(CAO) Mấy ngày qua truyền thông quốc tế đang theo dõi sát tình hình Ai Cập, khi hôm 16-5, tòa án tuyên cựu tổng thống Mohamed Morsi án tử hình.
Cùng với Morsi, tòa án hình sự Cairo cũng tuyên 106 người ủng hộ phong trào Anh em Hồi giáo đồng án tử . Tòa cáo buộc những bị cáo này tổ chức phá ngục, tấn công, bắt cóc lực lượng an ninh trong thời gian diễn ra “mùa xuân Ả Rập” lật đổ chính quyền Hosni Mubarak hồi năm 2011.
Quan sát tình hình Ai Cập những năm gần đây, các chuyên gia bình luận quốc tế không bất ngờ trước diễn biến này của chính quyền Ai Cập. Từ khi ông Morsi bị tư lệnh quân đội Abdel Fattah al-Sisi tiến hành đảo chính tháng 7-2013, Ai Cập liên tục chứng kiến những cuộc đàn áp của chính quyền đương nhiệm với phe cánh của ông mà đối tượng chính là thành viên và những người ủng hộ phong trào Anh em Hồi giáo.
Hàng loạt tội trạng do chính quyền al-Sisi tuyên buộc đối với ông Morsi: từ tuyên ông 20 năm tù về tội kích động bạo lực làm nhiều người biểu tình thiệt mạng hồi tháng 12-2012 đến việc ông Morsi nay còn đối diện cáo buộc làm gián điệp.
Phiên tòa xử cựu tổng thống Ai Cập Mohamed Morsi là lát cắt của bức tranh chia rẽ tại Ai Cập - Ảnh: Getty Images
Trước đó, vào ngày 25-12-2013, chính quyền al-Sisi đã liệt phong trào Anh em Hồi giáo của Morsi vào danh sách “tổ chức khủng bố”. Từ bấy đến nay, vòng kềm tỏa của chính quyền với phe cánh ủng hộ Morsi ngày càng siết chặt với những phiên tòa và bản án nặng nề dành cho những ai ủng hộ phong trào này.
Nay đến bản án tử hình dành cho Morsi. Dự kiến, án tử này còn phải được Grand Mufti- một tổ chức tôn giáo tối cao tại Ai Cập xem xét thông qua. Đến 2-6, tòa sẽ ra phán quyết cuối. Nếu ông Morsi kháng cáo thất bại, giá treo cổ sẽ đợi ông.
Tình hình Ai Cập vì thế đang đứng trước nguy cơ khủng hoảng mới khi các lực lượng ủng hộ ông Morsi và phong trào Anh em Hồi giáo có khả năng tổ chức những cuộc biểu tình và tấn công bạo lực trên khắp các tỉnh thành.
Phản ứng của quốc tế cũng trái chiều. Hôm qua (17-5) một quan chức ngoại giao Mỹ (giấu tên) nói với Reuters rằng nước này “ quan ngại sâu sắc” trước phán quyết tử hình Morsi. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ lên tiếng phản đối kịch liệt phán quyết này.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tức giận “ Ai Cập đang trở về thời kì cổ đại. Phương Tây chống án tử hình nhưng trong vụ này họ im lìm không lên tiếng”. Thổ Nhĩ Kỳ là nước ủng hộ nhiệt tình phong trào Anh em Hồi giáo.
Tại Ai Cập, một bộ phận người dân lại ủng hộ phán quyết này. Cùng quan điểm với chính quyền, họ cho rằng phong trào Anh em Hồi giáo là tổ chức khủng bố.
Emad el-din Hussein,-Tổng biên tập báo Al Shoruk nêu quan điểm “ sau bản án tử hình với Morsi, tôi nghĩ phản ứng của phong trào Anh em Hồi giáo sẽ không thay đổi. Tôi tin họ sẽ tiếp tục phản ứng với những vụ tấn công bạo lực như thường ngày”.
Xã hội Ai Cập đang chứng kiến bất đồng: chọn chon đường nào giữa Hồi giáo hóa đất nước (ủng hộ phong trào Anh em Hồi giáo) hay theo đường thế tục đất nước (chính quyền al-Sisi). Từ khi “mùa xuân Ả Rập” nổ ra với sự ra đi của Hosni Mubarak, dân Ai Cập chưa từng hưởng ngày hạnh phúc. Hỗn loạn, biểu tình, bạo động…Tất cả đều do họ chưa tìm ra tiếng nói chung và chưa tìm ra hướng đi nào cho đất nước.