(CAO) Nga và Belarus đã ký một thỏa thuận hôm 25-5 chính thức việc triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật của Moscow trên lãnh thổ của đồng minh, mặc dù quyền kiểm soát vũ khí vẫn nằm trong tay điện Kremlin.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố triển khai vũ khí tầm ngắn ở Belarus vào đầu năm nay trong một động thái được nhiều người coi là lời cảnh báo đối với phương Tây khi các nước này tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Ông Putin đã nói rằng việc xây dựng các cơ sở lưu trữ ở Belarus sẽ được hoàn thành vào ngày 1 tháng 7.
Cũng chưa rõ có bao nhiêu vũ khí hạt nhân sẽ được triển khai ở Belarus, chính phủ Mỹ tin rằng Nga có khoảng 2.000 vũ khí hạt nhân chiến thuật, bao gồm bom có thể mang theo máy bay, đầu đạn cho tên lửa tầm ngắn và đạn pháo.
Vũ khí hạt nhân chiến thuật nhằm tiêu diệt quân địch và vũ khí trên chiến trường. Chúng có tầm bắn tương đối ngắn và năng suất thấp hơn nhiều so với đầu đạn hạt nhân trang bị cho tên lửa chiến lược tầm xa có khả năng hủy diệt toàn bộ một thành phố.
Phát biểu tại Moscow, Tổng thống Belarus - Alexander Lukashenko cho biết “việc chuyển vũ khí hạt nhân đã bắt đầu. Lukashenko đang tham dự một cuộc họp của Hội đồng Kinh tế Á-Âu tối cao với Putin và các nhà lãnh đạo của Armenia, Kazakhstan và Kyrgyzstan.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu (trái) và người đồng cấp Belarus Viktor Khrenin trong buỗi lễ ký kết hôm 25-5
Cả quan chức Nga và Belarus cũng cho rằng bước đi này là do sự thù địch từ phương Tây.
“Việc triển khai vũ khí hạt nhân phi chiến lược là một phản ứng hiệu quả đối với chính sách của các quốc gia không thân thiện với chúng tôi”, ông Sergei Shoigu và Bộ trưởng Quốc phòng Belarus Viktor Khrenin thông tin tại Minsk trong cuộc gặp với người đồng cấp Nga.
“Trong bối cảnh leo thang cực kỳ nghiêm trọng các mối đe dọa ở biên giới phía tây của Nga và Belarus, một quyết định đã được đưa ra nhằm thực hiện các biện pháp đối phó trong lĩnh vực quân sự - hạt nhân” - Shoigu nói thêm.
Ông Putin đã lập luận rằng, bằng cách triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật của mình ở Belarus, Nga chỉ đang lặp lại những gì Mỹ đang làm, đồng thời lưu ý rằng Mỹ có vũ khí hạt nhân đặt tại Bỉ, Đức, Ý, Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ.
Nhà phân tích quân sự độc lập người Belarus - Aliaksandr Alesin cho biết khoảng 2/3 kho tên lửa mang đầu đạn hạt nhân tầm trung của Nga được cất giữ ở Belarus trong Chiến tranh Lạnh, đồng thời cho biết thêm rằng có hàng chục cơ sở lưu trữ từ thời Liên Xô vẫn có thể được sử dụng.
Vũ khí hạt nhân của Liên Xô đóng tại Belarus, Ukraine và Kazakhstan đã được chuyển đến Nga trong một thỏa thuận do Mỹ làm trung gian sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991.
Ngoài ra, một kế hoạch “xây dựng tiềm năng chiến đấu của nhóm khu vực gồm quân đội Nga và Belarus” cũng được công bố, bao gồm việc chuyển giao cho Minsk hệ thống tên lửa Iskander-M, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và hệ thống tên lửa phòng không S-400.
Nga và Belarus có một thỏa thuận liên minh, theo đó, Điện Kremlin trợ cấp cho nền kinh tế Belarus, thông qua các khoản vay và chiết khấu dầu khí của Nga. Nga đã sử dụng lãnh thổ Belarus làm bàn đạp để tấn công nước láng giềng Ukraine và đã duy trì một đội quân và vũ khí ở đó.