(CAO) Hôm 16/10, Reuters dẫn lời Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã cam kết ngừng mua dầu từ Nga và Trump cho biết ông sẽ tiếp tục thúc đẩy Trung Quốc làm điều tương tự trong bối cảnh Washington đang tăng cường nỗ lực cắt giảm nguồn thu năng lượng của Moscow.
Ấn Độ và Trung Quốc là hai nước mua dầu thô xuất khẩu hàng đầu của Nga bằng đường biển, tận dụng mức giá ưu đãi mà Nga buộc phải chấp nhận sau khi các khách hàng châu Âu từ chối mua hàng và Mỹ cùng Liên minh châu Âu áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga vì cuộc chiến ở Ukraine.
Gần đây Mỹ đã nhắm mục tiêu vào Ấn Độ vì các giao dịch mua dầu của Nga, áp đặt thuế quan cao đối với hàng xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ để ngăn cản việc mua dầu thô của nước này trong khi Mỹ tìm cách gây áp lực buộc Moscow đàm phán một thỏa thuận hòa bình ở Ukraine.
“Vì vậy, tôi không hài lòng khi Ấn Độ mua dầu, và ông ấy (thủ tướng Ấn Độ Modi) đã đảm bảo với tôi hôm nay rằng họ sẽ không mua dầu từ Nga” - tổng thống Mỹ nói với các phóng viên trong một sự kiện tại Nhà Trắng.
“Đó là một bước tiến lớn. Giờ đây, chúng ta sẽ khiến Trung Quốc làm điều tương tự” – ông chủ Nhà Trắng tuyên bố.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trong khi đó cũng cho biết ông đã nói với Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato tại một cuộc họp ở Washington rằng chính quyền Mỹ mong đợi Nhật Bản ngừng nhập khẩu năng lượng của Nga.
Nga là nhà cung cấp dầu hàng đầu của Ấn Độ. Moscow đã xuất khẩu 1,62 triệu thùng mỗi ngày sang Ấn Độ trong tháng 9, chiếm khoảng một phần ba lượng dầu nhập khẩu của nước này. Trong nhiều tháng, Thủ tướng Ấn Độ Modi đã chống lại áp lực của Mỹ trong khi các quan chức Ấn Độ bảo vệ việc mua hàng là rất quan trọng đối với an ninh năng lượng quốc gia.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Ấn Độ Modi trong một lần gặp - Ảnh: Reuters
Mặc dù nhập khẩu từ các nhà sản xuất khác có thể khiến Ấn Độ tốn kém hơn, nhưng giá dầu thấp hơn sẽ làm giảm bớt tác động. Giá dầu thô Brent kỳ hạn chuẩn đã chạm mức thấp nhất trong 5 tháng vào ngày 15/10 do lo ngại về tình trạng dư cung ngày càng tăng trên thị trường.
Việc Ấn Độ ngừng nhập khẩu dầu của Nga sẽ báo hiệu một sự thay đổi lớn trong chính sách từ một trong những khách hàng năng lượng hàng đầu của Nga và có thể định hình lại tính toán của các quốc gia khác vẫn đang nhập khẩu dầu thô của Nga. Ông chủ Nhà Trắng muốn tận dụng các mối quan hệ song phương để thực thi chính sách cô lập kinh tế đối với Nga, thay vì chỉ dựa vào các lệnh trừng phạt đa phương.
Thông báo này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Sergio Gor, người được Tổng thống Trump chọn làm đại sứ Ấn Độ đã đến gặp Thủ tướng Modi. Hai người đã thảo luận về các vấn đề quốc phòng, thương mại và công nghệ. Việc bổ nhiệm Gor, một người thân cận của ông Trump, được nhiều người coi là một động thái tích cực cho mối quan hệ song phương Mỹ-Ấn.
Mặc dù gây sức ép lên Ấn Độ, Tổng thống Mỹ phần lớn vẫn tránh gây áp lực tương tự lên Trung Quốc. Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã làm phức tạp thêm các nỗ lực ngoại giao khi Mỹ không muốn mạo hiểm leo thang căng thẳng hơn nữa bằng cách yêu cầu Trung Quốc ngừng nhập khẩu năng lượng từ Nga.
Mỹ đã áp thuế 25% lên hàng hoá nhập khẩu từ Ấn Độ vào mùa hè này sau khi hai nước không đạt được thỏa thuận thương mại ban đầu. Ông tiếp tục áp thuế bổ sung 25% lên hàng hoá nước này do Ấn Độ mua dầu của Nga. Điều này khiến hàng Ấn xuất sang Mỹ phải chịu mức thuế kỷ lục lên đến 50%.