Tiến sĩ Kinh tế, Luật sư Lê Bá Thường, Viện trưởng Viện Nghiên cứu pháp luật và văn hóa doanh nghiệp: Tạo ra cơ hội và những đột phá trong giai đoạn phát triển mới
Theo tôi, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng được xây dựng trên cơ sở tổng kết sâu sắc thực tiễn, bám sát lý luận và xu thế thời đại, thể hiện rõ tính kiên định và đổi mới. Những ưu điểm này tạo ra sự đồng thuận cao trong toàn Đảng, toàn dân và là cơ sở vững chắc để Việt Nam vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội và tạo ra những đột phá mới.
Với tính chiến lược và tầm nhìn xa, Văn kiện Đại hội đã đặt ra các mục tiêu phát triển đất nước dài hạn, vượt ra khỏi khuôn khổ nhiệm kỳ, hướng đến các cột mốc quan trọng như phát triển đất nước trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào những năm giữa thế kỷ XXI. Điều này khẳng định quyết tâm theo đuổi mục tiêu phồn vinh và hạnh phúc cho Nhân dân, đáp ứng được yêu cầu và nguyện vọng của các tầng lớp Nhân dân.
Với chủ trương phát triển bền vững, toàn diện, Văn kiện Đại hội nhấn mạnh sự hài hòa giữa phát triển kinh tế nhanh và bền vững, gắn kết chặt chẽ với phát triển văn hóa, con người và bảo vệ môi trường. Đặc biệt, chủ trương về “phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số” được đưa lên hàng đầu, thể hiện sự nắm bắt kịp thời các xu hướng toàn cầu và cam kết quốc tế của Việt Nam về chống biến đổi khí hậu và các điều ước quốc tế mà chúng ta đã ký kết.
Ngoài ra, Văn kiện Đại hội cũng đề cao vai trò của Nhân dân và xã hội khi tiếp tục khẳng định nguyên tắc “lấy dân làm gốc” và tập trung mọi nguồn lực để nâng cao chất lượng cuộc sống của Nhân dân. Các chính sách về an sinh xã hội, giảm nghèo đa chiều và phát huy dân chủ cơ sở được chú trọng, nhằm xây dựng một xã hội công bằng, văn minh và đoàn kết.
Chủ trương tăng cường hội nhập quốc tế sâu rộng tiếp tục là ưu tiên hàng đầu nhằm thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa và chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng tiếp tục là một điểm sáng. Văn kiện Đại hội xác định rõ Việt Nam tiếp tục là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, góp phần nâng cao vị thế và uy tín quốc gia trên trường quốc tế.
Với vai trò là một luật sư đang hoạt động trong lĩnh vực tranh tụng ở các cấp tòa án, tôi có một số đề xuất về định hướng công tác lập pháp trong giai đoạn hội nhập mới. Đó là để hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược của Văn kiện Đại hội, việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật hoàn chỉnh và chặt chẽ đóng vai trò then chốt. Giai đoạn hội nhập mới đòi hỏi hệ thống pháp luật phải tiên tiến, đồng bộ, thống nhất, có tính khả thi cao và phù hợp với luật pháp quốc tế.
Tiến sĩ Kinh tế, Luật sư Lê Bá ThườngVì vậy cần phải thúc đẩy đổi mới và phát triển kinh tế số về pháp luật theo xu thế hiện đại. Trong đó, tập trung xây dựng các luật, quy định nhằm tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho đổi mới sáng tạo (Innovation), khởi nghiệp và phát triển kinh tế số, xã hội số... Tiến tới hoàn thiện pháp luật về quản lý và bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo đảm cân bằng giữa bảo mật thông tin và thúc đẩy giao dịch điện tử.
Ngoài ra cần xây dựng các chính sách pháp luật cho phát triển bền vững. Đó là, xây dựng cơ chế pháp lý để thực thi các cam kết quốc tế về giảm phát thải ròng bằng không (Net Zero), thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Hoàn thiện các quy định về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) và các công cụ kinh tế trong quản lý môi trường.
Một chủ đề mới cũng không kém phần quan trọng, đó là pháp luật về hội nhập và cạnh tranh. Cần tiếp tục rà soát, sửa đổi các quy định pháp luật để bảo đảm tính tương thích với các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) thế hệ mới (như CPTPP, EVFTA). Tăng cường hiệu lực của Luật Cạnh tranh để bảo vệ môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và ngăn chặn các hành vi độc quyền.
