Từ đó, khơi dậy lòng hướng thiện đối với những con người trót lầm đường lạc lối, giúp họ thấy được những giá trị tốt đẹp của cuộc sống, tạo động lực quyết tâm làm lại cuộc đời. Với sự yêu ngành, mến nghề, những năm qua, CBCS Trại giam Thạnh Hòa luôn khắc phục khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ và từng ngày gieo mầm thiện cho những người đã từng phạm sai lầm.
Không ngừng đổi mới phương pháp giáo dục “lại”
Trại giam Thạnh Hòa hiện có 2 cơ sở giam giữ phạm nhân đóng trên địa bàn huyện Thạnh Hóa và Tân Thạnh, tỉnh Long An. Phạm nhân giam giữ tại đây đa số có địa chỉ cư trú ở các tỉnh miền Tây và TP.HCM. Giáo dục phạm nhân là một quá trình lâu dài, từ lúc phạm nhân mới nhập trại cho đến khi chấp hành xong hình phạt tù. Nhiệm vụ của cán bộ trại giam là quản lý, giam giữ, giáo dục người phạm tội trong thời gian chấp hành án.
Giáo dục phạm nhân có những nét đặc thù riêng biệt, là hình thức giáo dục lại. Đối tượng được giáo dục đa dạng về vùng, miền, độ tuổi, văn hóa, thành phần, nghề nghiệp, giới tính, hoàn cảnh gia đình, tội danh, mức án, nguyên nhân, điều kiện phạm tội nên rất khó khăn cho CBCS Trại giam nói chung và Trại giam Thạnh Hòa nói riêng.
Từ năm 2015 đến nay, Trại giam Thạnh Hòa không ngừng đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục. Tất cả phạm nhân vào trại, Ban giám thị Trại giam Thạnh Hòa tổ chức học tập nhằm nâng cao nhận thức để có hướng điều chỉnh hành vi phù hợp với quy định của pháp luật, với phong tục tập quán, chuẩn mực đạo đức và môi trường thi hành án.
Ban Giám thị Trại giam Thạnh Hòa tổ chức lớp học đầu vào cho phạm nhân
Khi mới đến trại chấp hành án, phạm nhân được CBCS Trại giam Thạnh Hòa tổ chức học lớp giáo dục công dân gồm 3 chủ đề: pháp luật, đạo đức và các kỹ năng sống. Ngoài ra, phạm nhân còn được học các quy định về thực hiện nếp sống văn hóa trong trại giam; chế độ ăn, mặc, ở, học tập, khám chữa bệnh, liên lạc qua điện thoại, gặp mặt thân nhân, giảm án, đặc xá,…để họ hiểu và thực hiện theo quy định. Ba năm qua, Trại giam Thạnh Hòa đã mở 68 lớp học đầu vào với hơn 2300 phạm nhân tham gia. Kết thúc lớp học, phạm nhân được trang bị những kiến thức cơ bản cần thiết để định hướng cho quá trình rèn luyện, giáo dục.
Trong những năm qua, Trại giam Thạnh Hòa tích cực giáo dục dạy nghề cho phạm nhân. Các nghề hiện nay phạm nhân đang làm gồm: may mặc, may bóng, đan ghế, trồng trọt, xây dựng. Ngoài ra, đơn vị còn phối hợp với trung tâm dạy nghề tổ chức mở các lớp dạy nghề cho phạm nhân. Thời gian qua, Trại giam Thạnh Hòa mở 6 lớp cho 210 phạm nhân học các nghề: điện dân dụng, may công nghiệp, cơ khí… Học lý thuyết kết hợp với thực hành nghiêm túc, sau khóa học tất cả phạm nhân đều được cấp chứng chỉ nghề.
Theo quy định của pháp luật, ngày thứ bảy là ngày tổ chức cho phạm nhân học tập. Hàng tuần vào ngày này, đơn vị tổ chức mở lớp học giáo dục công dân cho số phạm nhân đang chấp hành án mà theo cách gọi thông dụng là lớp học đầu giữa. Nội dung học tập cũng gồm 3 chủ đề như lớp học đầu vào nhưng mang tính chuyên sâu hơn. Thời gian qua, Trại giam Thạnh Hòa đã mở 2 lớp với trên 150 phạm nhân đang chấp hành án học tập.
