Toà tuyên án
Chiều 18-12, sau hơn 10 ngày mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí, tham ô tài sản, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và che giấu tội phạm xảy ra tại Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI) trong việc chuyển nhượng Dự án khu nhà ở tại KP.4, phường Phước Long B, quận 9 (nay là TP Thủ Đức, TPHCM) gây thiệt hại cho nhà nước hơn 672 tỉ đồng chưa được thu hồi, TAND TPHCM đã tiến hành tuyên án.
Theo đó, bị cáo Lê Tấn Hùng (58 tuổi, nguyên Tổng giám đốc SAGRI) chịu 14 năm tù về tội tham ô tài sản và 11 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí. Tổng hợp hình phạt chung của 2 tội mà bị cáo Hùng phải chấp hành là 25 năm tù.
Ở tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí, tòa tuyên phạt bị cáo Trần Vĩnh Tuyến (cựu Phó chủ tịch UBND TP.HCM), Trần Trọng Tuấn (cựu Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM) và Vân Trọng Dũng (cựu Chủ tịch HĐQT SAGRI) cùng mức án 6 năm tù.
Các bị cáo tại toà
Nội dung vụ án thể hiện, SAGRI là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, trực thuộc UBND TPHCM, được giao quản lý 3,75 ha đất tại khu phố 4, phường Phước Long B, quận 9 (nay thuộc TP Thủ Đức). Tháng 4/2017, ông Lê Tấn Hùng gửi văn bản cho UBND thành phố, Sở Xây dựng đề nghị cho phép SAGRI chuyển nhượng toàn bộ dự án cho Công ty Phong Phú.
Theo cáo trạng, ông Trần Vĩnh Tuyến với vai trò là PCT UBND TP, căn cứ vào tờ trình tham mưu, đề xuất của Sở Xây dựng do Giám đốc Trần Trọng Tuấn ký, đã chấp thuận cho SAGRI chuyển nhượng dự án cho Tổng Công ty Cổ phần Phong Phú với giá hơn 168 tỷ đồng. Lúc này, dự án mới chỉ xây dựng được 80% công trình hạ tầng kỹ thuật, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, chưa có phương án, kế hoạch thoái vốn được cấp có thẩm quyền phê duyệt...
Đối với ông Trần Vĩnh Tuyến, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP được phân công phụ trách lĩnh vực kinh tế - tài chính, năm 2017 được phân công phụ trách thêm lĩnh vực xây dựng, quản lý đô thị, nhưng không phụ trách SAGRI. Ngày 17/11/2017, ông Tuyến ký ban hành quyết định 6077/QĐ-UBND chấp thuận cho SAGRI chuyển nhượng Dự án Khu nhà ở cho Tổng Công ty Phong Phú.
Cơ quan điều tra xác định, các bị can là cán bộ lãnh đạo tại UBND TP trong vụ án này với chức trách, nhiệm vụ và vị trí công tác của mình đều biết việc SAGRI góp vốn thực hiện Dự án Khu nhà ở, sau đó chuyển nhượng dự án cho Tổng Công ty Phong Phú thực chất là chuyển nhượng phần vốn góp ra bên ngoài của doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước. Biết SAGRI chưa xây dựng đề án tái cơ cấu doanh nghiệp, chưa có phương án thoái vốn trình UBND thành phố phê duyệt, đồng thời chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung nên dự án chưa đủ điều kiện để chuyển nhượng và việc chuyển nhượng còn phải tuân thủ pháp luật về quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, pháp luật về đất đai…
Sau khi bị khởi tố để điều tra, các bị can Trần Vĩnh Tuyến, Trần Trọng Tuấn khai do nể nang bị can Lê Tấn Hùng là em trai của ông Lê Thanh Hải, nguyên Bí thư Thành ủy TPHCM. Do đó chấp thuận cho SAGRI được chuyển nhượng Dự án Khu nhà ở cho Tổng Công ty Phong Phú không thông qua thẩm định giá, đấu giá theo quy định; không đảm bảo tính công khai, minh bạch và theo giá thị trường, gây hậu quả thiệt hại thất thoát đặc biệt lớn cho Nhà nước số tiền 672 tỷ đồng. Hiện số tiền này chưa được thu hồi.
Bị cáo Hồ Văn Ngon, với tư cách là Phó tổng Giám đốc SAGRI, biết việc chuyển nhượng dự án phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn Nhà nước vào đầu tư sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, phải thẩm định giá, xác định giá trị chuyển nhượng theo giá thị trường. Tuy nhiên, bị cáo Ngon cùng với Lê Tấn Hùng và Vân Trọng Dũng (Chủ tịch Hội đồng Thành viên SAGRI) không tổ chức họp lấy ý kiến về chủ trương chuyển nhượng.
Sau khi vụ án bị phát hiện, tháng 7/2019, UBND TPHCM đã thu hồi và hủy bỏ quyết định trước đây chấp thuận cho SAGRI chuyển nhượng dự án. SAGRI và Tổng công ty Cổ phần Phong Phú phải trả, chuyển giao những gì đã nhận của nhau trước đây và cam kết không thắc mắc khiếu nại gì về sau.
Ngoài sai phạm tại dự án khu nhà ở nêu trên, bị cáo Lê Tấn Hùng và các đồng phạm khác tại SAGRI, Công ty Du lịch Thanh niên xung phong, Công ty Lữ hành Hòa bình Quốc tế còn thực hiện các hành vi lập khống chứng từ đi tham quan, học tập kinh nghiệm ở nước ngoài để tham ô số tiền hơn 13,3 tỉ đồng của SAGRI.
