Tự chủ và thu hút đầu tư nước ngoài

Từ bao năm nay, thành phố được biết đến như là địa điểm đầu tư hấp dẫn, nhất là đối với nhà đầu tư nước ngoài. Đã có rất nhiều nhà đầu tư lớn, về thương hiệu cũng như về quy mô vốn mang đến, đã chọn thành phố làm địa điểm đặt doanh nghiệp, coi đó là cơ sở, là căn cứ địa để từ đó triển khai hoạt động chinh phục thị trường khu vực và toàn cầu. Trong bối cảnh pháp luật về đầu tư, xuất nhập khẩu, thuế, lao động,… được áp dụng chung trong phạm vi cả nước còn nhiều điểm bất hợp lý, thành phố đã tích cực đồng hành với doanh nghiệp với thái độ tận tụy để giải quyết vướng mắc; nhờ đó, hàng loạt khó khăn đã được tháo gỡ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp làm ăn, từ đó vun đắp tình cảm và tâm nguyện gắn bó của doanh nghiệp đối với địa phương.

Được trao quyền tự chủ, thành phố càng có điều kiện thuận lợi để xây dựng hình ảnh địa phương như là nơi đầu tư thân thiện, an toàn và hiệu quả nhất trong mắt nhà đầu tư. Thành phố cần tận dụng cơ hội để đẩy mạnh hơn nữa việc thu hút đầu tư, nhất là đầu tư trực tiếp nước ngoài.

Toàn cảnh khu trung tâm TPHCM

Trước hết, Hội đồng nhân dân thành phố cần thông qua các định chế tư vấn có trình độ chuyên môn cao tiến hành rà soát khung pháp lý hiện hành liên quan đến đầu tư, nhận diện những quy định có thể gây trở ngại, khó khăn một cách bất hợp lý cho hoạt động đầu tư. Sau đó, cũng thông qua các định chế tư vấn, Hội đồng nhân dân thành phố đề ra, dưới hình thức văn bản quy phạm thuộc thẩm quyền ban hành của Hội đồng nhân dân là nghị quyết, các giải pháp đối với các vấn đề đặt ra phù hợp với quyền hạn của chính quyền địa phương tự chủ theo tinh thần của Nghị quyết 98 của Quốc hội. Ví dụ, Hội đồng nhân dân thành phố có thể quyết định cắt bớt các thủ tục không cần thiết nhằm đơn giản hóa quy trình xin giấy phép đầu tư; quyết định các mức phí, lệ phí hợp lý để giảm bớt chi phí của doanh nghiệp trong sử dụng dịch vụ công qua đó giảm được giá thành sản phẩm, dịch vụ; quyết định các biện pháp ưu đãi về thuế để giúp doanh nghiệp tăng lợi nhuận tích lũy.

Song song đó, chính quyền thành phố cần nghiên cứu xác định các lĩnh vực ưu tiên kêu gọi đầu tư. Lĩnh vực được xác định phải vừa cho phép phát huy các thế mạnh của địa phương về vị trí địa lý, nguồn nhân lực, đồng thời hưởng ứng các xu hướng đầu tư tích cực trong thế giới đương đại, trong bối cảnh biến đổi khí hậu tác động tiêu cực ngày càng mạnh đối với môi trường sống. Cần đặc biệt chú trọng các lĩnh vực mà trong đó các mô hình kinh tế hiện đại như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế dựa trên trí tuệ nhân tạo có điều kiện thuận lợi để được triển khai.

Điều quan trọng là phải coi đầu tư nước ngoài thật sự là một kênh chuyển giao công nghệ thông qua đào tạo nghề cho người lao động được tuyển chọn từ lực lượng lao động tại chỗ. Để đạt được mục tiêu này, cần xây dựng các quy định vừa mang tính ràng buộc chặt chẽ, vừa bảo đảm dung hòa lợi ích địa phương và lợi ích của nhà đầu tư. Một mặt, chính quyền đặt điều kiện tỷ lệ tối thiểu lao động trong nước mà nhà đầu tư nước ngoài phải sử dụng; mặt khác chính quyền yêu cầu các chủ thể liên quan trong nước phải chịu trách nhiệm đào tạo cơ bản cho người lao động trước khi giới thiệu cho người sử dụng lao động nước ngoài: việc này có tác dụng chia sẻ gánh nặng về chi phí đào tạo lao động trình độ cao với nhà đầu tư nước ngoài, đồng thời nâng cao chất lượng của hệ thống đào tạo nội địa.

Việc cần làm nữa là chuẩn bị nguồn kinh phí thích hợp để thực hiện hoạt động xúc tiến đầu tư một cách quy mô, bài bản và hiệu quả. Chính quyền thành phố, thông qua các cơ quan chức năng, phải chủ động gặp gỡ, tương tác với các chủ thể liên quan để giới thiệu, quáng bá hình ảnh của thành phố, thu hút sự chú ý của giới đầu tư quốc tế. Tốt nhất là làm cho môi trường đầu tư vào thành phố được giới thiệu cho giới đầu tư nước ngoài như một sân chơi mà trên đó các nhà đầu tư đến từ bốn phương phải cạnh tranh để tìm chỗ đứng. Bằng cách đó, thành phố sẽ có điều kiện lựa chọn được nhà đầu tư tốt nhất.