Cách đây 45 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 đã đánh dấu mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc, quân và dân ta đã giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Chiến thắng vĩ đại đó là kết tinh của lòng yêu nước, ý chí quật cường, trí tuệ và tinh thần đoàn kết một lòng của cả dân tộc.
Phát huy truyền thống vẻ vang đó, TPHCM đang nỗ lực phấn đấu xây dựng TP trở thành đô thị thông minh, phát triển nhanh, bền vững, vì cả nước, cùng cả nước, vì hạnh phúc nhân dân.
Công viên Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh phía trước trụ sở UBND TPHCM trong một dịp lễ
Bề dày lịch sử và truyền thống cách mạng vẻ vang
Ngày 30 tháng 4 năm 1975 đã tạo ra bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử dân tộc, đưa cả nước bước vào kỷ nguyên độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội.
Trong chiến thắng lịch sử đó, Đảng bộ, quân và dân Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định đã đóng góp công sức rất xứng đáng, như Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “TPHCM có bề dày lịch sử và truyền thống cách mạng vẻ vang. Những cống hiến của thành phố cho đất nước, cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc là rất to lớn”[1].
Để có thắng lợi vẻ vang này, Đảng bộ và nhân dân Sài Gòn - Gia Định luôn đoàn kết, dũng cảm, mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu. Các phong trào đấu tranh cách mạng mạnh mẽ của quần chúng nhân dân, các dân tộc, tôn giáo, phong trào xuống đường của học sinh, sinh viên,… chống lại chế độ áp bức của đế quốc Mỹ và chính quyền tay sai đã làm lung lay tận gốc mưu đồ xâm lược của chúng.
Biết bao cán bộ, đảng viên, đồng chí, đồng bào đã hy sinh xương máu, nêu cao khí phách anh hùng của giai cấp tiên phong và của dân tộc, nêu cao lòng trung thành vô hạn đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân.
Từ ngày đất nước thống nhất, TPHCM đã trải qua chặng đường dài xây dựng, phát triển và hội nhập, với tinh thần “vì cả nước, cùng cả nước”.
Mười năm đầu sau giải phóng, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố nhanh chóng bắt tay vào công cuộc tái thiết, xây dựng đất nước, nỗ lực khắc phục hậu quả cực kỳ nặng nề của chiến tranh, năng động, tìm tòi, sáng tạo, vượt qua những khó khăn của ngày đầu, hướng mục tiêu hoạt động của mình vào việc thực hiện những nhiệm vụ kinh tế - xã hội cấp bách.
Hơn ba thập niên kế tiếp, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố cùng cả nước thực hiện đổi mới cơ chế, chính sách quản lý kinh tế và tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước với bao khó khăn, thử thách. Tuy có hạn chế, khuyết điểm, song nhìn tổng thể, thành phố đã có sự phát triển vượt bậc trên mọi lĩnh vực, đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện, tạo sự chuyển biến căn bản trong đời sống xã hội.
Chính từ thực tiễn sống động đó đã góp phần xây dựng cơ sở lý luận và thực tiễn cho sự nghiệp đổi mới toàn diện của Đảng ta.
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân và Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong tham quan các gian trưng bày tại Diễn đàn Kinh tế TPHCM năm 2018
Mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, vừa làm, vừa học, vừa sửa chữa thiếu sót, khuyết điểm, nhưng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM luôn đoàn kết, nỗ lực, kiên trì đường lối đổi mới, phấn đấu xây dựng thành phố trở thành “Đô thị thông minh”, “Khu đô thị sáng tạo phía Đông”, “Thành phố động lực”, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế, có vị trí chiến lược của cả nước[2], đạt được nhiều thành tựu nổi bật.
Kinh tế thành phố không ngừng tăng trưởng cao, đóng vai trò là đầu tàu, góp phần phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước. Phát triển kinh tế dựa trên nền tảng đổi mới sáng tạo, khoa học - công nghệ và năng suất cao.
Thành phố đã tập trung đầu tư phát triển các khu công nghệ cao, thích nghi với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Công tác quản lý và phát triển đô thị của thành phố tiếp tục chuyển biến tích cực; cơ sở hạ tầng được cải thiện.
Thành phố chú trọng xây dựng nền văn hóa mới tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát triển con người toàn diện, thấm đậm nhân văn, nghĩa tình. Nhiều phong trào hành động cách mạng do thành phố khởi xướng có sự lan tỏa mạnh mẽ, được cả nước hưởng ứng, như: “Xóa đói giảm nghèo”, “Nhà tình nghĩa - tình thương”, “Vì Trường Sa thân yêu”,…
Lĩnh vực giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ có nhiều tiến bộ, từng bước tiếp cận trình độ khu vực và thế giới. An sinh xã hội, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được đảm bảo. Công tác đối ngoại của thành phố được triển khai có trọng tâm trọng điểm, hiệu quả. Qua đó, đóng góp tích cực vào việc thu hút và tranh thủ các nguồn lực phục vụ cho sự phát triển toàn diện, hội nhập khu vực và quốc tế; phục vụ có hiệu quả cho yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
TPHCM ngày càng hiện đại, văn minh, có chất lượng sống tốt
Không ngừng phát huy truyền thống năng động, sáng tạo, nghĩa tình
Những thành quả to lớn và có ý nghĩa lịch sử mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM đạt được trong 45 năm qua đều gắn với sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, Nhà nước; sự chia sẻ, hỗ trợ của các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, các địa phương khác và là kết quả của lòng yêu nước, sức mạnh đoàn kết, năng động, sáng tạo, nghĩa tình của các thế hệ cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang, các tầng lớp nhân dân thành phố.
