Nhu cầu tăng từng ngày
Chiều tối 02/6/2025, chúng tôi theo chân bác sĩ (BS) Nguyễn Đức Quang tới khám cho một bệnh nhân ở khu dân cư Him Lam (P.Tân Hưng, Q7) theo lịch hẹn. Sau khi khám lâm sàng, BS Quang yêu cầu làm xét nghiệm máu và phân, vì người bệnh xuất hiện triệu chứng nghiêm trọng liên quan đến đường tiêu hóa, cần phải có chẩn đoán y khoa chính xác.
Giải pháp BS Quang đưa ra là bệnh nhân không cần đến viện mà sẽ có nhân viên của cơ sở xét nghiệm được ông chỉ định đến lấy mẩu đưa về thực hiện rồi sau đó trả kết quả tại nhà. "Khi người nhà thông báo đã nhận được kết quả, tôi sẽ quay lại đọc, chẩn đoán và kê đơn thuốc. Trường hợp không thể kiểm soát thì sẽ hướng dẫn cho nhập viện", BS Quang giải thích. Trước khi ra về, BS Quang dặn dò người nhà cách chăm sóc, phòng tránh, cũng như lưu ý những biểu hiện của bệnh nhân để báo gấp cho ông biết.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân tại nhà
Anh Thanh là người nhà bệnh nhân cho biết, 2 ngày nay mẹ anh kêu đau bụng, đi ngoài ra máu kèm sốt nhẹ, nên lo lắng gọi điện cho dịch vụ BS gia đình đến thăm khám, tránh cảnh đông đúc trong bệnh viên, nhất là khi đang vào cao điểm nắng nóng hiện nay dễ lây nhiễm bệnh tại các trung tâm y tế đông người. "Mặc dù lần đầu sử dụng dịch vụ y tế này, nhưng sau khi được BS đến tận nhà khám, tư vấn rất tận tình, trước mắt tôi cảm thấy rất yên tâm, tin tưởng", anh Thanh cho biết.
Trường hợp của gia đình chị Thu Hà (ở Phú Mỹ Hưng, Q7) thì đã sử dụng dịch vụ khám chữa bệnh này từ nhiều năm nay. Chị tâm sự, trong nhà có cha già đau ốm thường xuyên và 2 con còn nhỏ, nhưng rất ít khi phải đến bệnh viện vì "y tế tận nhà” đang đảm đương rất hiệu quả.
"Xuất phát từ việc bố tôi bị rất nhiều bệnh như: tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, rối loạn tiểu đường, thoái hóa cột sống, mỗi lần phải đưa đến viện là một cực hình. Cách đây 5 năm, lên mạng thấy có nhiều thông tin về dịch vụ "BS gia đình", tôi đã tìm hiểu và quyết định chọn một cơ sở y tế đa khoa uy tín để sử dụng, sau đó là mua luôn gói dịch vụ chăm sóc cho cả gia đình" - chị Hà kể.
Giữa lúc đang có nhiều dịch bệnh do thời tiết và bệnh lây nhiễm từ virus diễn biến phức tạp, hiện ở thành phố xuất hiện tình trạng nhiều gia đình sợ nguy cơ lây nhiễm bệnh, sẵn sàng chi tiền mời BS về nhà khám cho người thân thay vì đưa đến bệnh viện. Ghi nhận ở một trung tâm dịch vụ khám bệnh tại nhà (nằm trên đường Lê Hồng Phong, P12Q10), các BS cho biết lượng bệnh nhận mời đến nhà thăm khám càng ngày càng tăng, có lúc không thể đáp ứng vì cơ sở rơi vào tình trạng không đủ nhân lực.
"Chúng tôi luôn tư vấn cho khách hàng là nên yên tâm đưa người nhà đến bệnh viện kịp thời. Tuy nhiên, nhiều trường hợp vẫn nhất quyết đợi, dù trung tâm chưa thể sắp xếp được lịch" - BS phụ trách chia sẻ. Tại Phòng khám đa khoa gia đình (đường Nguyễn Văn Linh, P.Tân Phong, Q7), nơi BS Quang làm việc, người quản lý cũng cho biết số lượng người yêu cầu đến nhà khám đang tăng gấp 2 lần so với năm ngoái, phần lớn bệnh nhân là trẻ em với triệu chứng nóng sốt thông thường và người già bệnh mãn tính.
