Hội nghị triển khai Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023 diễn ra sáng nay (27/9) tại Hà Nội. Từ điểm cầu chính là Hội trường Diên Hồng, Hội nghị được kết nối trực tuyến với 49 điểm cầu tại địa phương.
Khai mạc Hội nghị, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh, tinh thần xuyên suốt từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến nay là tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của Quốc hội, trong đó việc đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt.
Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu khai mạc Hội nghị
Cùng với công tác lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, ông Trần Quang Phương cho biết, Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chú trọng chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để đổi mới, tăng cường thực hiện có hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội với chủ trương chuẩn bị kỹ lưỡng từ sớm, từ xa, huy động tối đa sự tham gia của đại biểu Quốc hội, các cơ quan là chủ thể giám sát và đối tượng chịu sự giám sát, cũng như các cơ quan phối hợp, các chuyên gia trong hoạt động giám sát.
Thay mặt Uỷ ban Thường vụ Quốc hội báo cáo đánh giá kết quả thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 và triển khai Chương trình giám sát năm 2023, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường đánh giá, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về giám sát được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội và các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội tích cực tham mưu xây dựng, hoàn thiện thể chế về giám sát.
Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội, phiên họp UBTVQH, theo ông Cường, tiếp tục có nhiều đổi mới, để lại dấu ấn trong hoạt động giám sát. Việc lựa chọn, quyết định nội dung chất vấn đã bám sát thực tiễn, “đúng”, “trúng” những vấn đề “nóng”, bức xúc nổi lên trong đời sống kinh tế - xã hội, đều là những nội dung vừa có tính thời sự cấp bách, vừa mang tính chiến lược, lâu dài, đáp ứng nguyện vọng của cử tri và Nhân dân cả nước.
Cùng với đó, hoạt động giám sát chuyên đề tiếp tục được chú trọng với nhiều đổi mới trong công tác tổ chức thực hiện. Các Đoàn giám sát đã phối hợp chặt chẽ với Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các bộ, ngành, các Đoàn ĐBQH, Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố, Kiểm toán nhà nước, các chuyên gia, các nhà khoa học để hoàn thiện báo cáo giám sát, chuẩn bị dự thảo nghị quyết giám sát chuyên đề.
“Những vấn đề chính trong báo cáo giám sát đạt được sự đồng thuận về quan điểm, nhận thức, thực trạng, nguyên nhân, trách nhiệm, nhất là trách nhiệm giải trình của người đứng đầu, kiến nghị, đề xuất giữa Đoàn giám sát với các cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát” – ông Cường phản ánh.
Vẫn theo ông Cường, hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật đã được UBTVQH quan tâm chỉ đạo; giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị cử tri ngày càng được tăng cường và trở thành hoạt động thường xuyên…
Nêu nhiệm vụ, giải pháp thực hiện Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023, ông Cường thông tin, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành các hoạt động xem xét các báo cáo, chất vấn và trả lời chất vấn, giám sát chuyên đề, lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn, xem xét việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn, giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân…
Trong năm này, Quốc hội sẽ tiến hành giám sát tối cao 2 chuyên đề: “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” và “Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030”.
Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường báo cáo tại Hội nghị
Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát 2 chuyên đề về “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông” và “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021” tại phiên họp tháng 8 và tháng 9/2023.
Đề cập đến hoạt động lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, Tổng Thư ký Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội trên cơ sở xem xét, đánh giá khách quan, toàn diện về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn để cho ý kiến công tâm, khách quan tại kỳ họp.
Ban Công tác đại biểu phối hợp chặt chẽ với Tổng Thư ký Quốc hội để tổ chức việc lấy phiếu tín nhiệm bảo đảm dân chủ, khách quan, đúng quy định của pháp luật.
Bên cạnh hoạt động giám sát ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Quốc hội sẽ giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri và giám sát việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.
Theo yêu cầu của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, việc giám sát kiến nghị của cử tri cần tập trung vào những vấn đề bức xúc, kéo dài, những vấn đề cử tri ở nhiều địa phương quan tâm và những vấn đề đã được kiến nghị nhiều lần qua nhiều kỳ họp Quốc hội mà chưa được giải quyết dứt điểm.
Các Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội cần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tiếp xúc cử tri, phân loại, tổng hợp ý kiến, kiến nghị cử tri; kịp thời phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền để xử lý, giải thích ngay từ cơ sở, hạn chế tối đa việc khiếu kiện vượt cấp, kéo dài, đông người; tăng cường giám sát các vụ việc cụ thể, nhất là những vụ khiếu kiện tồn đọng, kéo dài nhiều năm.