Theo đó, TAND Q1 quyết định trả hồ sơ vụ án để cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ các vấn đề sau: Làm rõ nguyên nhân mất 65 hộp test xét nghiệm Ns1Ag (trị giá một trăm sáu ba triệu chín trăm chín mươi ngàn hai trăm đồng); làm rõ trách nhiệm mất mát test xét nghiệm NS1Ag; điều tra về việc có hành vi che giấu tội phạm hay không; làm rõ hành vi thiếu trách nhiệm quản lý gây thiệt hại cho tài sản của nhà nước.
Mập mờ nguồn gốc 65 hộp test xét nghiệm
Bước vào phần xét hỏi, bị cáo Nhật cho biết, vào ngày 21-10-2018, bị cáo đã tự ý vào Khoa Xét nghiệm huyết học (XNHH) trộm 5 hộp test xét nghiệm và rao bán trên tài khoản facebook “ThienMinh”.
Bên cạnh đó, từ tháng 2 đến tháng 10 năm 2018, Nhật cũng thừa nhận thực hiện hành vi trộm 83 hộp test xét nghiệm NS1Ag (tương đương 2075 test xét nghiệm). Cũng theo cáo trạng của VKSND Q1, kết quả điều tra, bị cáo Đặng Quang Nhật đã thừa nhận trộm cắp tổng cộng 88 hộp test xét nghiệm NS1Ag (trị giá khoảng 219.450.000).
Tuy nhiên, phía BV Nhi Đồng 2 đã không đồng ý với lời khai của bị cáo Đặng Quang Nhật và cho rằng, BV này mất tổng cộng 148 hộp test xét nghiệm và 14 que lẻ.
BV Nhi Đồng 2 cũng đặt nghi vấn số lượng thất thoát này có khả năng do bị cáo Đặng Quang Nhật lấy cắp hoặc có thêm cá nhân khác cùng thực hiện hành vi? Từ đó, BV yêu cầu TAND Q1 phải trả hồ sơ để cơ quan điều tra tiếp tục làm rõ việc mất cắp đối với 65 hộp test và 14 que test lẻ.
Quang cảnh phiên toà
Ngoài ra, BV Nhi Đồng 2 cho rằng, quá trình điều tra, đơn vị này không nhận được kết luận điều tra của cơ quan CSĐT Công an Q1 cũng như cáo trạng từ VKS Q1 về vụ việc mất trộm test xét nghiệm NS1Ag.
Trong khi đó, đại diện VKS Q1 cho biết, trong quá trình ghi lời khai đối với ông Phạm Ngọc Thạch (Phó giám đốc BV), cơ quan điều tra đã yêu cầu phía BV cung cấp hoá đơn, chứng từ thể hiện về số hộp test xét nghiệm mà BV báo mất. Thế nhưng, ông Thạch đã không đưa ra được các hoá đơn, chứng từ theo định pháp luật để chứng minh nguồn gốc của 65 hộp test và 14 que test lẻ còn lại.
Mặt khác, BV Nhi Đồng 2 không xác định được người lấy trộm, thời gian bị mất trộm và bị cáo Nhật cũng không thừa nhận đã lấy 65 hộp và 14 que test lẻ. Do đó Cơ quan CSĐT Công an Q1 không có cơ sở để điều tra làm rõ.
Đại diện VKS Q1 cũng khẳng định, trong quá trình điều tra, cơ quan điều tra đã làm việc rất nhiều lần đối với những cá nhân có liên quan tới vụ việc. Quá trình ra quyết định khởi tố vụ án, các cá nhân có liên quan cũng như nhân chứng đều không đưa ra bất kỳ khiếu nại gì về quyết định này. Và nếu như bị hại trong vụ án này cho rằng, quá trình điều tra khởi tố vụ án là sai thì hoàn toàn có thể thực hiện quyền khiếu nại.
Đồng quan điểm với VKS Q1, người có nghĩa vụ, quyền lợi liên quan là BS Nguyễn Văn Tân Minh (nguyên Trưởng khoa XNHH BV Nhi Đồng 2) khẳng định, không có cơ sở để BV Nhi Đồng 2 cho rằng bị mất đúng 148 hộp test.
Toà hỏi, vậy BV Nhi Đồng 2 có thực hiện quy trình quản lý tài sản đúng theo pháp luật chưa? BS Minh trả lời, trên thực tế vào thời điểm đó, BV Nhi Đồng 2 không thực hiện quy trình kiểm kê toàn bộ tài sản theo quy định có sự liên thông giữa các khoa phòng có trách nhiệm liên quan như Phòng Tài chính – Kế toán, Phòng Trang thiết bị, Khoa XNHH. Thẩm quyền đó thuộc quyết định của GĐ BV Nhi Đồng 2.
“Việc đưa ra con số thất thoát 148 hộp test không phải chỉ dựa trên báo cáo của Phòng Tài chính kế toán mà phải có biên bản kiểm kê của nhiều bộ phận. Quy trình quản lý test xét nghiệm có trách nhiệm của nhiều khoa - phòng và khi kiểm kê, anh phải có xác nhận của các bộ phận đó. BV Nhi Đồng 2 chưa thực hiện đúng quy trình kiểm kê nêu trên. Thêm nữa, nếu anh muốn nói bị mất gì thì cũng phải có tài liệu để chứng minh, tài liệu đó chính là hoá đơn, chứng từ. Anh không chứng minh được thì lấy cơ sở gì để khẳng định số test báo mất là đúng, khi Nhật chỉ thừa nhận lấy trộm 88 hộp?” – BS Minh nêu.
