Thông tin trên được Bộ Tài chính nêu trong báo cáo thực hiện Nghị quyết 62 về hoạt động chất vấn tại kỳ họp 3.
Ký báo cáo, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, để tạo thuận lợi trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý thuế trong hoạt động kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT), Bộ Tài chính đã khai trương Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp ở nước ngoài (NCCNN) (Etaxvn.gdt.gov.vn) và triển khai ứng dụng thuế điện tử trên nền tảng thiết bị di động (eTax Mobile).
Tính từ ngày 21/3/2022 (thời điểm triển khai) đến nay, đã có 140.615 lượt tải và cài đặt, sử dụng ứng dụng eTax Mobile, 69.465 giao dịch qua NHTM với tổng số tiền trên 308 tỷ đồng.
Nhiều nhà cung cấp nước ngoài lớn đã nộp thuế
Có 30 nhà cung cấp nước ngoài lớn (Microsoft, Facebook, Netflix; Samsung; TikTok; eBay…) đăng ký, kê khai trên Cổng thông tin điện tử và nộp thuế với tổng số thuế khoảng 22,2 triệu USD.
Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, để triển khai có hiệu quả Luật Quản lý thuế và Thông tư số 100/2021/TT-BTC, đồng thời tạo điều kiện cho các sàn trong việc trong việc khai thuế và cung cấp thông tin cho cơ quan thuế, ngày 06/9/2022, Bộ Tài chính đã phê duyệt chủ trương xây dựng Cổng dữ liệu thông tin TMĐT để tiếp nhận dữ liệu từ các sàn giao dịch TMĐT.
“Trong tháng 9/2022, Bộ Tài chính đã xây dựng thành phần dữ liệu, phương thức kết nối giữa sàn TMĐT và hệ thống của Tổng cục Thuế. Dự kiến tháng 11/2022 hoàn thành việc xây dựng Cổng dữ liệu thông tin TMĐT, tiến hành triển khai thí điểm với 3 sàn TMĐT và sẽ triển khai chính thức từ tháng 1/2023” - Bộ trưởng Phớc thông tin.
Nêu con số cụ thể về quản lý thu thuế đối với hàng hóa, dịch vụ xuyên biên giới, lãnh đạo Bộ Tài chính cho hay, số thu từ hoạt động TMĐT thông qua các tổ chức tại Việt Nam khai thay, nộp thay thuế nhà thầu từ năm 2018 đến nay đạt 5.588 tỷ đồng.
Số thu này có xu hướng tăng trưởng qua các năm, tốc độ thu bình quân giai đoạn 2018-2021 đạt 130%, đặc biệt tăng cao từ năm 2021, với khoảng 1.591 tỷ đồng, tăng 39% so với năm 2020.
Một số nhà cung cấp nước ngoài được khai thuế, nộp thuế thay với số thu lớn đóng góp vào ngân sách nhà nước, như Facebook 2.099 tỷ đồng; Google 2.114,6 tỷ đồng; Microsoft 714 tỷ đồng…
Đề cập đến việc thu thuế đối với các tổ chức, cá nhân Việt Nam có thu nhập từ hoạt động kinh doanh TMĐT cung cấp dịch vụ số, Bộ trưởng Phớc chia sẻ, lũy kế hết tháng 8/2022 cơ quan thuế đã thu được từ xử lý vi phạm, chống thất thu khoảng 1.082 tỷ đồng. Số thu tăng qua các năm, đặc biệt tăng nhanh từ năm 2021 với 261 tỷ đồng, 8 tháng đầu năm 2022 tăng cao với 520,7 tỷ đồng tăng gấp 02 lần so với số thu năm 2021.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Phớc nhìn nhận, việc quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh TMĐT cũng còn nhiều khó khăn trong quản lý đầy đủ các nguồn thu, đối tượng nộp thuế, trong xác định được căn cứ tính thuế.
Hạn chế khác nữa là trong nền kinh tế số rất khó phân biệt một số loại thu nhập, đặc biệt là bản quyền, phí dịch vụ và lợi nhuận kinh doanh; khó kiểm soát giao dịch kinh doanh để quản lý đối tượng thu thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử.
“Một đối tượng có thể có nhiều gian hàng trên 1 sàn giao dịch TMĐT, và cùng lúc trên nhiều sàn giao dịch TMĐT, cùng lúc trên nhiều trang mạng xã hội” – ông Phớc phân tích.
Chưa hết, việc kiểm soát dòng tiền cũng không dễ dàng khi mà hệ thống thanh toán theo hình thức COD (trả tiền mặt khi giao hàng) được áp dụng phổ biến hơn các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.
Giải pháp tới đây, được lãnh đạo Bộ Tài chính nêu ra, là sẽ hoàn thiện quy định pháp luật về thuế để tăng cường trách nhiệm của chủ sở hữu sàn TMĐT trong việc khai thuế, nộp thuế thay cho người bán hàng hóa, dịch vụ thông qua sàn TMĐT có chức năng đặt hàng trực tuyến và cung cấp thông tin cho cơ quan thuế bằng phương thức điện tử.
Bên cạnh việc tiếp tục hiện đại hoá công tác quản lý thuế, nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin để kết nối, lưu trữ thông tin để hỗ trợ, kết nối với người nộp thuế, Bộ Tài chính sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý rủi ro đối với TMĐT; áp dụng trí tuệ nhận tạo (AI) để xử lý dữ liệu, đưa ra các cảnh báo đối với trường hợp vượt ngưỡng rủi ro và đề xuất các biện pháp quản lý thuế theo rủi ro đối với hoạt động TMĐT…
Cơ quan quản lý ngành cũng lên kế hoạch xây dựng hệ thống quản lý thuế thông minh, đáp ứng khả năng kết nối dữ liệu với các cơ quan quản lý nhà nước, tích hợp thông tin, xử lý dữ liệu lớn, hoạt động 24/7, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế.