập trung nâng cao hiệu lực, hiệu quả của chính quyền địa phương hai cấp, chuyển mạnh từ tư duy quản lý sang tư duy kiến tạo, phục vụ, thực hiện phân cấp, phân quyền rõ ràng, kèm theo trách nhiệm và kiểm soát.
"Phải thay đổi triệt để tư duy "Hà Nội không vội được đâu" bằng tinh thần mới: "Hà Nội đã nói là làm - làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả, làm đến cùng", Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh.
Đặc biệt, Tổng Bí thư nhấn mạnh, Hà Nội cần đặt "Văn hiến - bản sắc - sáng tạo" ở vị trí trung tâm của mọi định hướng phát triển Thủ đô, coi đó là nguồn lực nội sinh mạnh mẽ, là căn cốt hình thành bản lĩnh, trí tuệ và sức vươn của Hà Nội, làm nền tảng để Thủ đô khẳng định vai trò đầu tàu, vị thế dẫn dắt và sức lan tỏa của quốc gia trong thời kỳ mới.
Theo Tổng Bí thư, Thủ đô Hà Nội mang hồn cốt, bản lĩnh và trí tuệ dân tộc thì sức mạnh không chỉ nằm ở quy mô dân số hay chỉ số GRDP, mà ở chiều sâu văn hóa được bồi đắp qua lịch sử, từ những dấu tích cổ kính của kinh thành Thăng Long, cho đến nhịp sống hiện đại của một trung tâm chính trị, văn hóa và kinh tế hàng đầu cả nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại phiên khai mạc Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hà Nội khóa XVIII - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Hà Nội phải được kiến tạo như một "Thành phố văn hiến - bản sắc-sáng tạo", hướng tới một "Thủ đô văn minh - hiện đại - bền vững" với trí tuệ thời đại và tầm vóc toàn cầu: Nơi văn hiến là gốc rễ, kết tinh trí tuệ dân tộc, nuôi dưỡng niềm tin, khát vọng và bản lĩnh, tạo sức hấp dẫn riêng có mà không đô thị nào sao chép được; bản sắc là điểm tựa, lợi thế cạnh tranh cốt lõi, giúp Hà Nội không chỉ giữ được linh hồn lịch sử mà còn tạo ra sức hút để dẫn dắt sáng tạo, phát triển kinh tế tri thức, thu hút nhân tài; sáng tạo là động lực phát triển, chuyển hóa, biến di sản thành giá trị sống, vừa bảo tồn, vừa phát triển, vừa mở rộng tầm vóc đô thị, từ quy hoạch, kiến trúc, nghệ thuật đến giáo dục, khoa học và quản trị.
Muốn vậy, chiến lược phát triển phải gắn kết đồng bộ giữa văn hóa, không gian, kinh tế và con người. Mỗi quyết sách, dự án và đầu tư đều phải bảo đảm vừa giữ được cốt cách truyền thống, vừa định hình được không gian văn hóa cho thế hệ mai sau, đồng thời tạo ra năng lực đổi mới. Phải phát triển các "mạch sáng tạo" liên kết toàn Thủ đô, bảo đảm dòng chảy năng lượng sáng tạo từ di sản, tri thức đến công nghệ, kết nối các trung tâm văn hóa, học thuật và đổi mới sáng tạo.
Trên cơ sở đó, hình thành "ba cực sáng tạo" gồm: Di sản - trung tâm nội đô lịch sử và không gian ven sông Hồng - thành Cổ Loa; Tri thức - Đại học Quốc gia và các trung tâm đào tạo, nghiên cứu; và công nghệ - Khu Công nghệ cao Hòa Lạc cùng các khu đổi mới sáng tạo. Đây sẽ là trục dẫn dắt sức sáng tạo của toàn Thủ đô, khai thác tối đa giá trị lịch sử, tri thức và công nghệ, biến Hà Nội thành đô thị hội tụ quá khứ, hiện tại và tương lai.
Khi Hà Nội đặt văn hiến - bản sắc - sáng tạo ở vị trí trung tâm của mọi định hướng phát triển, Thủ đô không chỉ khẳng định vị thế đầu tàu, dẫn dắt và lan tỏa sức mạnh quốc gia, mà còn trở thành hình mẫu đô thị có bản lĩnh, trí tuệ, giàu sức sống và bền vững, nơi quá khứ, hiện tại và tương lai hội tụ thành một sức mạnh toàn diện, làm nền tảng để đất nước phát triển trong thời kỳ mới.
Tổng Bí thư Tô Lâm cũng yêu cầu Hà Nội phải kiến tạo một mô hình quản trị hoàn toàn mới, đủ năng lực điều phối, dẫn dắt và giải quyết triệt để những vấn đề cấp bách, đồng thời mở ra một tầm nhìn phát triển lâu dài, bền vững. Hoàn thiện mô hình đô thị đa cực, đa trung tâm, biến mỗi cực phát triển thành một trung tâm động lực thực sự, được kết nối chặt chẽ bằng hạ tầng xương sống, các trục chiến lược và hành lang liên kết tổng hợp.

Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP. Hà Nội khóa XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra từ ngày 15-17/10 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Không thể tiếp tục dồn nén mọi chức năng hành chính, kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa… vào khu nội đô lịch sử vốn đã quá tải, mà phải tổ chức lại không gian đô thị theo các cực phân tán, nhưng vẫn đảm bảo liên kết đồng bộ. Phát triển Hà Nội thành trung tâm khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, động lực trung tâm thúc đẩy phát triển vùng và quốc gia dựa trên kinh tế tri thức.
Hà Nội phải trở thành nơi kiến tạo chính sách mới, thử nghiệm công nghệ mới, đào tạo nhân tài mới và khởi nguồn ý tưởng mới cho quốc gia. Lấy con người làm trung tâm và thước đo mọi sự phát triển, xây dựng Thủ đô nhân văn, hạnh phúc, công bằng và văn minh, trở thành hình mẫu văn hóa, tri thức dẫn dắt quốc gia. Giữ vững quốc phòng-an ninh; mở rộng đối ngoại, hợp tác vùng và quốc tế.
Hà Nội phải luôn là pháo đài vững chắc về chính trị, an ninh, trật tự an toàn xã hội. Lấy cảm giác an toàn và bình yên của người dân và du khách làm thước đo cho sự bình yên của Thủ đô. Đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập và hợp tác phát triển vùng, quốc tế, mở rộng mạng lưới hợp tác với các đô thị lớn trên thế giới, tham gia tích cực vào mạng lưới các "Thành phố xanh - thông minh - sáng tạo". Qua đó, nâng cao vị thế Hà Nội - Trung tâm chính trị, văn hóa, giáo dục, kinh tế tiêu biểu của Việt Nam trên trường quốc tế.