Điều hết sức nguy hiểm là ngoài thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi, liều lĩnh hơn do có nhiều kinh nghiệm đối phó, các đường dây ma túy xuyên quốc gia này đều trang bị vũ khí nóng, sẵn sàng chống trả lại lực lượng chức năng khi bị phát hiện, bắt giữ.
Nơi ma túy chảy vào nội địa
Tuyến biên giới Việt-Lào có chiều dài khoảng 2.340km, trải dài ở 10 tỉnh của Việt Nam từ Điện Biên đến Kon Tum, tiếp giáp với 10 tỉnh từ Phong Sa Lỳ đến At Ta Pư của nước bạn Lào.
Phần lớn tuyến biên giới đều là khu vực rừng rậm hoặc núi cao hiểm trở. Giao thông đi lại khó khăn, dân cư hai bên chủ yếu là đồng bào dân tộc ít người, sống thưa thớt tại các bản làng rất xa nhau, vốn có mối quan hệ thân tộc, dân tộc gần gũi từ nhiều đời nay. Đời sống vật chất, tinh thần còn nhiều thiếu thốn, lạc hậu, trình độ dân trí thấp nên dễ bị tội phạm ma túy (TPMT) lợi dụng, dụ dỗ, lôi kéo để vận chuyển ma túy thuê hoặc tiếp tay cho chúng.
Ngoài 17 cửa khẩu quốc tế và cửa khẩu chính qua biên giới, còn hàng ngàn lối mòn, đường tiểu ngạch luồn lách sâu trong rừng, qua lại giữa 2 nước, rất khó kiểm soát. Do vị trí địa lý các tỉnh biên giới Việt-Lào là cửa ngõ tiếp giáp với khu vực Tam giác vàng-một trong những trung tâm sản xuất ma túy lớn trên thế giới, bên cạnh đó, công tác đấu tranh phòng chống TPMT của nước bạn Lào còn nhiều hạn chế nên những năm qua, tình hình TPMT tại khu vực này diễn biến hết sức phức tạp. Các điểm nóng về ma túy xuất hiện ngày càng nhiều tại các địa bàn biên giới thuộc các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An…
Ma túy chủ yếu là heroin và các loại ma túy tổng hợp được vận chuyển về các tỉnh miền xuôi và vào TPHCM, các tỉnh phía Nam tiêu thụ đều có điểm xuất phát từ đây.
Đặc biệt, trên tuyến biên giới Việt-Lào đã hình thành các điểm nóng về ma túy do các đối tượng là người Việt bị truy nã về tội ma túy trốn sang Lào, rồi câu kết với các đối tượng người Mông Lào lập thành đường dây thu gom ma túy rồi vận chuyển về Việt Nam.
Điều hết sức nguy hiểm là các đối tượng này thường có vũ khí nóng, sẵn sàng chống trả quyết liệt khi bị bắt giữ. Điển hình tại các địa bàn như Quế Phong, Tương Dương (tỉnh Nghệ An), Mường Lát, Quan Sơn (Thanh Hóa), Sông Mã, Mộc Châu, Yên Châu (Sơn La), Mai Châu (Hòa Bình), huyện Điện Biên, Điện Biên Đông (tỉnh Điện Biên)…
Trong những năm qua, Cục CSĐT tội phạm về ma túy (C04)-Bộ Công an cũng như các đơn vị, địa phương đã khởi tố hàng ngàn vụ án ma túy, bắt giữ hàng ngàn đối tượng phạm tội ma túy tại các địa bàn này. Cũng vì vậy mà số đối tượng truy nã (ĐTTN) tại đây cũng liên tục phát sinh.
Chỉ riêng các tỉnh biên giới Việt-Lào, số ĐTTN về ma túy chiếm tới 3/4 trên tổng số của cả nước. Có địa phương như xã Lóng Luông (huyện Vân Hồ, Sơn La) luôn có trên 30 ĐTTN, rất nhiều đối tượng có từ 2-3 đơn vị, địa phương cùng phát lệnh truy nã như Sa Văn Cầu, Giàng A Páo, Tráng A Chư, Vàng A Cải, Sùng A Cánh…
Nhiều ĐTTN dù đang lẩn trốn vẫn tổ chức, lập các đường dây, ổ nhóm mới, tiếp tục mua bán, vận chuyển ma túy. Tuy nhiên, việc tổ chức truy bắt số đối tượng này luôn gặp rất nhiều khó khăn, vất vả, nguy hiểm do bọn chúng có nhiều kinh nghiệm đối phó hơn và luôn luôn tìm cách chống trả bằng đủ loại vũ khí, bao gồm cả súng quân dụng các loại.
Nhiều vụ bắt giữ, lực lượng Công an đã phải huy động hàng trăm cán bộ, chiến sĩ tham gia như vụ bắt đối tượng Sồng A Chống ở Lóng Luông (Vân Hồ, Sơn La), Giàng A Páo ở Vân Hồ (Sơn La).
Trong vụ bắt giữ 2 trùm ma túy là Nguyễn Thanh Tuân (có 4 lệnh truy nã), Nguyễn Văn Thuận (có 2 lệnh truy nã) tại sào huyệt của chúng ở bản Tà Dê, xã Lóng Luông (huyện Vân Hồ, Sơn La), Bộ Công an đã phải huy động nhiều đơn vị nghiệp vụ từ Bộ đến địa phương với nhiều phương tiện, vũ khí hiện đại.
Trùm ma túy Nguyễn Thanh Tuân (có 4 lệnh truy nã), Nguyễn Văn Thuận (có 2 lệnh truy nã)
Tại nhà của 2 đối tượng này sống cùng nhiều đàn em, lực lượng truy bắt đã thu 38 khẩu súng các loại gồm cả AK, súng quân dụng, 8 quả lựu đạn, 15 ống giảm thanh, 14 ống ngắm súng tiểu liên, 31 hộp tiếp đạn, hơn 6.000 viên đạn các loại và nhiều bình gas, can xăng dùng để tấn công lực lượng truy bắt.
Ngoài ra, lực lượng truy bắt còn thu thêm 11 khẩu súng, hơn 1.000 viên đạn của các ĐTTN về ma túy khác đang lẩn trốn tại bản Tà Dê.
Số súng đạn còn lại của Tuân, Thuận sau 3 ngày, 4 đêm “tử thủ” với lực lượng truy bắt
Tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng chống ma túy
Xác định khu vực các tỉnh biên giới Việt-Lào là địa bàn trọng điểm về TPMT cũng như ĐTTN về ma túy, trong thời gian qua, Cục C04 luôn tập trung chỉ đạo, triển khai nhiều kế hoạch và các giải pháp nhằm hạn chế “đầu vào”, không phát sinh ĐTTN về ma túy mới tại các địa phương này.
Cục C04 cũng tổ chức nhiều đoàn công tác sang Lào để phối hợp bắt giữ thành công nhiều ĐTTN lẩn trốn tại Lào như vụ bắt giữ đối tượng Nguyễn Chiến Thắng, Trần Văn Hợi, Nguyễn Văn Cẩn…
Mới đây, ngày 24/6/2021, tại cửa khẩu quốc tế Cha Lo, Cục C04 phối hợp với Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình, Công an tỉnh Quảng Bình tiếp nhận đối tượng Lầu A Hồng (SN 1994, trú tại tỉnh Điện Biên) do phía Lào trao trả sau nửa năm phát lệnh truy nã.
Trước đó, ngày 21/12/2019, Lầu A Hồng vận chuyển khoảng 249 kg ma túy đá bằng xe ô tô bán tải do Vàng A Lử (trú xã Na Ư, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) điều khiển, tới Quốc lộ 12, đoạn qua xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, Quảng Bình thì bị tổ công tác của Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Quảng Bình ra tín hiệu dừng xe để kiểm tra hành chính.
Lúc này, Lử không chấp hành mà bất ngờ lái xe bỏ chạy. Đến khi chiếc xe đâm vào hộ lan bên đường thì cả hai rời xe chạy trốn vào rừng bỏ lại những bao tải chứa ma túy trị giá khoảng 50 tỷ đồng. Ngày 12/4/2021, Công an TP. Viêng Chăn (Lào) đã bắt giữ Lầu A Hồng và bàn giao đối tượng cho cơ quan chức năng Việt Nam…
Đối tượng Lầu A Hồng (áo kẻ)
Nhằm nâng cao hiệu quả công tác truy nã TPMT trên địa bàn biên giới Việt-Lào, thời gian tới, lực lượng Công an sẽ tập trung giải quyết dứt điểm các điểm nóng, các địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy và ĐTTN tại các tỉnh giáp Lào; tập trung lực lượng, trang bị nhiều phương tiện hiện đại, lên các phương án, kế hoạch bắt giữ số ĐTTN và đặc biệt, sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng Lào để truy bắt số đối tượng nguy hiểm này.