Chủ đất bị tuyên y án
Ngày 27-7, TAND TP.Cần Thơ tiến hành xét xử phúc thẩm và bác kháng cáo của bị cáo Nguyễn Hoàng Trung Kiên (ngụ ấp Thới Thuận B, thị trấn Thới Lai, huyện Thới Lai) về tội cố ý làm hư hỏng tài sản.
Theo bản án sơ thẩm của TAND huyện Thới Lai, tháng 7-2016, UBND TP.Cần Thơ ban hành quyết định chủ trương đầu tư dự án Khu đô thị mới Thới Lai do Công ty cổ phần tư vấn thiết kế Cadif (gọi tắt Công ty Cadif) làm chủ đầu tư.
Năm 2017, UBND huyện Thới Lai ban hành quyết định thu hồi 3.000m2 đất của ông Nguyễn Hoàng Việt (cha ruột của Kiên) ở ấp Thới Thuận B giao cho chủ đầu tư. Ông Việt có đơn khiếu nại, không đồng ý với mức hỗ trợ của UBND huyện Thới Lai. Sau đó, UBND huyện Thới Lai ra quyết định cưỡng chế, thu hồi diện tích đất nêu trên.
Sau đó, Sở Tài nguyên và môi trường TP.Cần Thơ tiến hành giao đất trên thực địa cho Công ty Cadif, trong đó có phần đất của gia đình ông Kiên. Công ty Cadif hợp đồng với Công ty cổ phần Hưng Thịnh Phát san lấp mặt bằng, đường giao thông thoát nước và tiến hành xây dựng nhà kho chứa vật tư trên diện tích đất của ông Việt bị thu hồi.
Cho rằng UBND TP.Cần Thơ có khả năng hủy bỏ quyết định giải quyết lần 2 đối với ông Việt, Kiên đã gặp cán bộ kỹ thuật quản lý công trình khu đô thị mới là Hà Việt Hưng yêu cầu tháo dỡ nhà kho khỏi đất của gia đình.
Chiều ngày 27-3-2020, anh Hưng cho công nhân di dời vật tư trong nhà kho và chuyển đi nơi khác, sau đó đóng cửa lại. Khoảng 16 giờ cùng ngày, Kiên lái máy xúc kéo sập nhà kho. Sau đó, người này bị Công an huyện Thới Lai khởi tố về tội cố ý làm hư hỏng tài sản.
Ngày 29-5-2020, TAND huyện Thới Lai xét xử và tuyên phạt Kiên 9 tháng tù, buộc bồi thường cho Công ty Cadif số tiền 29,1 triệu đồng. Ngoài ra máy xúc là vật chứng cũng bị tịch thu sung công quỹ.
Sau đó, Kiên đã có đơn kháng cáo. Trong đơn Kiên đề nghị Hội đồng xét xử hình sự cấp phúc thẩm xem xét, giải quyết cho bị cáo được hưởng án treo vì đã tự nguyện nộp tiền khắc phục hậu quả. Ngoài ra, bị cáo này còn xin nhận lại máy xúc, vì đó là nguồn thu nhập chính để nuôi vợ và 2 con nhỏ.
Tại toà phúc thẩm, luật sư Lê Văn Phúc (Đoàn Luật sư TP.Cần Thơ) là người bào chữa cho bị cáo Kiên cho rằng, toà sơ thẩm tuyên bị cáo Kiên 9 tháng tù giam là quá nặng. Bị cáo Kiên làm đơn kháng án xin hưởng án treo là có cơ sở để chấp nhận.
“Bản án sơ thẩm không áp dụng cho bị cáo tình tiết tăng nặng, bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự, bị cáo phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng. Đồng thời, bị cáo tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả là những cơ sở để hưởng án treo” - luật sư Phúc phân tích.
