(CAO) Chính quyền Trung Quốc đã dành nhiều năm để cải tạo phi pháp các đảo và bãi đá ngầm, xây các căn cứ quân sự và đường băng trên Biển Đông. Tuy nhiên những vùng lãnh thổ như vậy có thể và rất dễ bị tấn công trong trường hợp xảy ra xung đột, theo một báo cáo mới đây.
Các căn cứ được thiết lập phi pháp này nằm "trơ trọi ở vùng biển xa”. Theo tạp chí được xuất bản bởi Tổng công ty đóng tàu nhà nước Trung Quốc – Thương thuyền và Chiến thuyền nhận định thì chúng có lợi thế riêng trong việc duy trì sự hiện diện quân sự ở vùng biển rộng, nhưng đồng thời cũng có những điểm yếu liên quan đến khả năng phòng thủ.
Trung Quốc đến nay trắng trợn tuyên bố chủ quyền phi pháp gần như toàn bộ Biển Đông, và kể từ năm 2014 đã ngang ngược bồi lấp, xây dựng các bãi đá ngầm thành các đảo nhân tạo một cách phi pháp, trên đó xây đường băng và hệ thống vũ khí khiến các nước trong khu vực và cộng đồng quốc tế phản đối kịch liệt.
Trong khi các căn cứ ở xa này giúp mở rộng quyền kiểm soát phi pháp của Bắc Kinh đối với khu vực, tạp chí này cho rằng chúng sẽ không có bất kỳ sự trợ giúp nào trong trường hợp xảy ra xung đột. Tạp chí đưa ra ví dụ về đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa (Việt Nam), bị Bắc Kinh cưỡng chiếm trái phép. Thực thể này nằm cách thành phố cảng Tam Á trên đảo Hải Nam của Trung Quốc đến 1000km.
"Ngay cả khi đội tàu hỗ trợ lao đi với tốc độ nhanh nhất, cũng sẽ mất hơn một ngày để đến được đây" - báo cáo trên tạp chí này lưu ý. Trong khi một số hòn đảo được Bắc Kinh trang bị phi pháp các phương tiện phòng không, thì phạm vi bao phủ trên biển của các hệ thống này luôn bị hạn chế và hầu hết các máy bay chiến đấu nếu được triển khai sẽ phải vật lộn để tác chiến, tiêu tốn hầu hết nhiên liệu của chúng để bay từ khoảng cách xa giữa các căn cứ từ bờ Đại lục đến các đảo nhân tạo này.
Đá Chữ Thập bị Trung Quốc cưỡng chiếm trái phép từ Việt Nam và xây dựng các công trình phi pháp - Ảnh: Getty
Bắc Kinh hiện có hai tàu sân bay đang hoạt động, nhưng chúng cũng sẽ phải ở trong tầm hoạt động vào thời điểm xảy ra bất kỳ sự cố nào. Báo cáo cho biết thêm, các căn cứ phi pháp này trên Biển Đông rất dễ bị phục kích, do vị trí xa xôi và có thể trở thành mục tiêu của cả hệ thống tên lửa tầm xa của Mỹ hay Nhật Bản...
Và ngay cả khi bản thân những "hòn đảo" không bị tấn công, chúng cũng sẽ dễ dàng bị phong tỏa, khiến lực lượng tiếp tế bị động, còn lực lượng trên các đảo nhân tạo này “chết đói”.
"Nơi trú ẩn trên các đảo này thiếu thảm thực vật, đất đá tự nhiên và các lớp phủ khác, độ cao thấp trong khi mực nước ngầm cao. Nhân sự và tài nguyên không thể được lưu trữ dưới lòng đất trong một thời gian dài" - báo cáo cho biết.
Malcolm Davis, một nhà phân tích cấp cao về chiến lược và năng lực quốc phòng tại Viện Chính sách Chiến lược Úc cho biết cũng có những vấn đề khác khiến việc bảo vệ các hòn đảo nhân tạo trở nên đặc biệt khó khăn.
Ông nói: “Điều kiện môi trường khắc nghiệt ở Biển Đông - nước mặn ăn mòn các thiết bị quân sự, thời tiết xấu khiến gần như không thể triển khai bất cứ thứ gì trên các đảo theo cách có thể cho phép chúng bảo vệ các căn cứ này. Những chiếc máy bay phức tạp sẽ không hoạt động được trong vòng một tuần hoặc lâu hơn trên những hòn đảo này".
Ông cũng cho rằng khi một số đảo nhân tạo này có thể có hiệu quả tấn công khi chúng đủ chỗ để thiết đặt các bệ phóng (tên lửa), thì chúng đồng thời cũng sẽ là một trong những mục tiêu đầu tiên rơi vào tầm ngắm nếu xung đột xảy ra, và "về mặt vật lý là không thể xây dựng một hòn đảo về cơ bản có thể phòng thủ được" do loại đá ngầm và bãi cát ban đầu ở đây.
Davis nói: “Những gì Trung Quốc đang cố gắng làm là thôn tính một vùng biển quốc tế, kiểm soát và sở hữu các vùng biển quốc tế, và họ cho rằng cần phải hiện diện thường xuyên ở đó. "Nhưng mặc dù họ đã cưỡng chiếm và đưa ra yêu sách lãnh thổ phi pháp, nhưng thực sự đây không phải là một bước đi thực tế trong dài hạn vì họ không thể thực sự bảo vệ được những căn cứ đó”.
(CAO) Hôm nay 15-12, BBC đăng bài viết nhan đề “Bay gần các đảo mới Trung Quốc xây (trái phép) trên Biển Đông”. Bài viết mô tả hành trình của phóng viên BBC Rupert Wingfield-Hayes cách đây vài ngày khi có dịp ngồi trên máy bay ngắm các bãi đá như Vành Khăn bị Bắc Kinh cải tạo, xây dựng trái phép.