Chủ trì tọa đàm có các đồng chí: Ngô Minh Châu, Thành ủy viên, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực TPHCM; Tăng Hữu Phong, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM; Nguyễn Khắc Văn, Phó Tổng Biên tập phụ trách Báo Sài Gòn Giải Phóng.
Các đồng chí: Ngô Minh Châu, Tăng Hữu Phong, Nguyễn Khắc Văn chủ trì tọa đàm
Tọa đàm có sự tham dự và thảo luận, trao đổi về công tác nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng trên địa bàn TPHCM của các khách mời là đại diện đến từ các cơ quan chức năng, các đơn vị chuyên môn, sở, ban, ngành, đoàn thể…
Các đại biểu tham dự tọa đàm
Công tác thu hồi tài sản tham nhũng là nhiệm vụ quan trọng
Phát biểu đề dẫn tọa đàm, đồng chí Ngô Minh Châu, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy nhấn mạnh, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực nói chung, thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án kinh tế, tham nhũng nói riêng, luôn được Thành ủy, Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng, tiêu cực TPHCM quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Các vụ án tham nhũng, tiêu cực không chỉ gây thất thoát nghiêm trọng về tài sản của Nhà nước, mà còn ảnh hưởng đến lòng tin của người dân vào Đảng.
Đồng chí Ngô Minh Châu, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy phát biểu tại tọa đàm
Xác định công tác thu hồi tài sản là nhiệm vụ quan trọng, Thành ủy TPHCM đã ban hành Chỉ thị 30 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phối hợp giữa các cơ quan tố tụng, các cấp ủy đảng và các đơn vị chức năng trong việc nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản. Đây là những bước đi chiến lược, cụ thể hóa sự quyết tâm chính trị trong công tác phòng, chống tham nhũng của thành phố.
Thời gian qua, công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực được Đảng và Nhà nước xác định là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, khó khăn, phức tạp và lâu dài. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng, đặc biệt là sau khi Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được thành lập, công tác thu hồi tài sản tham nhũng tại các địa phương đã có những chuyển biến tích cực.
Từ khi thành lập đến nay, Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực TPHCM đã triển khai nhiều biện pháp hiệu quả trong việc xử lý và thu hồi tài sản từ các vụ án kinh tế, tham nhũng trên địa bàn thành phố.
Đồng chí Ngô Minh Châu cũng cho biết, tài sản được thu hồi không chỉ đóng góp trực tiếp vào ngân sách nhà nước mà còn góp phần củng cố lòng tin của người dân vào công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đây là kết quả đáng khích lệ, phản ánh sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan chức năng và những biện pháp truy vết tài sản chặt chẽ, kịp thời.
Dù vậy, bên cạnh những chuyển biến tích cực, công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ việc, vụ án tham nhũng, chức vụ, kinh tế trong những năm qua tại TPHCM còn gặp nhiều khó khăn và thách thức.
Cần có những biện pháp chế tài mạnh hơn đối với hành vi tẩu tán tài sản
Tại tọa đàm, đồng chí Ngô Minh Châu đề nghị các đại biểu tham dự tọa đàm tập trung thảo luận về các giải pháp thiết thực nhằm tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án để đảm bảo quá trình thu hồi tài sản diễn ra liên tục, không bị gián đoạn. Cùng với đó là các giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật, sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật về thu hồi tài sản, cho phép các biện pháp kê biên, phong tỏa được áp dụng sớm hơn trong quá trình điều tra. Đồng thời, cần có những biện pháp chế tài mạnh hơn đối với hành vi tẩu tán tài sản.
Các đại biểu chụp hình lưu niệm
Bên cạnh đó, tọa đàm còn thảo luận, làm rõ việc ứng dụng công nghệ trong kiểm soát tài sản, việc sử dụng các công cụ công nghệ thông tin trong việc kiểm soát, truy vết dòng tiền, tài sản của những người có liên quan đến các vụ án tham nhũng; hiến kế giải pháp nâng cao nhận thức của từng cấp ủy, chính quyền, cơ quan đơn vị, người đứng đầu trong việc xác định công tác thu hồi tài sản tham nhũng là nhiệm vụ quan trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, để có những giải pháp triển khai thực hiện có hiệu quả.
Giai đoạn 2021-2023, công tác thu hồi tài sản tham nhũng tại TPHCM đã có những bước tiến quan trọng. Điển hình, việc kê biên, phong tỏa và thu giữ tài sản từ nhiều vụ án nghiêm trọng, tiêu biểu là các vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các Trung tâm đăng kiểm ở nhiều địa phương; vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát... Trong một số vụ án lớn, các bị can đã tự nguyện nộp lại tài sản để khắc phục hậu quả ngay trước và trong quá trình xét xử.
Tại tọa đàm cũng phát động Giải Báo chí Thành phố về công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực năm 2024.
