(CATP) Sau khi phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, ngành hàng không có thể xem là phục hồi rất nhanh, hành khách tấp nập trên các chuyến bay nội địa. Bên cạnh đó, dịp từ Tết Nguyên đán cho đến nay, giá vé có lúc còn tăng "kịch trần". Tuy nhiên, báo cáo tài chính của Vietnam Airlines mới đây cho thấy những con số "lỗ khổng lồ", khiến dư luận phải đặt câu hỏi: Ngành hàng không Quốc gia lý giải thế nào để đẩy nhanh phục hồi?
Báo lỗ... sau phục hồi nhanh
Ngày 20-5, theo Vietnam Airlines, trong công bố tài chính trong quý I/2022 mà cụ thể 3 tháng đầu năm, số tiền lỗ lên đến 2.621 tỷ đồng. Như vậy, tính về lỗ lũy kế của hãng hàng không này lên đến 24.500 tỷ đồng (ước tính hơn 1 tỷ USD). Mặc dù doanh thu 3 tháng đầu năm 2022 đạt mức 11.600 tỷ đồng, tăng đến 55% so với cùng kỳ năm ngoái (2021). Đây là mức doanh thu cao nhất từ quý II/2020, thời điểm mà dịch Covid-19 ảnh hưởng nặng đến ngành hàng không.
Thế nhưng, dù doanh thu tăng cao nhưng giá vốn bán hàng vẫn vượt doanh thu, khiến hãng hàng không Vietnam Airlines lỗ gộp gần 1.600 tỷ đồng. Sau khi trừ các chi phí khác, thì lợi nhuận trước thuế lại mang con số âm lên đến 2.621 tỷ đồng. Lỗ này là lỗ liên tiếp "lỗ lũy kế" lần thứ 9 của Vietnam Airlines. Như vậy, đứng trước thực trạng lỗ lũy kế lên đến hơn 1 tỷ USD, nguy cơ về bị hủy niêm yết trên HoSE theo như quy định là điều thấy trước mắt? Và tính đến nay, cổ phiếu của Vietnam Airlines đang nằm trong diện kiểm soát giao dịch.
Trước nguy cơ "nằm sàn", mã giao dịch chứng khoán của Vietnam Airlines (mã chứng khoán - HVN) đang nằm trong diện kiểm soát giao dịch, do vậy lý giải về phục hồi ngành hàng không phải làm sao càng nhanh trong thời gian tới? Hãng hàng không Quốc gia này cho rằng do ảnh hưởng nặng nề của đại dịch kéo dài từ năm 2021 sang những tháng đầu năm nay, đó là thị trường bay quốc tế. Cộng thêm ảnh hưởng do xung đột Nga - Ukraine, cũng như giá nhiên liệu tăng cao khiến hoạt động của ngành hàng không gặp nhiều khó khăn.
Để nhanh chóng khắc phục và tìm các giải pháp mới, Vietnam Airlines cho rằng đang chủ động triển khai các giải pháp quyết liệt trong điều hành hoạt động kinh doanh nhằm ứng phó và giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của dịch bệnh; đồng thời tận dụng sự chia sẻ và hỗ trợ của các đối tác, nhà cung cấp để duy trì hoạt động liên tục. Hoạt động kinh doanh đang từng bước ổn định và đang chuẩn bị các điều kiện sẵn sàng cho giai đoạn phục hồi, phát triển trong thời gian tới.
Mặc dù vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn do những tác động dai dẳng của dịch Covid-19 và giá nhiên liệu bay tăng cao, nhưng triển vọng phục hồi là đã rõ nét hơn đối với hãng hàng không quốc gia nếu tham chiếu với kết quả kinh doanh quý 4, năm 2021 vừa được Vietnam Airlines công bố. Theo đó, doanh thu quý 4/2021 của Vietnam Airlines đạt hơn 9.200 tỷ đồng, tăng hơn 1.000 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2020, lũy kế cả năm doanh thu đạt 28.093 tỷ đồng. Đặc biệt, công ty mẹ trong quý 4/2021 lỗ 1.432,5 tỷ đồng, giảm lỗ 44,7% so với quý 4/2020; lỗ hợp nhất quý 4/2021 ở mức 1.184 tỷ đồng, giảm lỗ 58,6% so với quý 4/2020.
