Hồ sơ vụ án thể hiện, từ tháng 3-2021 đến khi bị khởi tố, bắt tạm giam (tháng 3-2022), bà Nguyễn Phương Hằng (SN 1971, ngụ Q.1, TPHCM, Tổng giám đốc Công ty CP Đại Nam) sử dụng các nền tảng mạng xã hội để thực hiện các buổi livestream, đề cập đến nhiều nội dung, nhiều vấn đề cá nhân của người khác.
Theo cơ quan điều tra (CQĐT), trong các buổi livestream đó, bà Hằng đã xâm phạm đến bí mật đời tư, ảnh hưởng đến uy tín danh dự của một số người như bà Nguyễn Thị Mỹ Oanh (ca sĩ Vy Oanh), ông Võ Nguyễn Hoài Linh (nghệ sĩ hài Hoài Linh), bà Đặng Thị Hàn Ni (nhà báo Hàn Ni), ông Nguyễn Đức Hiển (nhà báo Đức Hiển), bà Đinh Thị Lan, bà Trần Thị Thủy Tiên (ca sĩ Thủy Tiên) cùng chồng là ông Lê Công Vinh (cựu tuyển thủ Công Vinh)...
Một số cá nhân đã tố cáo bà Hằng tại CSĐT Công an TPHCM và Công an tỉnh Bình Dương. Ngày 24-3-2022, Cơ quan CSĐT Công an TPHCM đã khởi tố, bắt tạm giam bà Nguyễn Phương Hằng để điều tra về tội danh trên.
Bà Hằng khai báo với CQĐT tra rằng những thông tin liên quan đến đời tư của những người khác, trong đó có các cá nhân nêu trên là bà tham khảo trên mạng không rõ nguồn gốc, đọc báo và… nằm mơ. Bà cũng thừa nhận các thông tin này chưa được kiểm chứng, không có căn cứ xác thực.
CQĐT cho rằng, các thông tin về đời tư cá nhân được đưa lên mạng chưa được kiểm chứng, xác thực là đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, danh dự, nhân phẩm của những cá nhân mà bà Hằng đề cập.
CQĐT xác định, với vai trò "cố vấn pháp lý" cho bà Hằng, TS luật Đặng Anh Quân, giảng viên Trường ĐH luật TPHCM tham gia livestream cùng bà Hằng nhiều buổi từ tháng 10-2021 đến 3-2022, trong đó có một số nội dung đưa thông tin xuyên tạc, vu khống, xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm các cá nhân.
Ông Đặng Anh Quân bị bà Nguyễn Thị Mỹ Oanh (ca sĩ Vy Oanh, 39 tuổi, ngụ TP Thủ Đức, TPHCM) đề nghị khởi tố qua đơn gửi cơ quan chức năng ngày 21-6-2022. Trong đơn của bà Oanh còn đề nghị khởi tố các cá nhân khác có vai trò đồng phạm, giúp sức bị can Nguyễn Phương Hằng thực hiện hành vi lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, vu khống, làm nhục người khác.
Bà Oanh nêu: “Phần lớn thời gian ông Quân tham gia cùng bà Hằng là để phụ hoạ, tạo điều kiện thuận lợi về mặt tinh thần, cũng như giúp sức, củng cố cho quan điểm sai trái của bà Hằng. Ông Quân đã dùng những lời lẽ xuyên tạc, bịa đặt nhằm vu khống, xúc phạm đến danh dự và nhân phẩm của tôi”.
Bà Oanh cũng đề nghị Cơ quan CSĐT Công an TPHCM, điều tra, khởi tố nhóm ekip hậu trường các buổi livestream gồm có ông Huỳnh Công Tân, bà Lê Thị Thu Hà, bà Nguyễn Thị Mai Nhi… (là các trợ lý của bà Hằng) - những người giúp sức cho bà Hằng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trên 12 kênh trên mạng xã hội. Theo bà Oanh, đây là nhóm người giữ vai trò trợ lý, thư ký xuyên suốt trong quá trình bà Hằng livestream cho đến khi bà Hằng bị bắt.
Với vai trò "cố vấn pháp lý" TS luật Đặng Anh Quân đã tham gia livestream cùng bà Nguyễn Phương Hằng 11 buổi nói về ca sĩ Vy Oanh, nghệ sĩ Hoài Linh (từ tháng 10-2021 đến 3-2022); luật sư Nguyễn Đình Kim tham gia 2 buổi (từ tháng 10-2021 đến 12-2021). Hai người này có phát ngôn liên quan tới nghệ sĩ Hoài Linh và ca sĩ Vy Oanh.
Tối 25-2, Cơ quan CSĐT Công an TPHCM đã có thông tin chính thức về việc khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với ông Đặng Anh Quân. Theo đó, mở rộng điều tra vụ án, Cơ quan CSĐT Công an TPHCM xác định ông Đặng Anh Quân với vai trò là khách mời và “cố vấn pháp lý” trong các buổi livestream, đã có những phát ngôn, bình luận, cùng tương tác với bà Nguyễn Phương Hằng về những nội dung xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín, nhân phẩm của nhiều cá nhân. Hành vi của ông Quân đã giúp sức tích cực cho bà Hằng thực hiện hành vi phạm tội liên tục, nhiều lần trong thời gian dài, đủ yếu tố cấu thành tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” quy định tại Điều 331 Bộ Luật hình sự.
Tham gia giúp sức cho bà Hằng trong các buổi livestream còn có các trợ lý: Nguyễn Thị Mai Nhi (40 tuổi); Lê Thị Thu Hà (31 tuổi) và Huỳnh Công Tân (29 tuổi), tất cả đều đã bị khởi tố trước đó cùng tội danh với bà Nguyễn Phương Hằng, với vai trò là đồng phạm.
Ở góc độ so sánh, cả 3 trợ lý đã giúp sức cho bà Hằng vi phạm pháp luật, đã bị khởi tố, thì ông Quân cũng có hành vi tương tự, tất nhiên cũng là đồng phạm.
Tiến sĩ, luật sư Đặng Anh Quân là giảng viên Trường ĐH Luật TPHCM, một người có địa vị xã hội, một chuyên gia pháp lý, am hiểu về luật pháp mà giúp sức cho bà Hằng vi phạm pháp luật một cách chủ động, thì mức độ ảnh hưởng, lan tỏa lớn hơn nhiều so với các trợ lý của bà Hằng.
Điều đáng nói là từ cuối năm 2021, trước khi bà Hằng bị bắt, một số người đã đồng loạt gửi đơn tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của ông Đặng Anh Quân đến Ban giám hiệu Trường ĐH Luật TPHCM. Những người tố cáo cho rằng ông Quân lấy tư cách là một giảng viên của trường, đã vi phạm chuẩn mực về tư cách đạo đức của người thầy theo Luật Giáo dục Đại học khi livestream chung với bà Hằng. Đáng tiếc là thời gian qua ông Quân vẫn đứng trên bục giảng.
Một vụ án bị can thành bị hại, bị hại thành bị can
Liên quan đến vụ án này, CQ CSĐT cũng đã bắt tạm giam bà Đặng Thị Hàn Ni – nhà báo, luật sư; bắt tạm gian luật sư Trần Văn Sĩ để điều tra về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”, tương tự như tội của bà Nguyễn Phương Hằng.
CQĐT đọc lệnh bắt bà Hàn Ni
Đây là vụ án gây chú ý dư luận trong lịch sử tố tụng nước ta, vì các bị can thành bị hại, bị hại thành bị can. Nhà báo Hàn Ni gửi đơn kiện bà Hằng, bà Hàn Ni thành bị hại, bà Hằng thành bị can. Bà Hằng gửi đơn kiện bà Hàn Ni, bà Hằng thành bị hại, nhà báo Hàn Ni thành bị can.
Bắt luật sư Trần Văn Sĩ
Theo các luật sư, Bộ luật Hình sự không có quy định cấm về việc này. Trên thực tế, chuyện một người vừa là bị hại, vừa là bị cáo không phải là hy hữu.