(CATP) Bộ trưởng Bộ Tài chính (TC) Hồ Đức Phớc đã hồi âm kiến nghị của cử tri Long An về việc xem xét bỏ quy định khi người dân tham gia lưu thông phải có bảo hiểm (BH) xe máy (XM).
"Vì BH xe máy là hợp đồng dân sự nên để người dân tự nguyện mua thay vì bắt buộc như hiện nay. Đây cũng không phải cơ sở để bảo đảm cho người dân tham gia lưu thông được an toàn" - cử tri tỉnh Long An lập luận trong kiến nghị gửi đến Bộ trưởng TC.
Trả lời cử tri, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc dẫn lại cơ sở pháp lý, kinh nghiệm quốc tế và thực tế triển khai BH bắt buộc trách nhiệm dân sự (TNDS) đối với XM.
Theo đó, pháp luật hiện hành quy định xe cơ giới (bao gồm cả ôtô, môtô, XM) được xác định là nguồn nguy hiểm cao độ. Một trong những giấy tờ người lái xe khi điều khiển phương tiện phải mang theo là giấy chứng nhận bảo hiểm TNDS của chủ xe cơ giới (XCG). Còn theo quy định tại Luật Kinh doanh BH số 08/2022/QH15, ông Phớc dẫn, BH bắt buộc là sản phẩm BH nhằm mục đích bảo vệ lợi ích công cộng, môi trường và an toàn xã hội. Bảo hiểm TNDS của chủ XCG là 1 trong 4 loại BH bắt buộc.
Nêu kinh nghiệm quốc tế, lãnh đạo Bộ TC khẳng định hầu hết các nước đều áp dụng BH bắt buộc TNDS của chủ ôtô, môtô, XM; thậm chí có quốc gia còn áp dụng cả với xe đạp điện, bao gồm cả các nước phát triển có lượng môtô, XM thấp như Mỹ (khoảng 8 triệu chiếc), EU (11,6 triệu xe) hay các nước đang phát triển có lượng lớn môtô, XM tham gia giao thông như Ấn Độ (221 triệu chiếc), Trung Quốc (trên 90 triệu xe), Indonesia (110 triệu xe)... Nhiều quốc gia như Ấn Độ, Nhật Bản, Singapore... theo ông Phớc đã có quy định việc tham gia giao thông khi không có bảo hiểm TNDS đối với bên thứ 3 là bất hợp pháp và có thể áp dụng hình phạt tù trong trường hợp tái phạm, vi phạm nhiều lần.
Căn cứ quy định pháp luật, kinh nghiệm quốc tế và thực tế triển khai, Bộ trưởng TC khẳng định quy định về BH bắt buộc TNDS của chủ XCG vẫn đang được giữ nguyên. Hiện bộ này đang xây dựng dự thảo nghị định về BH bắt buộc nhằm đồng bộ với Luật Kinh doanh BH, vì thế cũng theo ông Phớc, nếu trường hợp Bộ Tư pháp là cơ quan thẩm định thấy có đầy đủ cơ sở pháp lý để bỏ BH bắt buộc TNDS đối với chủ XM, Bộ TC sẽ trình Chính phủ thống nhất bỏ quy định này.
Bảo hiểm bắt buộc TNDS của chủ XCG (bao gồm cả ôtô, XM) được thực hiện tại Việt Nam đến nay là 34 năm. Môtô, XM vẫn là nguồn phương tiện vận tải cơ giới chủ yếu và là nguồn gây tai nạn lớn nhất tại Việt Nam.
Theo thống kê của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia (báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện phong trào thi đua bảo đảm trật tự, an toàn giao thông giai đoạn 2016-2020), tổng số XM đã đăng ký tính đến ngày 14-10-2020 là 72 triệu chiếc, chiếm 63,48% nguyên nhân gây tai nạn. Còn thống kê bình quân từ năm 2017 - 2021 của các doanh nghiệp BH cho thấy, tỉ lệ chi bồi thường BH bắt buộc TNDS của chủ XCG là 19,81%. Riêng về BH bắt buộc XM năm 2021, số xe được BH là 12,4 triệu chiếc (giảm 3% so với năm 2019). Tổng số tiền bồi thường BH và dự phòng nghiệp vụ là 1.040 tỷ đồng, tỉ lệ bồi thường BH gồm cả dự phòng nghiệp vụ là 11%.