Dọc theo đường mương dài, dòng nước đen bốc mùi hôi thối nồng nặc đến nghẹt thở. Nguy hiểm nhất là mương nước này lại được đấu nối trực tiếp với suối Sông Cầu để dẫn nước tưới tiêu ruộng vườn phía hạ lưu…
NGƯỢC DÒNG NƯỚC ĐEN
Lội ngược theo con mương nhỏ chảy qua địa bàn 2 xã Nghĩa Thành (huyện Châu Đức) và xã Long Phước (TP.Bà Rịa), phóng viên chứng kiến cảnh xả thải một cách trắng trợn khiến nguồn nước suối Sông Cầu bị đầu độc đến mức ngạt thở.
Càng ngược dòng về phía thượng nguồn, dòng nước thải mỗi lúc càng đậm đặc và mùi hôi càng nồng khiến cánh mũi như muốn ngạt thở.
Trụ sở Nhà máy chế biến mủ cao su Hưng Phát
Theo những người dân trong khu vực cho biết, dòng nước thải màu đen này bắt nguồn từ Nhà máy chế biến cao su Phát Hưng, có trụ sở tại thôn Quảng Phú (xã Đá Bạc, huyện Châu Đức). Đây chính là địa bàn giáp ranh giữa 3 xã Nghĩa Thành, Đá Bạc (huyện Châu Đức) và xã Long Phước (TP.Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu).
Bức xúc khi hàng ngày phải chịu đựng mùi xú uế nồng nặc, ông Nguyễn Văn Cường (ngụ ấp Phong Phú, xã Long Phước) cho biết: "Nhà ở sát cạnh bờ rào với công ty thật chẳng khác nào phải chịu cảnh “tra tấn”. Mùi hôi thối này phát ra hàng ngày và kéo dài hàng chục năm nay. Tại khu vực hàng rào giáp ranh, nước thải từ nhà máy thường xuyên tràn qua vườn và tạo thành mương nhỏ, chảy song song với đường mương thoát nước công cộng bằng bê tông. Hai dòng chảy này sau đó nhập lại thành một và tiếp tục chảy dài ra suối Sông Cầu".
Theo ông Cường, việc xả thải này kéo dài đã lâu nên mương nước này mới có lớp bùn tạo thành màu đen và hôi thối đến như vậy.
Cùng nỗi bức xúc như trên, ông Đặng Ngọc Đại, Trưởng thôn Sông Cầu (xã Nghĩa Thành) cho biết, đã hơn 10 năm nay gia đình ông cùng hàng trăm hộ dân phải chịu cảnh hôi thối khó chịu này, song vẫn không được chính quyền địa phương giải quyết dứt điểm. Nhà ông ở cạnh suối Sông Cầu, khu vực cách nhà máy mủ cao su gần 1km nhưng hàng ngày vẫn phải chịu cảnh bị “tra tấn” bởi mùi hôi nồng. Đặc biệt những lúc trời mưa hay đêm khuya, mùi hôi này càng nồng nặc khiến gia đình phải đóng hết các cửa sổ lại.
Nước thải chảy tràn ra ngoài và nhập vào mương công cộng bóc mùi hôi nồng nặc
Cũng theo ông trưởng thôn, điều lạ là sự việc đã được người dân phản ánh từ lâu, song chính quyền chỉ xử lý theo kiểu “đánh trống bỏ dùi” khiến nguồn nước suối cứ thế ngày càng bị “đầu độc”. Nguy hiểm nhất là nguồn nước từ suối Sông Cầu lại chảy dài về phía hạ lưu để phục vụ cho tưới tiêu vườn ruộng, sau đó tiếp tục nhập về Sông Dinh để đổ ra biển.
Anh Nguyễn Trí Nghĩa, cán bộ địa chính xã Nghĩa Thành (huyện Châu Đức) cho biết: Việc xả thải của Nhà máy mủ cao su Phát Hưng đã gây ảnh hưởng trực tiếp đến địa bàn 3 xã giáp ranh của huyện Châu Đức và TP.Bà Rịa. Ngay cả gia đình anh sống cách đó hơn 1km mà mùi hôi thối vẫn nồng nặc đến khó chịu, đặc biệt là lúc đêm khuya.
Theo anh được biết, nhà máy đã đầu tư hệ thống xử lý nước thải để tái sử dụng và không xả thải ra môi trường. Tuy nhiên, người dân đang nghi ngờ về việc nước thải tràn ra môi trường mới dẫn đến dòng nước đen và mùi hôi nồng nặc.
