(CAO) Hôm 26-9, Reuters đưa tin tổng thống Mỹ Donald Trump lên kế hoạch đề cử thẩm phán theo đường lối bảo thủ Amy Coney Barrett làm chánh án toà án Tối cao thay vào chỗ của bà Ruth Bader Ginsburg theo đường lối tự do vừa qua đời vì bạo bệnh.
Nếu Trump đề cử, vị trí của bà Barrett còn phải được Thượng viện thông qua. Trong khi cơ quan này đang do đảng Cộng hoà kiểm soát, rất thuận lợi cho Trump.
Giới chuyên gia nhận định hành động đề cử thẩm phán cho Toà tối cao của Trump sẽ kích lên một cuộc tranh cãi chính trị kịch liệt giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hoà khi chỉ còn hơn 5 tuần nữa là đến ngày cử tri đi bầu tổng thống (3-11).
Nếu được Thượng viện thông qua, Barrett sẽ thay thế bà Ginsburg. Barrett là một lựa chọn yêu thích của những người có tư tưởng bảo thủ tôn giáo, vốn là một bộ phận cử tri quan trọng ủng hộ Trump.
Trước đó bà Barrett, 48 tuổi đã được Trump bổ nhiệm vào vị trí thẩm phán ở Tòa phúc thẩm số 7 có trụ sở tại Chicago vào năm 2017.
Nếu qua ải Thượng viện, Barrett sẽ trở thành người phụ nữ thứ 5 phục vụ tại tòa án Tối cao, nâng cán cân bảo thủ - tự do lên tỷ lệ 6-3. Đây là một chức vụ trọn đời.
Việc Trump có ý định đề cử Barrett gây ra nhiều lo ngại.
Thẩm phán Amy Coney Barrett - Ảnh: AP
Các nhóm bảo vệ quyền phá thai đã bày tỏ lo ngại rằng với vị trí thẩm phán ở Toà Tối cao, Barrett có thể giúp lật ngược quyết định mang tính bước ngoặt năm 1973 trong một vụ kiện đã dẫn đến việc phá thai trên toàn quốc được hợp pháp hoá.
Người lọt vào vòng “chung kết” khác được Trump có khả năng đề cử để lấp chỗ trống là Barbara Lagoa, một thẩm phán tòa phúc thẩm liên bang người Mỹ gốc Cuba đến từ Florida.
Trump có kế hoạch giới thiệu chính thức người được đề cử của mình tại Nhà Trắng vào hôm 26-9 (giờ Mỹ). Hai nguồn tin giấu tên xác nhận rằng Trump có kế hoạch đề cử Barrett, nhưng cảnh báo rằng ông có thể thay đổi quyết định.
Trump nói với các phóng viên vào hôm 25-9 rằng ông đã đưa ra quyết định của mình, nhưng từ chối tiết lộ nó cho đến buổi công bố.
Barrett trước đây từng là thư ký cho Thẩm phán Tòa án Tối cao theo đường lối bảo thủ Antonin Scalia, người đã qua đời vào năm 2016.
Với tư cách là thẩm phán toà phúc thẩm, Barrett đã đưa ra các quan điểm pháp lý bảo thủ về các vấn đề then chốt trong 3 năm ngồi trên ghế dự bị, tham gia bỏ phiếu ủng hộ một trong những chính sách nhập cư cứng rắn của Trump và bày tỏ sự ủng hộ đối với việc mở rộng các quyền về sở hữu súng.
Bà cũng là tác giả của một phán quyết giúp sinh viên đại học bị cáo buộc tấn công tình dục trong khuôn viên trường dễ dàng kiện các trường của họ hơn.
(CAO) Hôm 19-9, thẩm phán Toàn tối cao Mỹ theo tư tưởng tự do -Ruth Bader Ginsburg qua đời do ung thư tuyến tuỵ đã để lại khoảng trống quyền lực lớn làm thổi bùng tranh cãi giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hoà trước thềm cuộc bầu cử tổng thống sẽ diễn ra vào hôm 3-11 tới.