Bên cạnh đó, luật sư Phúc cũng đưa ra thông tin, vào năm 2016, UBND TP.Cần Thơ ban hành quyết định chủ trương đầu tư dự án trên tại ấp Thới Thuận A, thị trấn Thới Lai. Tuy nhiên, quyết định thu hồi đất ngày 5-12-2017 của UBND huyện Thới Lai lại thu hồi đất tại ấp Thới Thuận B, trong đó có phần đất gia đình ông Việt. Phần đất này được Công ty Hưng Thịnh Phát xây dựng nhà kho và bị Kiên cho xe ủi sập.
Ngày 1-7 vừa qua, tại buổi họp báo, ông Dương Tấn Hiển (Phó chủ tịch UBND TP.Cần Thơ) khẳng định dự án này có nhiều sai sót trong quá trình thu hồi đất và cam kết sẽ khắc phục hậu quả…
Tuy nhiên, Hội đồng xét xử nhận định, năm 2019, UBND TP.Cần Thơ ban hành quyết định về việc giao quyền sử dụng đất tại ấp Thới Thuận B cho Công ty Cadif.
Song song đó, Sở Tài nguyên và môi trường đã giao đất trên thực địa cho Công ty Cadif và đơn vị này sử dụng làm nhà kho là hợp pháp. Việc bị cáo ngang nhiên sử dụng phương tiện phá sập nhà kho là hoàn toàn trái pháp luật. Vì vậy, toà phúc thẩm đã bác đơn kháng cáo của bị cáo Kiên, tuyên y án sơ thẩm.
Khu đô thị mới Thới Lai - dự án nhiều tai tiếng.
"Công ty mẹ" và chủ đầu tư dính nhiều sai phạm
Theo báo cáo kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước khu vực V, Quỹ đầu tư phát triển Cần Thơ (gọi tắt Cadif) - "công ty mẹ" của Công ty cổ phần tư vấn thiết kế Cadif - là một tổ chức tài chính nhà nước của TP.Cần Thơ, được thành lập năm 2009, có chức năng đầu tư tài chính và đầu tư phát triển. Các hoạt động chính của quỹ là hoạt động huy động vốn, đầu tư trực tiếp, cho vay, góp vốn thành lập doanh nghiệp.
Tuy nhiên quỹ thực hiện không đúng chức năng, nhiệm vụ mà chủ yếu đầu tư vào các dự án khu dân cư, khu tái định cư, trung tâm thương mại… là chưa phù hợp với chức năng, nhiệm vụ quy định tại Nghị định số 37/2013/NĐ-CP của Chính phủ.
Kiểm toán còn xác định, Cadif quyết định đầu tư dự án chưa đúng thẩm quyền, cho vay đối tượng chưa phù hợp với quy định tại Nghị định số 37/2013/NĐ-CP của Chính phủ; công tác thẩm định hồ sơ cho vay còn một số tồn tại như dự án chưa đảm bảo cơ sở pháp lý theo quy định của Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn, xác định giá trị tài sản hình thành trong tương lai chưa có căn cứ theo quy định.
Về hoạt động đầu tư trực tiếp, Cadif chưa xây dựng tiêu chí cụ thể để lựa chọn dự án đầu tư có thể dẫn đến việc lựa chọn dự án đầu tư không hiểu quả, có khả năng mất vốn, không đạt được mục tiêu xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Mức đầu tư của mỗi dự án vượt 10% vốn chủ hở hữu nhưng Cadif quyết định đầu tư (thay vì UBND TP.Cần Thơ) là chưa phù hợp với quy định tại Nghị định số 37/2013/NĐ-CP của Chính phủ. Cụ thể là dự án khu dân cư Hưng Phú, khu dân cư và tái định cư Hưng Phú, khu tái định cư Trung tâm văn hóa Tây Đô - hợp phần 1…
Trụ sở Quỹ đầu tư phát triển TP.Cần Thơ (Cadif).
Về góp vốn thành lập doanh nghiệp còn tồn tại như Cadif chưa góp đủ vốn điều lệ đã đăng ký, ảnh hưởng đến nguồn vốn hoạt động kinh doanh, dẫn đến phải vay để hoạt động trên vốn thiếu. Từ khi thành lập đến năm 2019, đã góp vốn thành lập 3 doanh nghiệp, với tổng cộng 126,6 tỷ đồng, chiếm 82,88% của công ty, vượt 10% vốn chủ sở hữu của Cadif.