Trước khi trả tự do cho phạm nhân, Đảng ủy - Ban Giám thị Trại giam Thạnh Hòa tiếp tục chỉ đạo mở lớp học đầu ra cho số phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù để trang bị cho họ những kiến thức cơ bản cần thiết làm hành trang tái hòa nhập cộng đồng. Lớp học này, Trại giam Thạnh Hòa phối hợp với các Phòng nghiệp vụ Công an tỉnh, Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh, Hội Luật gia, Hội Doanh nhân trẻ… tuyên truyền, tư vấn cho phạm nhân.
Ngoài ra, đơn vị còn mời Trung tâm tư vấn pháp luật thuộc trường Đại học Luật TP Hồ Chí Minh đến nói chuyện, tư vấn các vấn đề có liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người chấp hành xong hình phạt tù như: điều kiện, thủ tục xóa án tích, các loại giấy tờ cá nhân, tư vấn về tâm lý,…
Nơi tạo niềm tin hướng thiện
Mỗi hành vi phạm tội đều có nguyên nhân cụ thể, việc nhận thức không đúng đắn giá trị của lao động là nguyên nhân dẫn đến hoạt động phạm tội. Vì vậy, sau khi phạm nhân vào trại sẽ được y, bác sĩ kiểm tra tình trạng sức khỏe, Ban Giám thị căn cứ vào sức khỏe, độ tuổi, giới tính, tay nghề,… để bố trí công việc lao động cho phạm nhân.
Bởi lẽ, ngoài việc tạo điều kiện cho phạm nhân nâng cao bữa ăn hàng ngày, tham gia lao động còn là cơ hội đào tạo nghề, để khi ra trại, họ tự lao động nuôi sống bản thân, hạn chế nguy cơ tái phạm. Với phạm nhân Đặng Văn T đã gắn bó với công việc xây dựng từ khi vào Trại. Có trực tiếp lao động, phạm nhân này mới biết quý trọng thành quả do mình làm ra. Giờ đây, Phạm nhân T đã thành thạo nghề và quyết tâm “xây lại” cuộc đời mình sau khi ra trại.
Để tạo cho phạm nhân có tâm lý phấn khởi, giảm bớt nỗi nhớ gia đình và sự day dứt của quá khứ tội lỗi, tăng thêm động lực và niềm tin, tạo cảm giác như thời gian qua nhanh để mau hết án, Đảng ủy - Ban Giám thị Trại chỉ đạo tăng cường các hoạt động giáo dục bổ trợ với nhiều hình thức, nội dung phong phú, đa dạng như: trang bị sách báo ở thư viện; chơi bóng chuyền, đá cầu, cầu lông, bóng bàn, các trò chơi dân gian vào những giờ nghỉ.
Đặc biệt, vào dịp lễ, tết các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao diễn ra sôi nổi, hào hứng. Các đội phạm nhân thi đấu với nhau, có cơ cấu giải thưởng, đặc biệt cán bộ còn tổ chức cho phạm nhân thi trang trí chỗ ở, chưng trái cây, thi gói bánh tét,… vào dịp Tết.
Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Tổng cục về việc tổ chức Hội thi “Tiếng hát tình đời” trong phạm nhân. Đội văn nghệ phạm nhân Trại giam Thạnh Hòa đã dàn dựng, tập luyện nghiêm túc các tiết mục thi. Kết quả đạt giải 3 toàn đoàn. Tâm lý chung của nhiều thân nhân gia đình phạm nhân còn khắc khoải, lo âu, sợ người thân của mình bị đối xử không tốt về mọi mặt khi đi chấp hành án phạt tù. Song, tâm trạng ấy không còn khi thân nhân đến thăm gặp người thân của mình trong Trại.