Đoàn liên ngành cạy các miệng cống tại công ty để kiểm tra
THANH TRA LIÊN NGÀNH VÀO CUỘC
Theo tìm hiểu của phóng viên, nguồn nước màu đen chảy tràn ra suối chính là từ hồ chứa của Nhà máy chế biến cao su Phát Hưng. Trụ sở nhà máy và hồ nước nằm đối diện trên đường Phi Đạo (sân bay dã chiến cũ), thuộc 2 xã khác nhau là thôn Quảng Phú (xã Đá Bạc, Châu Đức) và ấp Phong Phú (xã Long Phước, TP.Bà Rịa).
Nước trong “hồ sinh học” có màu đen và bốc mùi hôi thối
Theo cam kết tại “Đề án bảo vệ môi trường” của công ty đã được xác nhận, nước thải của Nhà máy Phát Hưng được tái sử dụng hoàn toàn, trong đó 70% dùng để phục vụ sản xuất, 30% chứa trong hồ sinh học để tái sử dụng tưới cây trong khuôn viên nhà máy. Nghĩa là Công ty không được xả nước thải sau xử lý vào nguồn tiếp nhận là mương thoát nước chung của khu vực. “Hồ sinh học” chỉ chứa nước thải đã qua xử lý, nhằm sử dụng cho mục đích tưới cây trong khuôn viên công ty. Tuy nhiên theo ghi nhận thực tế, nước trong “hồ sinh học” của công ty Hưng Phát lại có màu đen và rất hôi thối.
Từ đơn thư của người dân và phản ánh của cơ quan báo chí, ngày 19-11-2019, Đoàn kiểm tra liên ngành do Sở TN-MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chủ trì phối hợp với Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh và các sở, ngành liên quan đã tiến hành kiểm tra việc xả thải của Nhà máy chế biến mủ cao su Phát Hưng về việc nhà máy này thường xuyên phát thải mùi hôi ra môi trường, gây bức xúc trong cộng đồng dân cư.
Tại buổi làm việc, Đoàn kiểm tra đã yêu cầu nhà máy mở tất cả các miệng cống, tuyến thu gom nước thải sau xử lý và ghi nhận: Bể sinh học chứa nước thải bị trào, chảy vào mương thoát nước chung của khu vực. Đây là nguyên nhân dẫn đến nước thải chưa qua xử lý chảy thẳng ra môi trường.
Đoàn thanh tra liên ngành lập biên bản vụ việc
Giải thích về việc xả thải gây hôi thối, ông Đỗ Quốc Sơn - Giám đốc Chi nhánh Công ty TNHH Phát Hưng Tây Ninh cho biết: Do loại hình sản xuất mủ tạp nên có mùi hôi đặc trưng. Trong thời gian vừa qua, mùi hôi nồng nặc hơn, ảnh hưởng đến người dân xung quanh. Nguyên nhân ban đầu xác định là do trong tháng 9-2019, hệ thống xử lý khí thải gặp sự cố, công ty đã khắc phục tạm thời và đang trong tiến hành cải tạo lại hệ thống xử lý khí thải. Đồng thời quá trình nhập và lưu trữ nguyên liệu không được khép kín, chưa có kho chứa cũng là một trong những nguyên nhân phát tán mùi hôi trong suốt thời gian vừa qua.
Về vấn đề này, Công ty đã cam kết với người dân có mặt tại buổi làm việc và cơ quan chức năng sẽ hoàn thành việc khắc phục trong tháng 12-2019. Sau thời gian trên, nếu Công ty vẫn còn vi phạm sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Căn cứ những nội dung ghi nhận tại buổi khảo sát, Đoàn kiểm tra đã yêu cầu Nhà máy chế biến mủ cao su Phát Hưng khẩn trương khắc phục và có biện pháp kiểm soát mùi hôi. Đoàn cũng yêu cầu nhà máy giảm công suất hoạt động, tiến hành cải tạo hồ sinh học trước ngày 30-11-2019.
Ngoài ra, Đoàn kiểm tra cũng yêu cầu nhà máy lấp ngay mương đất thoát nước thải sau xử lý, trám lấp các họng xả, bảo đảm nước thải thu gom, xử lý và tái sử dụng theo đúng nội dung đề án bảo vệ môi trường chi tiết đã được phê duyệt. Thời gian thực hiện trước ngày 24-12-2019.
Clip nước dòng nước đen chảy qua khu dân cư bốc mùi nồng nặc: