(CATP) Thời gian gần đây, với suy nghĩ bổ sung thực phẩm chức năng (TPCN) sẽ giúp trẻ tăng sức đề kháng, bé phát triển toàn diện, nhiều bậc phụ huynh (PH) đã tìm mua TPCN "tẩm bổ" cho con. Tuy nhiên bên cạnh những lợi ích giúp nâng cao thể trạng, tăng cường dưỡng chất..., TPCN cũng có một số tác dụng khó lường, nhiều loại có thể gây hệ lụy cho sức khỏe con trẻ.
Tràn lan thực phẩm chức năng
Đối với trẻ nhỏ, vốn sức đề kháng rất yếu, thường dễ bệnh khi môi trường, thời tiết thay đổi. Nhiều PH có con nhỏ đã tìm đến các loại thuốc bổ sung vitamin để giúp bé có kháng thể tốt, luôn khỏe mạnh. Lợi dụng nhu cầu này, thời gian qua trên các trang mạng xã hội xuất hiện nhiều TPCN với đủ chủng loại, hầu hết được quảng cáo (QC) "lợi ích đủ đường và công dụng thần thánh"... thu hút nhiều người đặt mua, mặc dù giá thành sản phẩm (SP) không hề rẻ.
Chỉ cần lên mạng gõ cụm từ "Thực phẩm chức năng cho trẻ” hoặc "Thực phẩm tăng sức đề kháng cho trẻ”, lập tức sẽ có hàng triệu kết quả: loại cung cấp vitamin, canxi, thực phẩm bổ sung, tăng sức đề kháng, tăng cân khỏe mạnh, tăng chỉ số IQ... sản xuất trong nước và cả hàng nhập khẩu, xách tay, với nhiều mức giá: có loại 300 - 500 ngàn đồng/hộp, đắt có thể lên đến tiền triệu.
Trong đó, nhiều loại được QC giúp trẻ ăn ngon, tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch, giảm tình trạng viêm đường hô hấp... Thậm chí có SP được QC "giúp tăng cường trí nhớ, thông minh...". Trong các loại TPCN hiện đang lưu hành trên thị trường phần lớn xuất xứ từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Mỹ... với mức giá khá cao, được nhiều người tin dùng, tạo cơ hội cho đối tượng xấu giả mạo nhãn mác, trà trộn hàng vào bán để trục lợi, rất nguy hiểm cho trẻ.
Nhan nhản thực phẩm chức năng được rao bán trên mạng
Vào vai người có con nhỏ ăn uống đầy đủ nhưng không lên cân, chúng tôi được 1 chủ bán hàng trên Facebook tên B.A (ở TPHCM) tư vấn về vitamin tổng hợp dùng cho trẻ từ 3 tuổi, giá 600 ngàn đồng/hộp 60 viên chứa các vitamin C, E, B2, B1, B6 và yếu tố vi lượng giúp cơ thể phát triển, tăng cân khỏe mạnh... Tuy nhiên, tìm hiểu kỹ, chúng tôi được 1 PH chia sẻ đã cho con uống và bé bị tiêu chảy dài ngày do SP chứa vitamin C, uống quá nhiều khiến chất này dư, sinh bệnh.
Trên thị trường có nhiều loại TPCN không rõ nguồn gốc, được "phù phép" nhãn mác đem bán, PH cần thận trọng khi lựa chọn để bổ sung cho sự phát triển của con trẻ.
Không nên lạm dụng
Một số TPCN đúng chuẩn vốn dĩ vô hại, nhưng do người sử dụng không biết cách dùng, chẳng quản liều lượng, không theo hướng dẫn, điều này không những gây hại mà còn gặp phải nhiều tác dụng phụ không mong muốn.
Thực phẩm chức năng dành cho trẻ là SP hỗ trợ sự phát triển cơ thể bé, giúp bổ sung một số khoáng chất... Tuy nhiên, nhiều bậc PH nghĩ rằng cho con uống nhiều sẽ tốt nên để trẻ uống quá liều lượng quy định hàng ngày, trong khi cũng chẳng để ý xem loại TPCN đó có phù hợp với thể trạng của bé hay không. Chị Nguyễn Thu Trang (ngụ Q12, TPHCM) chia sẻ: "Con tôi bị viêm đường hô hấp, thường xuyên phải đến bệnh viện (BV) khám.
Được người bạn giới thiệu, tôi mua sản phẩm TPCN dưới dạng viên nén, mùi sữa non, xuất xứ Canada, có tác dụng tăng sức đề kháng cho bé. Sau 1 tháng thấy con ăn ngon hơn trước, nhưng bệnh viêm đường hô hấp vẫn không thuyên giảm trong khi bé tăng cân rất nhiều, tôi đành tạm ngưng và đưa con đi khám. Bác sĩ (BS) BV Nhi đồng thành phố cho biết, do bé uống TPCN chứa chất kích thích tăng trưởng nên bị phù và khuyên nên đưa đi kiểm tra để biết bé thiếu chất gì, từ đó bổ sung thêm, không nên tự ý cho bé uống TPCN bên ngoài, rất nguy hiểm".
Tiến sĩ BS Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học ứng dụng - cho biết: "Thực phẩm chức năng không phải là thuốc, SP chỉ phát huy tác dụng và phù hợp khi biết cách dùng. Thực tế, TPCN không thể thay thế cho thức ăn hàng ngày như thịt, cá, rau để bổ sung dưỡng chất cho trẻ”. Vì thế, muốn cho trẻ dùng TPCN cần có chỉ định của BS. Những em thể chất bình thường thì việc bổ sung dưỡng chất trong các bữa ăn hàng ngày là đủ, không nhất thiết phải dùng đến SP bổ sung.
Các bậc PH cũng cần tham khảo ý kiến BS và chuyên gia dinh dưỡng để biết con đang thiếu chất gì, có bệnh gì, nên dùng loại TPCN nào để đáp ứng với tình trạng bệnh lý của trẻ. Một số TPCN giống như thuốc có thể khiến PH nhầm lẫn, sẽ rất tai hại nếu cứ nghĩ uống TPCN là đủ, có thể thay thế thuốc.
Đặc biệt, hiện nay nhiều TPCN tác dụng mạnh đến sự tăng trưởng của trẻ, một số SP chứa chất kích thích dẫn đến hậu quả trẻ dậy thì sớm... Đã có nhiều trường hợp sử dụng TPCN để tăng cường sức khỏe cho bé, giúp bé tăng cân nhanh và kết quả bé tăng cân mất kiểm soát, dậy thì khi chỉ mới 7 - 8 tuổi, rất nguy hiểm.
Thực phẩm hay chất dinh dưỡng nhằm giúp phát triển thể chất và khi khỏe mạnh thì thể lực, trí não cũng phát triển tự nhiên, không thể có SP nào mang công dụng thần thánh, thúc đẩy sự thông minh hay tăng trí nhớ, có chăng chỉ là QC để bán hàng mà thôi...