Tại tọa đàm, các đại biểu thảo luận, nêu ý kiến hiến kế các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế trên địa bàn thành phố, góp phần củng cố lòng tin của người dân vào công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của TPHCM.
Ông Phùng Văn Hải, Phó Chánh án TAND TPHCM phát biểu tại hội thảo
Ông Phùng Văn Hải, Phó Chánh án Tòa án Nhân dân TPHCM cho biết, các vụ án tham nhũng, kinh tế hiện nay có khối lượng hồ sơ lên đến hàng trăm ngàn bút lục, gây khó khăn cho việc xử lý trong thời hạn 10 ngày theo quy định pháp luật. Điều này có thể dẫn đến những thiếu sót, ảnh hưởng đến quá trình thi hành án và thu hồi tài sản. Ông Hải cũng nhấn mạnh rằng, trong nhiều trường hợp, việc thu thập chứng cứ về tài sản và các biện pháp tư pháp như kê biên tài sản và tịch thu vật liên quan đến tội phạm vẫn chưa được thực hiện đầy đủ, dẫn đến khó khăn trong việc thu hồi tài sản sau khi xét xử.
Ông Ngô Phạm Việt, Phó Viện trưởng Viện VKSND TPHCM phát biểu
Ông Ngô Phạm Việt, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân (KSND) TPHCM đã trình bày các giải pháp và quy trình thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng. Theo ông Việt, ngay từ giai đoạn kiểm sát việc giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, các kiểm sát viên đã chủ động xác minh, thu thập chứng cứ để làm rõ các dấu hiệu tội phạm và xác định tài sản bị chiếm đoạt. Viện KSND đã tiến hành kiểm tra, kiểm soát và ngăn chặn các tài sản có liên quan, vận động đối tượng tự nguyện khắc phục hậu quả để thu hồi tài sản.
Ông Việt nhấn mạnh: “Trong trường hợp tội phạm tham nhũng tẩu tán tài sản mà không có ý định khắc phục, Viện sẽ đề xuất khởi tố tội rửa tiền”. Bên cạnh đó, kiểm sát viên còn áp dụng các biện pháp ngăn chặn như phong tỏa tài khoản, khám xét, thu giữ tài liệu, đồ vật và cấm xuất cảnh nhằm bảo đảm thu hồi tài sản một cách hiệu quả.
Ngoài ra, ông Việt cho rằng, quá trình đưa vụ án ra xét xử cần chú trọng làm rõ hành vi phạm tội của bị cáo và tài sản bị chiếm đoạt để thu hồi triệt để. Việc các bị cáo tự nguyện khắc phục hậu quả có thể được xem là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, tạo cơ sở để bị cáo và gia đình tích cực khắc phục hậu quả. Điển hình là vụ án tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, trong vòng 30 ngày truy tố, Viện KSND đã thu hồi được hơn 7,8 tỉ đồng từ việc khắc phục tự nguyện của các bị can và thân nhân.
Thượng tá Ngô Thuận Lăng - Phó trưởng Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an TPHCM tham luận tại tọa đàm
Tham luận tại tọa đàm, Thượng tá Ngô Thuận Lăng - Phó trưởng Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an TPHCM cho biết, từ năm 2021 - 2023, Công an TPHCM đã thụ lý điều tra 208 vụ án, trên 512 bị can và 419 vụ việc về kinh tế, tham nhũng.
Các tội phạm liên quan đến nhiều lĩnh vực, trọng điểm là các vụ án về cổ phần hóa, đầu tư công, xuất nhập khẩu... với tổng số tài sản thất thoát, chiếm đoạt lên tới gần 2.000 tỉ đồng. Quá trình điều tra, cơ quan điều tra thu hồi 1.260 tỉ đồng, đạt 63,24% tổng số tiền phải thu hồi.
Thượng tá Ngô Thuận Lăng nêu điển hình một số vụ có tỉ lệ thu hồi tài sản cao như vụ án sai phạm tại Cục Đăng Kiểm Việt Nam và các chi cục đăng kiểm trong cả nước. Cơ quan điều tra thu hồi được khoảng 44 tỉ đồng và 120.000 USD tiền các bị can chiếm đoạt thông qua hành vi đưa nhận hối lộ. Tỉ lệ thu hồi vụ án lên đến 92%.
Một trong những điển hình khác là vụ án vi phạm về sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí xảy ra tại Công ty Tân Thuận liên quan đến dự án khu đô thị Phước Kiển (huyện Nhà Bè). Cơ quan điều tra đã truy vết, thu giữ và phong tỏa khối lượng lớn tài sản các đối tượng, bị can là tang vật của vụ án, gồm 8 thửa đất, 4 tài khoản ngân hàng đảm bảo việc khắc phục được hậu quả 288 tỉ đồng.
Ngoài ra, nhiều vụ án đã thu hồi được 100% tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt như vụ Công ty Phương Đông, Công ty Dầu khí Thái Bình Dương…với tổng số tiền thu hồi khoảng 75 tỉ đồng.