Đó chính là động lực quan trọng tạo sức mạnh để TPHCM tiếp tục củng cố, tăng tốc và phát huy vị trí trung tâm về nhiều mặt của cả nước, góp phần xây dựng đất nước ta ngày càng “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”...
Từ thực tiễn hoạt động phong phú của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM qua chặng đường dài của lịch sử, có thể rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Đó là, tiếp tục phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, truyền thống cách mạng kiên cường, đoàn kết, năng động, sáng tạo, tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Thứ nhất, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, truyền thống cách mạng kiên cường, kiên trì, năng động, sáng tạo của thành phố trong thực hiện nhiệm vụ chính trị. Trong đó, xác định: phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt; xây dựng văn hóa, con người làm nền tảng tinh thần; tăng cường quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên.
Đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với mục tiêu xây dựng chính quyền đô thị, xây dựng đô thị thông minh, nâng cao trách nhiệm điều hành, hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy chính quyền phục vụ nhân dân. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân, vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, để tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.
Thứ hai, các chủ trương, chính sách đề ra phải đảm bảo an dân, tạo niềm tin trong lòng nhân dân, tăng cường sự đoàn kết, gắn bó giữa các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân. Gắn tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa, xây dựng con người, tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ môi trường. Trong đó, chú trọng xây dựng con người phát triển toàn diện, đủ bản lĩnh, tự tin để hội nhập văn hóa thế giới.
Chăm lo, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, thực hiện các chính sách giải quyết việc làm, tăng thu nhập, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội; đẩy mạnh chương trình giảm hộ nghèo, tăng hộ khá, tăng cường vận động các nguồn lực xã hội chăm lo thiết thực.
Đẩy mạnh công tác quy hoạch, quản lý, phát triển đô thị, chỉnh trang đồng bộ cơ sở hạ tầng; mở rộng không gian đô thị, phục vụ phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, cải thiện dân sinh, góp phần nâng chất lượng sống nhân dân.
TPHCM luôn đấy ắp nghĩa tình, trong đại dịch Covid-19, rất nhiều cán bộ, đảng viên, các cấp chính quyền và người dân đã chung tay hỗ trợ, đồng hành cùng những hoàn cảnh khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh
Thứ ba, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với tăng cường tiềm lực quốc phòng và an ninh; giữ vững ổn định chính trị trật tự an toàn xã hội trong mọi tình huống. Xây dựng khu vực phòng thủ, thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân và thế trận biên phòng toàn dân vững chắc, trong thế trận chung Quân khu 7 và quốc gia. Thực hiện có hiệu quả Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia...
Phát huy được sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong công tác quốc phòng - an ninh. Nâng cao chất lượng tổng hợp, xây dựng lực lượng công an, quân đội toàn diện, vững mạnh, tinh nhuệ. Nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, chủ động đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.
Thứ tư, giữ gìn sự đoàn kết, phát huy sự năng động, sáng tạo và dám chịu trách nhiệm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố. Tranh thủ sự ủng hộ của Trung ương, mạnh dạn đề xuất, kiên trì kiến nghị các cơ chế, chính sách đặc thù để thành phố phát triển nhanh, bền vững. Phải coi liên kết vùng, hợp tác quốc tế với các đối tác chiến lược là yếu tố có ý nghĩa sống còn để đảm bảo sự phát triển bền vững của thành phố.
Thành phố vừa làm vừa chú trọng tổng kết thực tiễn, nhân rộng các mô hình, cách làm hiệu quả; năng động, sáng tạo, tìm tòi học hỏi cái mới, tiếp thu tinh hoa thời đại; nắm vững quy luật khách quan, sự vận động và biến đổi của cuộc sống để vận dụng linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện đặc thù của thành phố. Xây dựng thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Chủ động và kiên trì với quyết tâm cao trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu trên tất cả các lĩnh vực.
Thứ năm, tập trung xây dựng các tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, đội ngũ đảng viên vững mạnh, toàn diện, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo. Thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Phát huy trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, các đồng chí chủ trì trong các tổ chức Đảng, chính quyền. Xây dựng đội ngũ cán bộ đủ năng lực, phẩm chất để lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.
Nhận thức sâu sắc và xác định trách nhiệm rất cao về vai trò, vị trí của TPHCM, là nơi hội tụ và lan tỏa các nguồn lực, những giá trị tốt đẹp, với tinh thần vì cả nước, cùng cả nước; Đảng bộ, Chính quyền thành phố tin tưởng rằng, TPHCM sẽ luôn giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước, đi đầu trong thực hiện mô hình tăng trưởng nhanh và bền vững, đóng góp xứng đáng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.
1- Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (nay là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước), tại Đại hội đại biểu lần thứ X Đảng bộ TPHCM.
2- Trong nhiều năm qua, TPHCM luôn khẳng định vai trò đầu tàu kinh tế, đóng góp khoảng 24% GDP, 28% tổng thu ngân sách, 18% sản xuất công nghiệp, 16% tổng kim ngạch xuất khẩu,… của cả nước.