Vụ buôn lậu 1.287 container hàng trị giá hơn 211 tỷ đồng: Chủ mưu lãnh 13 năm tù

Hồ sơ vụ án thể hiện, ngày 24-5-2021, Công an TPHCM phối hợp cùng với Chi Cục Hải quan Cảng Sài Gòn khu vực I, TPHCM tổ chức kiểm tra dừng thủ tục thông quan hàng hóa đối với 7 container hàng hóa là máy móc, thiết bị đã qua sử dụng theo 7 tờ khai hải quan (của Công ty TNHH Gia Cát Thành, Công ty TNHH Kỹ thuật xây dựng Đại Lợi, Công ty TNHH Công nghệ sản xuất Hoàng Kim). Toàn bộ hàng hóa là máy móc, thiết bị cơ giới đã qua sử dụng có trong 7 container hàng có giá trị là gần 6,2 tỷ đồng.

Bị cáo Tiến

Ngày 25-5-2021, Công an tiến hành khám xét khẩn cấp các công ty nói trên, thu giữ hàng ngàn bộ tờ khai hải quan kèm các chứng tư giám định, phiếu cược... Từ đây, đường dây buôn lậu quy mô lớn, kín kẽ trong thời gian dài do Hoàng Duy Tiến chủ mưu bị bóc gỡ.

Theo đó, từ thông tin ban đầu người đi làm thủ tục thông quan, giao nhận 7 container hàng trên là Phan Minh Tuấn, Nguyễn Thanh Bình đã xác định toàn bộ các công ty đứng tên nhập khẩu 7 container hàng được thành lập để sử dụng vào mục đích mở tờ khai hải quan làm thủ tục nhập khẩu hàng hóa là máy móc, thiết bị đã qua sử dụng từ Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc) về Việt Nam theo quyết định số 18/2019/QĐ/TTg ngày 19-4-2019 của Thủ tướng Chính phủ (gọi tắt là QĐ18), nhưng thực tế không sử dụng hàng hóa vào mục đích sản xuất mà giao lại cho các cho các chủ hàng gồm: Nguyễn Mạnh Toàn, Nguyễn Thị Mai Phương, Phạm Toàn, Nguyễn Đình Thiều, Lê Văn Thành, Vũ Văn Tuấn để bán kiếm lời.

Cáo trạng xác định, Hoàng Duy Tiến là người hiểu biết pháp luật, đã lợi dụng chính sách của Nhà nước cho phép nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng về phục vụ cho sản xuất của doanh nghiệp, Tiến thuê người lập công ty, móc nối và thỏa thuận với các chủ hàng nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng về Việt Nam giao lại cho các chủ hàng nhằm mua bán kiếm lời.

Theo quy định về điều kiện nhập hàng hóa là thiết bị, máy móc cũ được sản xuất không quá 10 năm. Thế nhưng các chủ hàng hầu hết nhập các máy móc, thiết bị cũ đã sản xuất trên 10 năm (giá rẻ hơn, về Việt Nam bán có lời). Do vậy, Tiến chỉ đạo nhân viên khi làm hồ sơ hải quan nhập các container hàng về Việt Nam thì chỉnh sửa năm sản xuất của hàng hóa trên hồ sơ đề dưới 10 năm, thành đủ điều kiện nhập.

Các bị cáo

Đồng thời, để giảm chi phí đóng thuế, Tiến chỉ đạo khai trị giá hàng nhập thấp hơn rất nhiều giá trị thật. Dù quy định doanh nghiệp được mang hàng hóa máy móc thiết bị đã qua sử dụng về kho bảo quản chờ kết quả giám định đủ điều kiện mới cấp thủ tục thông quan thì Tiến chỉ đạo nhân viên sau khi nhận hàng ở cảng đã cho vận chuyển hàng hoá giao cho các chủ hàng đã thuê Tiến nhập về để tiêu thụ ngay mà không chờ giám định.

Để cấp thủ tục thông quan cho các container hàng được nhập về Việt Nam theo quy định, Tiến thỏa thuận với Công ty Cổ phần Giám định Đại Minh Việt (Công ty Đại Minh Việt) cấp chứng thư giám định khống (thực tế hàng hóa không rõ năm sản xuất, nhãn mác hoặc không còn hàng để giám định nhưng vẫn cấp chứng thư giám định đủ điều kiện, tiêu chuẩn nhập theo QĐ18) cho các container hàng với giá từ 2,8 triệu đồng đến 3,2 triệu đồng/1 chứng từ tùy thời điểm.

Nhằm phục vụ cho hoạt động buôn luậu, tháng 8-2019, Tiến thuê người điều hành, mượn chứng minh thư thành lập các công ty, đứng tên pháp nhân nhập khẩu hàng hóa để phục vụ hoạt động buôn lậu.

Các công ty do Tiến thuê người lập nên đều không có nhà xưởng, không hoạt động sản xuất, không sử dụng bất kỳ máy móc, thiết bị cũ nào đã nhập khẩu. Để vận chuyển các container hàng từ cảng về các kho bãi cho các chủ hàng, Tiến thuê các công ty khác để vận chuyển. Các nhân viên do Tiến thuê, mỗi người được phân công công việc cụ thể trong quá trình Tiến nhập khẩu máy móc thiết bị cũ về Việt Nam.

Cáo trạng xác định, Hoàng Duy Tiến là kẻ chủ mưu, vốn am hiểu các quy định của pháp luật về xuất, nhập khẩu hàng hóa, nhưng vì muốn thu lợi bất chính đã có hành vi móc nối với nhóm chủ hàng chuyên kinh doanh mua bán máy móc, thiết bị cũ. Từ tháng 9-2019 đến trước ngày 24-5-2021, Hoàng Duy Tiến đã thành lập tổng cộng 47 công ty phục vụ việc nhập hàng. Đến lúc bị bắt, Tiến đã sử dụng tư cách pháp nhân của 45 công ty, mở 1.146 bộ tờ khai hải quan, nhập lậu trót lọt về Việt Nam hơn 1.280 container hàng với tổng giá trị hơn 211 tỷ đồng.

Cũng theo hồ sơ, vào tháng 02-2021, Võ Văn Đông gặp Tiến nói có người bạn cần nhập khẩu các container hàng máy móc cũ từ nước ngoài vào Việt Nam. Tiến đồng ý với chi phí 90 triệu đồng/container (đã bao gồm chi phí vận chuyển). Tiến trực tiếp nhận thông tin bill tàu, list hàng của container hàng máy móc, thiết bị cũ từ Đông mà không thông qua nhân viên của mình. Sau đó, Tiến chỉ đạo các nhân viên làm hồ sơ, thủ tục nhập khẩu các container hàng tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Sài Gòn khu vực I tương tự như các chủ hàng khác.

Trao đổi, liên lạc trong suốt quá trình nhập các container giữa Tiến và Đông chủ yếu qua ứng dụng Viber. Ngoài ra, Đông còn cung cấp số điện thoại của Hải (chưa rõ lai lịch, là nhân viên của Đông) để Tiến cung cấp cho bên nhà xe, giám định và liên hệ với Khải giao nhận các container, giám định máy móc, thiết bị cũ các container hàng của Đông. Sau mỗi lần nhập hàng thành công, Đông gặp Tiến để đưa tiền chi phí như thỏa thuận. Từ tháng 02-2021 đến 24-5-2021, Tiến đã làm thủ tục, hồ sơ nhập khẩu vận chuyển trót lọt về kho cho Đông tổng cộng 6 container máy móc, thiết bị cũ. Kết quả giám định các lô hàng trên trị giá hơn 924 triệu đồng.