Cũng theo BS Minh, về vấn đề này, Sở Y tế TPHCM đã có kết luận kiểm trasố 2020/KL-SYT do ông Nguyễn Tấn Bỉnh (Giám đốc Sở Y tế TPHCM) ký ban, khẳng định con số 148 hộp test xét nghiệm mà BV Nhi Đồng 2 báo bị thất thoát dựa trên báo cáo của Phòng Tài chính – Kế toán là không đủ căn cứ nên việc cơ quan điều tra không có cơ sở xử lý là chuẩn xác.
Làm rõ trách nhiệm những cá nhân liên quan
Cũng trong phiên toà sáng nay, Hội đồng thẩm phán cũng đặt thêm nhiều câu hỏi có liên quan tới trách nhiệm quản lý số test xét nghiệm của BV Nhi Đồng 2 và những cá nhân liên quan. Trả lời câu hỏi của Hội đồng xét xử, BV Nhi Đồng 2 khẳng định toàn bộ trách nhiệm quản lý thuộc về Trưởng khoa XNHH là BS Nguyễn Văn Tân Minh.
Đối chất vấn đề này, BS Minh khẳng định chính anh mới là người phát hiện ra vụ việc, tìm ra thủ phạm lấy cắp và báo cáo cho tổ chức toàn bộ sự việc. BS Nguyễn Văn Tân Minh cũng đưa ra nhiều bằng chứng chứng minh như: Tin nhắn truy tìm người lấy cắp cũng như văn bản báo cáo tới Phòng Tổ chức cán bộ về sự việc này. Toà hỏi các nhân chứng có mặt là 4 nhân viên nằm trong Khoa XNHH về việc này thì cả 4 người đều xác nhận lời BS Nguyễn Văn Tân Minh nói là đúng.
Tới đây, Toà hỏi tiếp: “Việc quản lý test có trách nhiệm của cả Phòng Tài chính – Kế toán và Phòng Trang thiết bị. Chẳng lẽ Khoa XNHH đề xuất lãnh bao nhiêu thì BV cứ thế mua mà không kiểm tra lại hay sao?”. Đại diện BV Nhi Đồng 2 trả lời: “BV chưa thực hiện việc kiểm tra việc sử dụng các vật tư tiêu hao đó”.
Tài liệu Nhi Đồng 2 cho rằng BS Minh không báo cáo vụ việc cho BGĐ BV nhưng chủ thể gửi ghi rõ là BGĐ BV Nhi Đồng 2
BS Nguyễn Văn Tân Minh tiếp tục khẳng định, vào tháng 11-2017, cá nhân ông đã đưa vấn đề thất thoát do quy trình quản lý lỏng lẻo tại BV Nhi Đồng 2 vào cuộc họp Chi bộ để cảnh báo. Đồng thời, vào tháng 12-2017, ông Minh cùng Phòng Tài chính – Kế toán, Phòng Công nghệ - Thông tin của BV đã có một cuộc kiểm tra ngẫu nhiên trong một tháng để đánh giá hệ thống quản lý nội bộ.
Qua đó, phát hiện ra việc hệ thống quản lý vào thời điểm đó của BV Nhi Đồng 2 không quản lý được dữ liệu. BS Minh nói: “Dựa vào cơ sở đó để cho thấy, trách nhiệm để xảy ra thất thoát có nguyên nhân rất lớn từ lỗi hệ thống. Trách nhiệm để xảy ra lỗi hệ thống thuộc về một số cá nhân, trong đó có tôi, Trưởng phòng Tài chính – Kế toán, Trưởng phòng Trang thiết bị và cả ông Trịnh Hữu Tùng – Giám đốc BV. Những cá nhân chịu trách nhiệm như đã nêu cũng đã được Sở Y tế TPHCM kết luận mới đây”.
Cần phải xác định trách nhiệm chủ quan và khách quan gây ra thất thoát
Theo Luật sư Phạm Thị Bạch Tuyết – Đoàn Luật sư TPHCM, trong vụ việc mất test xét nghiệm tại BV Nhi Đồng 2, cơ quan có thẩm quyền cần phải làm rõ ai chịu trách nhiệm chủ quan, ai chịu trách nhiệm khách quan khi để xảy ra thất thoát. Về trách nhiệm của BS Nguyễn Văn Tân Minh, nếu anh này biết có lỗi trong hệ thống quản lý nhưng không tham mưu, không cảnh báo cho tổ chức thì mới là lỗi chủ quan.
Còn nếu đúng như tài liệu BS Nguyễn Văn Tân Minh cung cấp, khi BS này đã phát hiện, lường trước được hệ thống quản lý lỏng lẻo sẽ gây ra thất thoát và có cảnh báo thì đây là lỗi khách quan. Bởi về bản chất, thì một trưởng khoa không có thẩm quyền quyết định thay đổi hệ thống của một BV, quyền đó thuộc về người đứng đầu. Nếu người đứng đầu đã được cảnh báo nhưng không thay đổi, để lỗi đó tồn tại suốt một thời gian dài và gây ra hệ quả thì đó là lỗi chủ quan.