Tôi tin tưởng rằng, với việc đổi mới pháp luật gắn liền với cải cách tư pháp, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ tư pháp, bảo đảm thượng tôn pháp luật và bảo vệ quyền con người, quyền công dân, đất nước ta sẽ vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu; bảo đảm mọi người dân đều có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Ông Trần Quốc Tuấn - Chủ tịch CLB Doanh nhân họ Trần: Đột phá thể chế - Ổn định môi trường kinh doanh - Phát triển bền vững
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, dự kiến diễn ra từ ngày 19 đến 25/01/2026, được xem là dấu mốc lịch sử quan trọng, định hình chiến lược phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Là một doanh nhân hoạt động hơn hai thập niên trong lĩnh vực hạ tầng giao thông - xây dựng, tôi cùng cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam luôn dõi theo và đặt nhiều kỳ vọng vào Đại hội lần này.
Trước hết, cộng đồng doanh nghiệp mong muốn Đại hội XIV tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo môi trường đầu tư - kinh doanh thực sự minh bạch, ổn định và nhất quán. Thực tiễn cho thấy, thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu, song vẫn tồn tại những “nút thắt” về thủ tục hành chính, pháp lý đầu tư và quản lý ngành nghề... Doanh nghiệp kỳ vọng Đại hội XIV sẽ đưa ra những định hướng cải cách mạnh mẽ hơn, đặc biệt trong việc đơn giản hóa quy trình cấp phép, số hóa quản lý nhà nước và tăng tính trách nhiệm của đội ngũ công chức - công vụ. Chỉ khi thể chế thông suốt, dòng vốn đầu tư và năng lực sản xuất của doanh nghiệp mới được phát huy tối đa, góp phần hiện thực hóa mục tiêu “phát triển nhanh, bền vững, vì hạnh phúc Nhân dân”.
Thứ hai, doanh nghiệp mong muốn Đại hội XIV ưu tiên xây dựng môi trường kinh doanh ổn định, kiểm soát lạm phát, bảo đảm ổn định tỷ giá và lãi suất hợp lý, đồng thời có cơ chế hỗ trợ cụ thể cho doanh nghiệp vừa và nhỏ - lực lượng chiếm hơn 97% tổng số doanh nghiệp cả nước. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động, giá nguyên liệu, chi phí vận tải và lãi vay cao, doanh nghiệp cần một môi trường chính sách dự báo được và đáng tin cậy. Nhà nước nên tiếp tục phát huy vai trò “bà đỡ” qua các chính sách tài khóa linh hoạt, quỹ hỗ trợ khởi nghiệp, chuyển đổi số và xanh hóa sản xuất. Một nền kinh tế ổn định, chính sách minh bạch sẽ giúp doanh nghiệp yên tâm đầu tư dài hạn, tạo thêm việc làm cho người lao động và đóng góp nhiều hơn cho ngân sách quốc gia.
Ông Trần Quốc TuấnThứ ba, cộng đồng doanh nhân kỳ vọng Đại hội XIV xác định rõ chiến lược phát triển kinh tế gắn với đổi mới công nghệ, chuyển đổi xanh và hội nhập quốc tế sâu rộng. Trong kỷ nguyên của kinh tế số và phát triển bền vững, nếu Việt Nam không nhanh chóng bắt nhịp xu thế thì sẽ tụt lại phía sau. Nhà nước cần có chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ sạch, năng lượng tái tạo, đồng thời thúc đẩy liên kết “ba nhà”: Nhà nước - Nhà khoa học - Nhà doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp Việt Nam không chỉ là chủ thể sản xuất, mà còn là hạt nhân đổi mới sáng tạo và trách nhiệm xã hội.
Từ góc độ một doanh nghiệp hoạt động trong ngành hạ tầng giao thông, tôi đặc biệt mong Đảng và Nhà nước quan tâm hơn nữa đến chính sách phát triển hạ tầng đồng bộ, nâng cao chất lượng đường bộ, cảng biển và logistics, vì đây là nền tảng cho tăng trưởng dài hạn. Khi hạ tầng phát triển, mọi ngành kinh tế đều được hưởng lợi - từ sản xuất, thương mại đến du lịch và dịch vụ, sẽ đem lại sự phát triển bền vững, lâu dài cho đất nước.
Nhìn lại chặng đường 40 năm đổi mới, Việt Nam đã khẳng định vị thế là nền kinh tế năng động hàng đầu khu vực. Thành công đó là kết tinh từ đường lối đúng đắn của Đảng, sự quản lý hiệu quả của Nhà nước và tinh thần sáng tạo, kiên cường của đội ngũ doanh nhân Việt Nam. Bước vào giai đoạn mới, khi thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ, Đại hội XIV cần tiếp tục khơi dậy và lan tỏa mạnh mẽ tinh thần “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” - lấy doanh nghiệp làm trung tâm của phát triển kinh tế, lấy Nhân dân làm gốc của mọi chính sách.
Chúng tôi - đội ngũ doanh nhân - tin tưởng rằng, với tầm nhìn chiến lược, bản lĩnh lãnh đạo và tinh thần đổi mới, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV sẽ thành công tốt đẹp, mở ra thời kỳ phát triển mới - bền vững, công bằng và thịnh vượng hơn cho đất nước Việt Nam.