Ngày 5-6, UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành văn bản, giao Sở Xây dựng xử lý, đề xuất mở lối đi cho các hộ dân tại khu vực Dinh 3. Đến nay, Sở Xây dựng đã có báo cáo về việc này.
Cổng và lối vào Khu di tích lịch sử Dinh 3- Đà Lạt
Theo Sở Xây dựng, ngày 15-6-2020, Sở đã phối hợp với các cơ quan liên quan (Văn phòng Tỉnh ủy, Sở Tài chính, Sở VH-TT-DL, Sở GTVT, Sở NN-PTNT, UBND TP.Đà Lạt) tổ chức kiểm tra thực tế, xem xét, giải quyết đề nghị của các hộ dân.
Tại khu vực giáp bãi xe của Khu di tích Dinh 3 có 5 hộ dân (trong đó, 2 gia đình tách thành 4 hộ), 1 trường hợp có giấy CNQSDĐ, 2 trường hợp có quyết định giao đất, 1 trường hợp có họa đồ hiện trạng sử dụng đất có xác nhận của chính quyền địa phương.
Đa số các hộ dân được giao đất trước ngày 15-10-1993. Giấy CNQSDĐ số AD 243119 ngày 13-9-2005 của Sở TN-MT thì tuyến đường 5 hộ dân này đi chung với con đường vào Dinh 3 thuộc quyền sử dụng của Văn phòng Tỉnh ủy; hiện đơn vị chủ quản đã xây dựng cổng và hàng rào bảo vệ dẫn đến các hộ dân không có lối tiếp cận.
Về ý kiến của 5 hộ dân, mỗi hộ bỏ ra 5m đất (giáp hàng rào đất thuộc Dinh 3 quản lý), mở một con đường khác riêng biệt, song song với đường Dinh 3; tuy nhiên, bắt buộc ở một trong 2 đầu đường đều phải trổ ra đất thuộc Dinh 3 và đề xuất của UBND TP.Đà Lạt là mở tuyến đường phía sau nhà các hộ dân thông ra hẻm 92 Ngô Thì Sỹ (chiều dài khoảng 100m, kết cấu bê tông, chặt hạ khoảng 20 cây thông đường kính 20-30cm, kinh phí sử dụng từ ngân sách nhà nước).
Qua khảo sát thực tế, đều có vướng mắc nhất định vì đều phạm vào đất thuộc Dinh 3; mở đường nào cũng đều mất trữ lượng cây thông đáng kể. Trong đó, về đề xuất mở đường tại hẻm 92 Ngô Thì Sỹ thì không còn phương án khả thi hơn để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân; phương án này các hộ dân không đồng tình.
Con đường Văn phòng Tỉnh uỷ Lâm Đồng mới làm để 5 hộ dân đi tạm, sau khi xây bờ taluy lấp đi những con đường các hộ dân tự mở, trổ ra trong rừng thông
Theo Sở Xây dựng, tại quyết định số 2065/QĐ-UBND ngày 29-12-1997 của UBND tỉnh, toàn bộ phần đất thuộc khu Dinh 3 (rộng 31,99ha) đã giao cho Văn phòng Tỉnh ủy quản lý, sử dụng; do đó việc tác động đến phạm vi đất của Dinh phải được sự đồng ý của đơn vị chủ quản và của cơ quan có thẩm quyền.
Hiện nay, Sở VH-TT-DL đang lập hồ sơ di tích, danh lam thắng cảnh; do vậy, phải quản lý, bảo vệ và đầu tư khai thác theo Luật Di sản văn hóa, trong đó phải lập quy hoạch di sản theo quy định tại Nghị định số 166/2018/NĐ-CP của Chính phủ và đảm bảo các yêu cầu theo quy định về quản lý, bảo vệ, đầu tư khai thác di tích, danh lam thắng cảnh do tỉnh Lâm Đồng đã ban hành quyết định vào ngày 19-11-2013.
Các hộ dân trong khu vực đã được cấp (hoặc xác nhận) quyền sử dụng đất, do đó cũng cần có đường kết nối để phục vụ nhu cầu đi lại và sản xuất. Phương án lựa chọn phải hạn chế tác động đến cây rừng, nhất là cây rừng tự nhiên (cây thông lâu năm) nhằm giữ gìn cảnh quan chung tại khu vực di tích; phải nhận được sự đồng thuận cao của người dân và đại đa số chủ thể liên quan tại khu vực. Một số hộ dân sử dụng đất không đúng mục đích theo giấy tờ pháp lý về quyền sử dụng đất (ở, kinh doanh, làm cơ sở lưu trú thay vì nông nghiệp); do đó cũng cần xử lý các vi phạm để đảm bảo trật tự và mỹ quan tại Khu di tích.
Theo chúng tôi được biết, vào ngày 13-1-2020, ông Nguyễn Văn Yên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng ký văn bản giao Sở TN-MT, UBND TP.Đà Lạt, Văn phòng Tỉnh uỷ rà soát và thực hiện việc quản lý, sử dụng đất tại khu vực Dinh 3; trong đó, xác định có một số hộ gia đình, cá nhân lấn chiếm diện tích 4.705,1m2 đất tại khu vực Dinh 3; hình thức vận động hoặc xử lý theo quy định pháp luật.