Theo báo cáo tài chính, Vietnam Airlines lỗ nặng thời gian qua
Đối với Vietnam Airlines, tổng doanh thu và thu nhập khác trong quý 4/2021 của công ty mẹ tăng 9,1% so với quý 4/2020 (tăng hơn 593,8 tỷ đồng) chủ yếu do doanh thu tài chính tăng 32% và thu nhập khác tăng mạnh 151% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, tổng chi phí quý 4/2021 của công ty mẹ giảm 6,2% tương đương giảm 562,5 tỷ đồng so với quý 4/2020 chủ yếu là do chi phí thuê tàu bay được đối tác hỗ trợ giảm giá, giãn hoãn thanh toán. Tổng doanh thu và thu nhập khác của quý 4/2021 tăng trong khi tổng chi phí giảm dẫn đến lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ giảm lỗ được hơn 1.155 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước.
Vòng xoáy chung, nỗ lực mới
Cũng theo Vietnam Airlines, tính tổng cộng, trong cả năm tài chính 2021, Vietnam Airlines lỗ 13.023 tỷ đồng, giảm khoảng 1.500 tỷ đồng so với kế hoạch năm 2021 đã trình Đại hội đồng cổ đông Vietnam Airlines. Bên cạnh đó, do tình hình sản xuất kinh doanh có nhiều cải thiện cùng với việc phát hành thành công cổ phiếu tăng vốn trong 2021 nên đã giúp Vietnam Airlines không bị âm vốn chủ sở hữu. Đây là cố gắng rất lớn của Vietnam Airlines nếu biết rằng rất nhiều hãng hàng không lớn trên thế giới đã phải gánh chịu những khoản thua lỗ kỷ lục trong năm 2021.
Cụ thể, hãng American Airlines báo cáo khoản lỗ 2 tỷ USD trong năm 2021 (riêng quý 4/2021, lỗ 931 triệu USD). International Airlines Group (tập đoàn sở hữu các hãng Bristish Airways của Anh và Iberia của Tây Ban Nha) ước tính khoản lỗ năm 2021 là 2,97 tỷ euro (tương đương 3,3 tỷ USD). Japan Airlines dự báo khoản lỗ ròng trong năm tài chính 2021 là 146 tỷ yên (tương đương 1,3 tỷ USD). Air China thông báo mức lỗ quý 4, năm 2021 lên tới 6,32 tỷ nhân dân tệ đẩy mức lỗ cả năm 2021 lên 16,6 tỷ nhân dân tệ.
Theo báo cáo của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) vừa công bố đầu tháng 3-2022, thị trường hàng không sẽ phục hồi hoàn toàn với dự kiến tổng số hành khách sẽ đạt 4 tỷ vào năm 2024, vượt giai đoạn trước khi có dịch Covid-19. Cũng theo dự báo của IATA, năm 2022, thị trường nội địa sẽ phục hồi khoảng 93%. Trong khi đó kế hoạch phục hồi thị trường nội địa Việt Nam là 96%, cao hơn mức trung bình dự đoán. Cùng với việc dịch bệnh được kiểm soát tốt, tỷ lệ tiêm vaccine của Việt Nam thuộc top đầu thế giới cũng được các chuyên gia đánh giá là sẽ giúp ngành du lịch trong nước bùng nổ trong quý 2/2022 qua đó tạo ra những lực đẩy mới cho ngành hàng không phục hồi nhanh hơn.
Để thể hiện vai trò chủ đạo, dẫn dắt và định hướng cho sự phát triển của ngành hàng không nước nhà, Vietnam Airlines đã luôn tiên phong, đồng hành cùng các bộ, ngành trong các chương trình kích cầu, mở đường bay mới và hưởng ứng các chương trình của Chính phủ. Cụ thể, từ 27-3-2022, Vietnam Airlines đã khai thác 55 đường bay, nhiều hơn 16 đường bay so với năm 2019. Đối với các đường bay quốc tế, Tổng công ty đã khôi phục hoàn toàn hoạt động bay thường lệ tới 15 thị trường truyền thống, ngoại trừ Trung Quốc do chính sách mở cửa và Myanmar do bất ổn chính trị và dự kiến sẽ mở thêm 3 đường bay mới tới Singapore, 2 đường bay mới tới Ấn Độ từ tháng 4-02022 cũng như khôi phục 80% số đường bay thường lệ từ tháng 7-2022 cũng như nghiên cứu mở thêm đường bay tới Philippines trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, cùng với sự hỗ trợ có hiệu quả của Chính phủ và các bộ, ngành, trong thời gian vừa qua, Vietnam Airlines đã chủ động triển khai các giải pháp quyết liệt trong điều hành hoạt động kinh doanh để ứng phó và giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của dịch bệnh; tận dụng tối đa sự chia sẻ và hỗ trợ của các đối tác, nhà cung cấp để duy trì hoạt động liên tục.