Để che giấu hành vi, ông Hùng sau đó chỉ đạo cán bộ dưới quyền bàn bạc với các cá nhân ở hai công ty du lịch cùng thực hiện hành vi gian dối để hợp thức hoá hồ sơ, dòng tiền. Sau khi chiếm đoạt được số tiền trên, Lê Tấn Hùng, Nguyễn Thị Thúy và Nguyễn Thị Tuyết Mai (Trưởng phòng Nhân sự hành chính thuộc SAGRI) chiếm hưởng chi tiêu chung hơn 8,9 tỉ đồng.
HĐXX xác định nội dung vụ án được xác định đúng như kết luận của cơ quan điều tra và cáo trạng của VKS. Các bị cáo phạm vào các tội danh mà VKS đã truy tố vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí, tham ô tài sản, thiếu trách nhiệm và che giấu tội phạm.
Về thiệt hại, HĐXX cho rằng thiệt hại được xác định tại thời điểm ký hợp đồng chuyển nhượng dự án và hoàn tất cập nhật sang tên trên giấy. Theo kết luận giám định của hội đồng định giá Trung ương là tại thời điểm hoàn thành chuyển nhượng dự án gây thiệt hại hơn 348 tỉ. VKS buộc thiệt hại tại thời điểm khởi tố 672 tỉ đồng là chưa phù hợp pháp luật.
HĐXX nhận định pháp luật ban hành buộc các bị cáo phải biết thực hiện. Các bị cáo đều là cán bộ Nhà nước, có thời gian dài làm việc dài, đầy đủ kiến thức trách nhiệm về lĩnh vực làm việc nên buộc phải biết và phải làm đúng. Vì thế HĐXX không chấp nhận lời khai của bị cáo.
HĐXX phân tích các bị cáo chưa thẩm định giá đối với phần vốn góp SAGRI tại dự án và quyền sử dụng đất tại khu đất Dự án phát triển Khu nhà ở tại phường Phước Long B, quận 9 (nay là TP Thủ Đức) để xác định toàn bộ vốn chuyển nhượng nhà nước đầu tư ra ngoài doanh nghiệp làm căn cứ để chuyển nhượng…
Việc lập hồ sơ xin chuyển nhượng của SAGRI là chưa đủ yêu cầu nhưng bị cáo Tuấn và các đồng phạm đã tham mưu, không làm tròn trách nhiệm cho phép SAGRI chuyển nhượng trái pháp luật. Cáo trạng truy tố và phần luận tội, đối đáp của đại diện VKS rất đầy đủ thuyết phục làm căn cứ kết tội ông Tuấn và các đồng phạm khác.
Các bị cáo có động cơ cá nhân cố ý vi phạm quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản và trực tiếp xâm phạm tài sản nhà nước tại SAGRI gây thiệt hại đặc biệt lớn.
Khi lượng hình xét các bị cáo không có tình tiết tăng nặng nhưng có nhiều tình tiết giảm nhẹ. Đồng thời hậu quả vụ án đối với tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí đã được ngăn chặn. Với tội tham ô thì đã khắc phục toàn bộ thiệt hại trước khi khởi tố vụ án.
Từ đó, toà tuyên bị cáo Lê Tấn Hùng 25 năm tù của hai tội danh; Nguyễn Thị Thuý (nguyên kế toán trưởng SAGRI) 11 năm tù về tội tham ô và 9 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí. Tổng hợp hình phạt 2 tội là 20 năm tù.
Các bị cáo Trần Vĩnh Tuyến, Trần Trọng Tuấn, Vân Trọng Dũng (nguyên chủ tịch HĐTV SAGRI) cùng mức án 6 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí; Hồ Văn Ngon (nguyên Phó tổng giám đốc SAGRI), Lê Văn Thanh (nguyên Phó chánh văn phòng UBND TP.), Phan Trường Sơn (nguyên Phó giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM), Nguyễn Thanh Chương (nguyên trưởng phòng đô thị thuộc Văn phòng UBND TP.HCM) cùng 5 năm tù; Trần Quốc Đạt (nguyên phó trưởng phòng phát triển nhà và thị trường bất động sản Sở Xây Dựng) và Lê Tấn Hòa (chuyên viên phòng phát triển nhà và thị trường bất động sản Sở Xây dựng) cùng 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.
Về tội tham ô tài sản, Nguyễn Thị Tuyết Mai (nguyên trưởng phòng nhân sự hành chính SAGRI) 6 năm tù; Trần Văn Trường (nguyên giám đốc Công ty CP Du lịch Thanh niên xung phong) 7 năm tù; Đoàn Quang Hồi (nguyên giám đốc Công ty TNHH TMDV Lữ hành Hoà Bình Quốc tế), Nguyễn Thị Nguyên (kế toán trưởng công ty Hoà Bình Quốc tế), Đỗ Sĩ Hoài Thanh (kế toán trưởng Công ty Thanh niên xung phong) cùng mức án 5 năm tù.
Bị cáo Dư Huy Quang (nguyên giám đốc VP đăng ký đất đai TP.HCM hiện là trưởng phòng quản lý đất Sở TN&MT TP), Nguyễn Thị Thanh An (nguyên kiểm soát viên SAGRI) cùng 3 năm án treo về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Bị cáo Lê Thị Diệp Cẩm (nguyên phó trưởng phòng nhân sự hành chính SAGRI) 3 năm án treo về tội che giấu tội phạm.