Văn bản ông Nguyễn Văn Yên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng ký, chỉ đạo thu hồi gần 5.000m2 đất do 1 số hộ dân lấn chiếm đất Dinh 3 trái phép
Theo Sở Xây dựng: Phương án mở đường tại hẻm 92 Ngô Thì Sỹ (P.4 - Đà Lạt) của UBND TP.Đà Lạt tác động đến cây rừng (phải chặt hạ trên 20 cây thông trưởng thành có đường kính thân lớn), do đó việc này cần phải được xem xét kỹ lưỡng, đảm bảo phù hợp với các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, quy định hiện hành và điều kiện thực tế, chưa thể triển khai ngay được.
Để đảm bảo giữ gìn, bảo vệ phạm vi danh lam thắng cảnh; cùng đó giải quyết nhu cầu đi lại, vận chuyển sản xuất hàng hóa, nông sản của các hộ dân, Sở Xây dựng kiến nghị UBND tỉnh: Đề nghị đơn vị chủ quản khu di tích Dinh 3, trước mắt, duy trì lối đi như trước đây, để đảm bảo vừa bảo vệ di tích, vừa thuận tiện cho người dân ra vào sản xuất nông nghiệp theo mục đích sản xuất đất đã được cơ quan có thẩm quyền cấp; đồng thời, phối hợp với chính quyền địa phương sớm tổ chức lập quy hoạch di tích theo quy định tại Nghị định của Chính phủ và quyết định của UBND tỉnh quy định về quản lý, bảo vệ, đầu tư khai thác di tích, danh lam thắng cảnh tỉnh Lâm Đồng, làm cơ sở phục vụ công tác quản lý lâu dài.
UBND TP. Đà Lạt phối hợp với Văn phòng Tỉnh ủy và các cơ quan chức năng tiếp tục khảo sát chi tiết, đề xuất phương án nhằm giải quyết lâu dài (bao gồm cả phương án thu hồi đất để đảm bảo mục đích sử dụng đúng theo Luật Di sản, Luật Đất đai và Luật Lâm nghiệp); trong đó phải đánh giá được mức độ tác động, ảnh hưởng đến cây rừng, khái toán chi phí, đề xuất nguồn vốn... để trình UBND tỉnh xem xét. Trường hợp làm đường từ hẻm 92 Ngô Thì Sỹ thì phải lấy ý kiến đồng thuận của cộng đồng dân cư thuộc khu vực; bổ sung vào quy hoạch để làm cơ sở triển khai.
Ông Lê Quang Trung - Giám đốc Sở Xây dựng cho rằng, việc này cần đảm bảo hài hoà giữa trách nhiệm và quyền lợi của các bên, bao gồm cơ quan chủ quản Dinh 3 (Văn phòng Tỉnh uỷ) trong việc được giao quản lý, sử dụng toàn bộ diện tích đất thuộc khu vực Dinh 3 và quyền được đi lại của các hộ dân đã được nhà nước giao, cấp đất, sử dụng đúng mục đích tại khu vực; trường hợp lấn chiếm đất trái phép phải bị thu hồi.
Bãi giữ xe tại khu Dinh 3
Theo ông Bùi Quang Sơn - Phó giám đốc Sở Xây dựng, đối với các hộ dân được giao, cấp đất tại Dinh 3, cơ quan chủ quản và TP.Đà Lạt có thể tính đến việc để các hộ dân canh tác, kinh doanh sản phẩm nông nghiệp, cây trái chất lượng cao, phục vụ khách du lịch, tham quan Khu di tích Dinh 3; như tổ chức tour tham quan các vườn dâu, hoa...; các hộ cần sử dụng đất đúng mục đích, tạo ra các sản phẩm du lịch xứng tầm để góp phần làm đẹp cảnh quan, phong phú sản phẩm tại khu di tích...
Khách quan, chúng tôi thấy, việc cơ quan chủ quản Dinh 3 cho nâng cấp, mở rộng con đường vào Dinh 3 khiến Khu di tích trở nên thông thoáng, sạch, đẹp hơn rất nhiều. Trong khi một số hộ dân (trong số 5 hộ được giao đất trong Dinh 3) canh tác nông sản, kinh doanh homestay, thường xuyên có nhiều xe ô tô các loại ra, vào thường xuyên, nhưng các hộ này lại không tuân thủ việc gửi xe vào bãi giữ xe của Dinh 3 cho trật tự, tránh tình trạng lôm côm, nhếch nhác mà đậu, đỗ trước cửa nhà, trong vườn thông, trông khá phản cảm. Do đó, cả phía người dân và cơ quan quản lý Dinh 3 cần chủ động có các giải pháp hợp lý để cơ quan có thẩm quyền giải quyết những vướng mắc một cách thấu tình, đạt lý!
Cần xử lý hành vi dựng nhà trên đất rừng thông tại Khu di tích Dinh 3 trái phép