Trả lời câu hỏi của phóng viên về dự kiến quy mô gói hỗ trợ nhằm phục hồi và phát triển kinh tế sau đại dịch, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh thông tin, đây là một trong 5 nội dung sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp bất thường.
Theo ông Thanh, hai năm qua, tác động của Covid- 19 đã ảnh hưởng toàn cầu, cả cung và cầu đều đứt gãy, đời sống nhân dân hết sức khó khăn. Việt Nam đã có nhiều chính sách hỗ trợ kịp thời, song với diễn biến của dịch bệnh vẫn phức tạp, việc đặt ra gói hỗ trợ tiếp theo để phục hồi và hỗ trợ kinh tế hết sức cần thiết.
"Tuy nhiên, gói này Chính phủ chưa trình sang" - ông Thanh chia sẻ.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trả lời tại buổi họp báo
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cũng cho biết, với tinh thần từ sớm, từ xa, Chủ tịch Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội, các chuyên gia đã bàn nhiều về nội dung này và tại diễn đàn Kinh tế tới đây sẽ nghe ý kiến xem gói này nên thế nào.
“Có ý kiến chuyên gia cho rằng gói này chỉ tập trung vào hai năm 2022 - 2023 và mỗi năm bội chi có thể tăng thêm 1% GDP, theo tính toán của chuyên gia thì nợ công vẫn an toàn” – Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh nói.
Dù vậy, theo ông Thanh, yêu cầu đặt ra là phải đảm bảo kinh tế vĩ mô, tập trung cả cung và cầu, tập trung vào các ngành trọng tâm. Còn về độ lớn, độ dài của gói này thì diễn đàn cũng xác định sẽ sử dụng tài khoá bao nhiêu và tiền tệ bao nhiêu.
Quang cảnh buổi họp báo
“Có ý kiến nói kinh nghiệm quốc tế thì tài khoá 65% còn tiền tệ 35%, ở Việt Nam thì chính sách vừa qua thì tài khoá 72 % và tiền tệ 28% thì cũng xêm xêm như quốc tế” – ông Thanh thông tin, đồng thời khẳng định dư địa chính sách tài khoá vẫn nhiều hơn.
Đề cập đến nguồn của gói hỗ trợ, ông Thanh nhìn nhận cần phải cân nhắc, trên cơ sở vay và có khả năng trả nợ, đảm bảo tính khả thi và đảm bảo cả sức hấp thụ của nền kinh tế.
“Không sợ tăng trần nợ công, quan trọng là sử dụng hiệu quả, đưa vào đâu, mục đích gì, hiệu quả ra sao mới là vấn đề quan trọng” – lãnh đạo Uỷ ban Kinh tế nhận định. Ông cũng cho biết, Quốc hội đã yêu cầu phải quản lý rủi ro, công khai, minh bạch, tránh trục lợi chính sách, chống tham nhũng, lợi ích nhóm ở gói hỗ trợ này.
Chia sẻ góc nhìn, TS. Bùi Quang Tuấn, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, gói hỗ trợ trước tiên phải đảm bảo đủ quy mô thì mới đủ tác dụng.
“Chưa đảm bảo về lượng thì không đạt mục tiêu về chất còn ở mức độ nào cần tính toán” – ông Tuấn lưu ý và đánh gía, hiện nay còn có không gian có thể tận dụng, như trần nợ công còn dư địa nhiều hơn, hiện nay vào khoảng 43,7% GDP (so với mức trần là 55% GDP thì còn không gian để tận dụng).
Tất nhiên, ông Tuấn nói, cũng không quá tận dụng để xảy ra hệ luỵ về lạm phát. Quy mô nhiêu sẽ thảo luận trong diễn đàn, nhưng không thể 10% GDP thì cũng phải từ 6-8% GDP.
Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam Bùi Quang Tuấn
Về đối tượng, theo ông Tuấn, cần xác định ưu tiên, tập trung vào y tế, doanh nghiệp, người lao động. “Không chỉ có kinh tế mà các vấn đề xã hội cũng phải tính tới ở gói này” – Viện trưởng Viện Kinh tế nêu quan điểm.
