Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương đã ra các quyết định khởi tố bị can đối với 10 đối tượng, gồm: Là Dịu Thắng (SN 1995); Ma Dín (SN 1979); Triệu Sèng Sơn (SN 1988); Triệu Xuân Hương (SN 1993); Phan Văn Sửu (SN 1995); Hoàng Ngọc Long (SN 1993); Ma Dỉ (SN 1994); Ma Nhà (SN 1988); Ma Sềnh (SN 1990) và Chảo Lầu Pú (SN 1976, cùng trú tại huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai) về tội hủy hoại rừng.
Theo cơ quan điều tra, các vụ hủy hoại đều xảy ra tại nơi vùng sâu, vùng xa, đối tượng gây án vào thời điểm vắng người qua lại..., gây khó khăn cho công tác điều tra.
Cụ thể, khoảng đầu tháng 10-2019, Hạt Kiểm lâm huyện Mường Khương, nhận được tin báo của quần chúng tại khu vực rừng phòng hộ thuộc thôn Cốc Lầy, xã Lùng Vai, huyện Mường Khương, xảy ra tình trạng hủy hoại rừng nghiêm trọng ở nhiều khu vực khác nhau.
Tiếp nhận thông tin, Hạt kiểm lâm phối hợp với lực lượng điều tra của Công an huyện Mường Khương, tiến hành điều tra, xác minh đồng thời tổ chức khám nghiệm hiện trường để xác định thiệt hại và thu thập tài liệu, chứng cứ.
Căn cứ vào các tài liệu thu thập được, Hạt Kiểm lâm huyện Mường Khương ra quyết định khởi tố 4 vụ án hình sự hủy hoại rừng, đều xảy ra tại thôn Cốc Lầy, xã Lùng Vai; đồng thời chuyển toàn bộ các vụ án đến Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Mường Khương theo quyết định của Viện kiểm sát nhân dân huyện.
Sau khi tiếp nhận các vụ án, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương vào cuộc tiến hành xác minh điều tra làm rõ các đối tượng có liên quan đến các vụ án.
Diện tích rừng bị chặt phá
Theo đó, khoảng tháng 9-2019, Thắng gặp Ma Dín. Trong quá trình nói chuyện, Thắng nói có một mảnh đất rừng thuộc khu tự nhiên phòng hộ thôn Cốc Lầy, xã Lùng Vai Thắng, bán giá 20 triệu đồng.
Biết rằng rừng Nhà nước cấm chặt phá nhưng vì hám lời, Ma Dín vẫn đồng ý mua... Ngày 7-9-2019, Thắng cùng Ma Dín lên khu rừng tự nhiên phòng hộ để xem rừng và chỉ ranh giới diện tích một khoảng rừng phòng hộ (là rừng sâu già) tại thôn Cốc Lấy cho Ma Dìn xem.
Quá trình trao đổi, hai bên thống nhất giá bán rừng phòng hộ là 18 triệu đồng. Ma Dín là đối tượng tinh quái nên anh ta thỏa thuận và chỉ trả Thắng 10 triệu đồng..., số tiền còn lại sau khi phát và đốt xong rừng, không bị việc gì thì mới trả hết số tiền còn lại.
Thắng và Ma Dín viết giấy tờ mua bán đất rừng phòng hộ. Sau đó, Ma Dí thuê 2 phụ nữ, người dân tộc Mông để phát diện tích rừng phòng hộ với giá 2 triệu đồng, sau ba ngày thì xong toàn bộ diện tích đã được phá xong.
Khi vụ án xảy ra, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương phối hợp với Hạt Kiểm lâm huyện Mường Khương khám nghiệm hiện trường, xác liên tích rừng tự nhiên phòng hộ bị hủy hoại là 8.782m rừng vầu thuộc lô 7, 8, khoảnh 4, tiểu khu 25A, do Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Mường Khương quản lý; thiệt hại tài sản khoảng gần 70 triệu đồng.
Cuối tháng 10-2019, Triệu Sèng Sơn rủ Triệu Xuân Hương; Phan Văn Sửu cùng đi phá rừng tự nhiên phòng hộ thuộc thôn Cốc Lấy, xã Lùng Vai, mục đích là để lấy đất trồng trọt (trồng cây sa nhân). Sửu, Hương đồng ý và cùng nhau hẹn đến ngày hôm sau sẽ phát rừng. Sáng hôm sau, các đối tượng rủ thêm vợ cùng tham gia. Trong một ngày, ba đôi vợ chồng phát tổng số trên 6.000 m2. Tại Bản kết luận định giá tài sản đã xác định tổng giá trị khoảng 60 triệu đồng.
Quá trình đấu tranh, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương làm rõ hành vi vi phạm của Hoàng Ngọc Long, Chảo Lầu Pú và Ma Dỉ.
Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương xác định: Cuối tháng 10-2019, Long gặp Ma Dỉ. Sau khi nói chuyện, Long nói với Ma Dỉ có một mảnh rừng tại thôn Cốc Lây, xã Lùng Vai muốn bán. Dỉ đồng ý mua, Long đưa Ma Dỉ lên khu rừng tự nhiên phòng hộ thôn Cốc Lây và chỉ diện tích rừng muốn bán với giá 25 triệu đồng.
Trong quá trình xem đất, Dỉ ngỏ ý muốn mua mảnh đất liền kề thì Long nói rằng của Chảo Lầu Pú và đồng ý giới thiệu để Dỉ mua mảnh đất trên. Khoảng 3 ngày, các đối tượng thống nhất được việc mua bán đất...
Sau khi vụ việc bị phát hiện, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương phối hợp với Hạt kiểm lâm huyện Mường Khương khám nghiệm hiện trường, xác định diện tích rừng phòng hộ do Hoàng Ngọc Long cùng động bọn hủy hoại hơn 19 nghìn m2; xác định số tiền bị thiệt hại là 242.544.000 đồng.
Hiện các vụ án trên Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương đang phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Khương và các cơ quan ban Ngành có liên quan, điều tra làm rõ vụ án xử lý các đối tượng trên theo quy định pháp luật.