Đối với hoạt động cho vay đầu tư, qua kết quả kiểm toán hồ sơ vay vốn cho thấy công tác thẩm định hồ sơ vay vốn còn nhiều hạn chế dẫn đến cho vay đối tượng chưa phù hợp với quy định. Một trong những nguyên nhân là người làm công tác thẩm đinh không có chuyên môn về lĩnh vực đầu tư xây dựng, trong khi các đối tượng vay vốn là các dự án đầu tư.
Nhiều hồ sơ cho vay bỏ qua việc thẩm định khả năng tài chính của khách hàng, tính pháp lý của dự án và vốn đối ứng của các đơn vị vay như: Công ty cổ phần đầu tư Cadif, DNTN Huỳnh Châu, Công ty cổ phần đầu tư xây dựng thương mại 279, Công ty cổ phần du lịch Sông Hậu…
Trong số các dự án Cadif giải ngân cho vay, hiện có một số đang lâm vào cảnh khó khăn về tài chính, khó thu hồi vốn hoặc sử dụng vốn không đúng mục đích ban đầu của quỹ. Điển hình như thực hiện cho vay dự án đầu tư xây dựng chung cư Cadif - Hưng Phú 1 của Công ty cổ phần đầu tư Cadif, được chấp thuận cho vay với đối tượng là “đầu tư xây dựng, phát triển nhà ở xã hội”. Tuy nhiên qua xem xét hồ sơ đối chiếu thực tế là mục đích kinh doanh thương mại nên chưa phù hợp với đối tượng cho vay theo quy định.
Ngoài ra, Cadif còn cho Công ty cổ phần du lịch Sông Hậu, DNTN Huỳnh Châu vay thực hiện dự án khu du lịch Sông Hậu, khu tái định cư quận Thốt Nốt trong khi tài sản đảm bảo tiền vay của 2 doanh nghiệp này chưa đủ các điều kiện cho vay...
Từ những sai phạm trên, Kiểm toán Nhà nước khu vực V kiến nghị Quỹ đầu tư phát triển Cần Thơ xử lý tài chính, thu hồi với tổng số tiền gần 53 tỷ đồng. Đồng thời kiến nghị UBND TP.Cần Thơ chỉ đạo xử lý, chấn chỉnh công tác quản lý tại quỹ này.
Liên quan đến công tác thu hồi nợ của Cadif, ông Dương Tấn Hiển (Phó chủ tịch UBND TP.Cần Thơ) thông tin với báo chí, đến nay có 3 gói mà Cadif cho vay xếp vào nợ xấu khó thu hồi gồm: khoản nợ của DNTN Huỳnh Châu (8,6 tỷ đồng), Công ty Cổ phần du lịch Sông Hậu (59,7 tỷ đồng) và Công ty cổ phần MK (41,5 tỷ đồng).
Theo ông Hiển, UBND TP có nhiều văn bản chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước. Trong 12 kiến nghị, UBND TP.Cần Thơ đã thực hiện xong 9 kiến nghị, 2 kiến nghị đang chỉ đạo thực hiện và 1 kiến nghị đang rà soát.
Như Báo Công an TPHCM điện tử thông tin, dự án khu đô thị mới Thới Lai được lãnh đạo UBND TP.Cần Thơ cho biết, việc xác định vị trí đất sai cả hệ thống.
"Quan điểm chỉ đạo của UBNDTP là cái nào sai là phải sửa sai để thực hiện cho đúng; ra quyết định cho đúng vị trí đất thu hồi để bảo vệ quyền lợi cho người dân theo quy định. Cụ thể là thời điểm ra quyết định thu hồi đất thời điểm nào thì bồi thường giá đúng vào thời điểm đó, các cơ chế, chính sách áp dụng đầy đủ cho người dân, bởi lỗi này là của các cơ quan thực hiện” – Phó chủ tịch UBND TP.Cần Thơ nhấn mạnh.