Vẫn theo ông Tuấn, trọng tâm trong ngắn hạn là hỗ trợ doanh nghiệp trước, với nhiều công cụ, đặc biệt là công cụ tài chính thuế, phí.
“Nếu không can thiệp sớm thì doanh nghiệp hy sinh rất nhiều, 10.000 doanh nghiệp rời thị trường mỗi tháng là con số rất đáng báo động nên làm sao phải hỗ trợ lực lực lượng chủ công này” – ông Tuấn cảnh báo.
Bên cạnh thuế, phí, ông Tuấn đề nghị cần hỗ trợ các doanh nghiệp cả về các nghĩa vụ doanh nghiệp phải đóng, về nợ và đặc biệt là về tín dụng.
“Nhiều khi giảm thuế không đủ vì có doanh nghiệp không có doanh thu mà đóng thuế nên cần phải tiếp cận được tín dụng là rất quan trọng” – ông Tuấn phân tích.
Ngoài ra, người lao động bị ảnh hưởng trực tiếp và nặng nề nên cũng cần hỗ trợ. “Bên cạnh vốn và công nghệ thì lao động là quan trọng, phải hỗ trợ điều kiện về ăn ở, đảm bảo cuộc sống để phục hồi thị trường lao động” – ông Tuấn bình luận.
Nêu dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm nay chỉ khoảng 2-2,5%, trong khi thế giới trên 5%, ông Tuấn cho rằng, để thu hẹp khoảng cách thì khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số vẫn là trụ cột.
“Gói hỗ trợ thì cần nhưng cần tính đến tác dụng ngay chứ nếu 5-7 năm nữa mới có tác dụng thì hiệu quả giảm" - ông Tuấn nói.
Diễn đàn Kinh tế Việt Nam năm 2021 dự kiến diễn ra ngày 5/12 tới dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Theo Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Nguyễn Minh Sơn, thông qua Diễn đàn này sẽ có thêm căn cứ khoa học và thực tiễn để đồng hành cùng Chính phủ trong việc xây dựng, thảo luận và ban hành chính sách hỗ trợ nền kinh tế sớm vượt qua khó khăn, phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng, phát triển, thích ứng tốt hơn với trạng thái bình thường mới, không “lỡ nhịp” xu thế phát triển của thế giới.
Trên tinh thần đó, Diễn đàn sẽ đánh giá toàn diện, khách quan thực trạng nền kinh tế Việt Nam trong năm 2020 và năm 2021; các chính sách đã thực hiện để ứng phó đối với dịch COVID-19 và kết quả.
Diễn đàn cũng làm rõ bối cảnh quốc tế, dự báo, đánh giá về diễn biến của dịch COVID-19 với biến thể, biến chủng mới; xu hướng cơ cấu lại nền kinh tế do tác động của COVID-19; xu hướng sản xuất, kinh doanh thay đổi do tác động của dịch bệnh; nghiên cứu các chính sách ứng phó với dịch COVID-19 đã được thực hiện trên thế giới, hiệu quả và những rủi ro đi kèm, từ đó rút ra các bài học kinh nghiệm cho Việt Nam.
Tại Diễn đàn, các đại biểu sẽ đưa ra các gợi ý về chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, sự phối hợp giữa các chính sách nhằm hỗ trợChương trình tổng thể phục hồi kinh tế - xã hội (đối tượng, phạm vi, quy mô…); huy động và sử dụng tối đa, đồng bộ, hiệu quả nguồn lực; thực hiện linh hoạt, phù hợp, tận dụng tối đa những dư địa của của nền kinh tế; đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp, cơ chế thực hiện cụ thể với nguồn lực kèm theo.
Đề xuất giải pháp có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các chính sách tác động ngay, một số chính sách dài hạn tác động đến động lực tăng trưởng nền kinh tế, cũng như xuất khẩu, tiêu dùng nội địa và một số ngành, lĩnh vực, đối tượng ưu tiên… gắn kết hữu cơ với giải quyết các vấn đề xã hội.