Các phạm nhân được tuyên truyền Luật giao thông đường bộ
Ban Giám thị trại giam Thạnh Hòa bố trí cán bộ trực giải quyết thăm gặp cho phạm nhân tất cả các ngày trong tuần, kể cả thứ bảy, chủ nhật, ngày nghỉ, ngày lễ, tết. Qua đó, tạo điều kiện cho thân nhân thực hiện trách nhiệm cùng tham gia động viên, giáo dục phạm nhân, giúp họ an tâm tư tưởng, sớm được hưởng các chính sách nhân đạo khoan hồng của Đảng và Nhà nước.
Thời gian qua, Trại giam Thạnh Hòa luôn thực hiện đúng quy định của pháp luật về chế độ chính sách đối với phạm nhân. Chi ăn đúng khẩu phần, định lượng do Nhà nước quy định, công khai, minh bạch trước toàn phạm nhân. Lương thực, thực phẩm chủ yếu là tự cung cấp nên đảm bảo chất lượng và hợp vệ sinh. Phạm nhân trực tiếp lao động được chi ăn thêm, các phạm nhân già yếu hoặc thường xuyên bệnh tật được chi bồi dưỡng.
Ngoài ra, để đáp ứng nhu cầu sử dụng thêm thức ăn của phạm nhân, Trại giam Thạnh Hòa còn bán hàng tại căn tin phạm nhân với nhiều chủng loại hàng hóa từ các thức ăn nấu chín đến các loại nhu yếu phẩm cần thiết khác với giá cả hợp lý, không cao hơn so với thị trường bên ngoài, luôn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và được công khai tại từng buồng giam.
Bằng tình thương và trách nhiệm, toàn thể lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ chiến sĩ Trại giam Thạnh Hòa luôn đề cao mục tiêu giáo dục cải tạo người phạm tội để họ hướng thiện hoàn lương. Do tiếp thu nghiêm túc sự giáo dục của cán bộ, rất nhiều phạm nhân nỗ lực phấn đấu trong học tập, lao động, cải tạo và chấp hành nội quy Trại. Với những phạm nhân bị kỷ luật nhiều lần, bằng cái tâm nghề nghiệp, cán bộ quản giáo khơi dậy những “mầm thiện” còn tiềm ẩn trong mỗi phạm nhân.
Đối với phạm nhân có kết quả thi đua chấp hành án xếp loại khá tốt, có nhiều thành tích tiến bộ trong học tập, lao động cải tạo thì được Ban giám thị đề nghị giảm án vào các dịp Tết Nguyên đán, Lễ 30/4, Quốc Khánh 2/9 hàng năm. Trong 3 năm qua, đã có gần 3.500 phạm nhân được giảm án. Trong đó, có gần 700 phạm nhân được giảm hết thời hạn chấp hành án phạt tù và trên 500 phạm nhân được Chủ tịch nước ký quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn.
Đến ngày phạm nhân chấp hành xong án phạt tù, cán bộ Trại giam Thạnh Hòa làm thủ tục trả tự do, cấp giấy chứng nhận chấp hành xong án phạt tù đồng thời trích quỹ tái hòa nhập cộng đồng cấp tiền tàu xe, tiền ăn cho họ trở về địa phương cư trú theo đúng quy định của pháp luật.
Với sự yêu ngành, mến nghề, những năm qua, cán bộ quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân Trại giam Thạnh Hòa khắc phục khó khăn, cố gắng tìm tòi, khơi dậy lòng hướng thiện đối với những con người trót lầm đường lạc lối. Qua đó, giúp họ thấy được những giá trị tốt đẹp của cuộc sống, tạo động lực quyết tâm làm lại cuộc đời.
Tuy nhiên, để công tác quản lý, giáo dục phạm nhân thực sự hiệu quả, ngoài những nỗ lực của cán bộ trại giam, rất cần sự quan tâm hỗ trợ từ gia đình phạm nhân, cùng chung tay “gieo mầm thiện” trong những con người lầm lỗi, giúp họ hoàn lương, trở thành công dân tốt cho gia đình và xã hội.