(CAO) Nguyên nhân bức xúc của người bệnh đi khám chữa bệnh BHYT vì khó khăn trong quá trình xin giấy chuyển tuyến, danh mục thuốc tại y tế cơ sở ít và nghèo nàn hơn so với tuyến trên trong khi điều trị cùng 1 bệnh.
Chiều 31/10, tiếp tục Kỳ họp thứ 8, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT). Một nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội tham gia góp ý chính là cơ chế thông tuyến cho phép người bệnh đến khám chữa bệnh (KCB) ở cơ sở khác mà không cần giấy chuyển tuyến.
Điều hành Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho biết, sáng 24/10/2024, Bộ trưởng Bộ Y tế, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, đã trình bày Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT; Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội đã trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT trước Quốc hội. Chiều cùng ngày, các đại biểu Quốc hội đã thảo luận tại tổ về dự án luật này và đã nhận được sự quan tâm rất nhiều của các đại biểu và gần 20 Đoàn đại biểu Quốc hội gửi ý kiến góp ý bằng văn bản.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn thị Thanh điều hành phiên họp
Nhiều ý kiến thảo luận tại tổ và dư luận ủng hộ việc thiết lập cơ chế có tính đột phá để người dân, nhất là người mắc bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh sử dụng kỹ thuật cao không còn lệ thuộc vào thủ tục chuyển cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nữa, mà có thể đến bất cứ cơ sở khám, chữa bệnh nào theo nguyện vọng của mình.
“Đây là trăn trở lớn của đồng chí Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, của các đồng chí lãnh đạo Chính phủ. Từ đó cơ quan chủ trì soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã phối hợp để thiết kế ở các Điều 21, 22 và 23. Đây là những vấn đề rất cấp bách vì lợi ích tốt nhất cho nhân dân cần có quyết tâm cao và sự thay đổi mạnh mẽ của hệ thống y tế, để chính sách đột phá có tính khả thi”-Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết.
Tuy nhiên, tại phiên thảo luận tổ, nhiều đại biểu công tác trong ngành y tế như Phạm Khánh Phong Lan (Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TPHCM), Nguyễn Tri Thức (Thứ trưởng Bộ Y tế, nguyên Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy)…đều lo ngại điều này sẽ tạo ra áp lực quá tải dồn về bệnh viện tuyến trên, làm triệt tiêu hoạt động của y tế cơ sở,…
Góp ý về cơ chế thông tuyến cho phép người bệnh đến KCB ở cơ sở khác không cần giấy chuyển tuyến biểu tại phiên họp toàn thể chiều nay, đại biểu Trần Khánh Thu (Bệnh viện đa khoa tỉnh Thái Bình) cho rằng, mặc dù điều này nghe có vẻ hỗ trợ cho người tham gia BHYT tiếp cận dịch vụ thuận lợi hơn; nhưng có thể sẽ bỏ qua cơ hội phát hiện sớm một số triệu chứng bệnh do người bệnh đã bỏ qua chăm sóc sức khỏe ban đầu để lên KCB tại tuyến cao hơn, kể cả trong trường hợp không cần thiết. Điều này sẽ dẫn đến giảm hiệu suất; thậm chí phá vỡ phân cấp chuyên môn của hệ thống y tế.
Đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình)
Các số liệu thống kê cho thấy, xu hướng người bệnh dịch chuyển sang tuyến huyện và tỉnh ngay từ năm đầu tiên thực hiện “thông tuyến” (năm 2016 thông tuyến huyện; Tỷ lệ lượt KCB tuyến huyện từ 43,3% ở năm 2015 đã tăng lên, trên 60% vào năm 2023. Trong khi đó, tuyến xã giảm từ 27,6% năm 2015 xuống còn khoảng 13,7% năm 2023 và năm 2021 thông tuyến tỉnh đối với dịch vụ KCB nội trú, tỷ lệ lượt KCB thông tuyến nội trú tại tuyến tỉnh đã tăng từ 30,5% năm 2021 lên trên 40% năm 2023 nhưng chi phí sẽ tăng lên.
Đại biểu cũng phân tích, nếu quy định như dự thảo luật, hệ thống y tế cơ sở sẽ dần bị suy yếu, thậm chí sẽ đứt gãy và các mục tiêu của Nghị quyết 20; Chỉ thị 25 có nguy cơ không đạt được; gây lãng phí nguồn lực và công sức đã đầu tư cho y tế cơ sở trong suốt thời gian qua.
Đại biểu phân tích nguyên nhân bức xúc của người bệnh đi khám chữa bệnh BHYT vì khó khăn trong quá trình xin giấy chuyển tuyến của nhóm đối tượng bệnh nhân mắc bệnh mạn tính, hiểm nghèo hoặc danh mục thuốc tại y tế cơ sở ít và nghèo nàn hơn so với tuyến trên trong khi điều trị cùng 1 bệnh.
Các ĐBQH tại hội trường
Bản chất quy định chuyển tuyến có ý nghĩa quan trọng, cần thiết trong việc xử lý KCB cho người dân; Giấy chuyển tuyến ngoài cung cấp các thông tin hành chính còn cung cấp tình trạng bệnh, lịch sử điều trị.., giúp cơ sở tiếp nhận có thông tin kịp thời về người bệnh để tiếp nhận, chăm sóc, điều trị người bệnh được nhanh chóng, thuận tiện.
Chính vì vậy đại biểu đề nghị, giữ nguyên phạm vi hưởng như lộ trình thông tuyến KCB BHYT hiện nay nhưng điều chỉnh bổ sung quy định giao Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành định nghĩa bệnh hiếm và danh mục bệnh hiểm nghèo, bệnh hiếm được sử dụng giấy chuyển tuyến 1 lần dùng trọn quá trình điều trị chứ không phải có thời hạn trong năm tài chính như hiện nay.
Tiếp tục tăng cường củng cố năng lực cho hệ thống y tế cơ sở để có thể thực hiện điều trị cấp thuốc điều trị ngoại trú cho một số bệnh mạn tính đồng nhất trên các cấp chuyên môn các cơ sở y tế. Tăng cường các quy định giải quyết triệt để các bức xúc trong quá trình cấp giấy chuyển tuyến.