Chỉ dành cho người giàu
Theo BS Quang, nhu cầu mời BS khám bệnh tại nhà của người dân TPHCM rất lớn, nhất là những gia đình có người già yếu, mắc bệnh mãn tính. Là BS đa khoa thực hành, có nhiều năm kinh nghiệm trong khám bệnh tại nhà nên ông luôn được khách hàng chọn lựa hàng đầu, dù phòng khám nơi ông làm việc có rất nhiết bác sĩ chuyên khoa giỏi. "Điều cần nhất của một BS gia đình là không những nắm vững chuyên môn mà còn phải rất tâm lý, biết cách giao tiếp với bệnh nhân. Bên cạnh đó phải hiểu hoàn cảnh gia chủ để có những tư vấn, ứng phó với bệnh tật một cách phù hợp", ông chia sẻ.
Bệnh viện quá tải khiến nhiều gia đình cần dịch vụ bác sĩ tại gia
Những năm gần đây việc khám chữa bệnh tại nhà đã dần trở nên quen thuộc với nhiều người dân TPHCM. Hiện có hai hình thức hoạt động: một là những công ty chuyên tổ chức dịch vụ BS khám bệnh tại nhà (có nhiều BS đang làm việc ở bệnh viện công hoặc tư hợp tác...) và hai là những BS làm việc tự do (không làm việc ở bệnh viện, phòng khám đa khoa nào nhưng có giấy phép và chứng chỉ hành nghề) đến tận nhà bệnh nhân khi có yêu cầu. Mô hình công ty thường được tổ chức bài bản, chuyên nghiệp, nghiêng về tư vấn, chăm sóc, phòng bệnh nhiều hơn mô hình BS hành nghề tự do (chủ yếu thăm khám, điều trị).
Dịch vụ này phát triển đã mang lại rất nhiều lợi ích, được người dân sử dụng như một giải pháp tối ưu trong điều kiện y tế quá tải hiện nay. Tuy nhiên, hầu như nó mới chỉ đáp ứng cho đối tượng khách hàng có điều kiện về kinh tế vì giá khám còn quá cao. Theo tìm hiểu, các công ty chuyên tổ chức dịch vụ BS khám chữa bệnh tại nhà thường xây dựng nhiều gói dịch vụ khác nhau để khách hàng lựa chọn. Khi sử dụng các gói này, khách hàng sẽ phải ký hợp đồng với công ty, thời gian tối thiểu là 1 năm.
Cụ thể như Công ty chăm sóc sức khỏe H.C tại Q7 đưa ra các gói dịch vụ BS riêng với 2 hạng cao cấp và tiêu chuẩn. Gói cao cấp giá từ 9 - 15 triệu đồng/người/năm tùy từng độ tuổi. Gói hạng tiêu chuẩn có giá thấp hơn, nhưng khách hàng phải mua cho cả gia đình. Một công ty khác ở Q1 thì đưa ra các gói dịch vụ: khám đột xuất, khám định kỳ, chăm sóc toàn diện, theo dõi liên tục... tại nhà, với giá thấp nhất cho một hộ gia đình là 10 triệu đồng/năm. Riêng với những BS hành nghề tự do thì giá một lần thăm khám đơn giản cũng phải từ 300 ngàn đồng trở lên, cao gấp nhiều lần so với bệnh viện công.
Theo các chuyên gia y tế, mô hình BS tại gia thật sự rất hiệu quả ở các nước tiên tiến vì hơn 70% bệnh nhân được chăm sóc sức khỏe tại nhà, chỉ đến bệnh viện khi thật sự cần thiết. Đến khi xuất viện, bệnh nhân lại được BS đến nhà chăm sóc, điều trị tiếp, không những giúp giảm tải bệnh viện và chi phí điều trị cho bệnh nhân mà còn tầm soát, dự phòng được bệnh tật trong cộng đồng do trước, trong và sau bệnh đều có sự tham gia toàn diện của đội ngũ y tế.
"Hệ thống y tế gia đình là một giải pháp căn cơ, khoa học và thực tế đã được áp dụng thành công ở rất nhiều nước trên thế giới. Không ai bàn cãi gì về sự tiện lợi, hợp lý mà hệ thống này mang lại, tuy nhiên ở nước ta hiện mới chỉ ở giai đoạn đầu, nên chưa thể trông chờ nhiều vào lúc này.
Thiết nghĩ, nếu nhanh chóng vận hành hệ thống y tế gia đình theo định hướng thị trường đúng đắn, chắc chắn chúng ta sẽ tháo gỡ được những vấn đề còn vướng mắc trong ngành y tế hiện nay", một chuyên gia nhận định.