(CAO) Trong cuốn sách mới nhất viết theo dạng hồi ký của mình có tựa “Một miền đất hứa”, cựu tổng thống Mỹ Barack Obama tiết lộ nếu không có cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009 thì chính quyền của ông đã cứng rắn hơn nhiều với Trung Quốc trong các vấn đề thương mại.
Theo Obama, cuộc khủng hoảng tài chính nổ ra khi đó khiến vai trò của Trung Quốc đối với sự phục hồi kinh tế toàn cầu sau cuộc khủng hoảng, gây ra phần lớn là do các khoản thế chấp dưới chuẩn ở Mỹ bị vỡ nợ, đã “cản trở” khả năng của ông trong việc giải quyết “các chính sách trọng thương vi phạm các quy tắc thương mại quốc tế” của Trung Quốc.
Ông giải thích trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Atlantic khi giới thiệu về cuốn sách rằng: “Tôi không thể để xảy ra một cuộc chiến thương mại trong năm 2009 hoặc 2010. Tại thời điểm đó, tôi cần sự hợp tác của Trung Quốc, Châu Âu cũng như mọi nơi có thể đem đến động cơ tăng trưởng tiềm năng khác”.
Trong cuốn sách, Obama cũng nhấn mạnh tầm quan trọng trong kế hoạch kích thích kinh tế của Trung Quốc khi đó đã đóng vai trò hỗ trợ cho nền kinh tế toàn cầu ra sao trong những ngày đầu nhiệm kỳ tổng thống của ông.
Ông viết rằng chính vai trò này của Trung Quốc vào giai đoạn hậu khủng hoảng đã hạn chế lựa chọn mạnh tay hơn về mặt thương mại với Bắc Kinh của chính quyền ông.
Obama gặp thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo năm 2009 - Ảnh: Tân Hoa Xã
“Để kéo chính chúng ta (Mỹ) và phần còn lại của thế giới thoát khỏi suy thoái, chúng tôi cần nền kinh tế Trung Quốc phát triển chứ không phải suy thoái. Trung Quốc sẽ không thay đổi các phương thức giao dịch nếu không có áp lực từ chính quyền của tôi. Tôi chỉ cần đảm bảo rằng chúng ta không bắt đầu một cuộc chiến thương mại khiến thế giới rơi vào tình trạng suy thoái và làm tổn hại đến chính những người lao động mà tôi thề sẽ giúp đỡ” - Obama viết trong quyển sách.
Trong chuyến công du đến Trung Quốc năm 2009, Obama đã nêu ra các vấn đề xung quanh "sự mất cân bằng thương mại lớn" (thâm hụt thương mại) và hành vi “thao túng tiền tệ của Trung Quốc cùng các hành vi không công bằng khác ” trong cuộc gặp với Ôn Gia Bảo, lúc đó là thủ tướng Trung Quốc.
Obama cho biết lúc đó thủ tướng Bảo đã “đề nghị tôi chỉ cho ông ấy danh sách các sản phẩm của Mỹ mà chúng tôi muốn Trung Quốc mua nhiều hơn và ông ấy sẽ xem mình có thể làm gì”.
Obama viết: “Tôi có cảm giác như mình đang mặc cả giá thịt gà tại một quầy hàng trong chợ hơn là đàm phán chính sách thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới”...