Sống chung với nước nhiễm dầu
Gia đình ông Nguyễn Hoàng Cậy sinh sống tại tổ 4, phường Thắng Lợi 30 năm nay, cho biết, vào năm 1990, ông đào cái giếng đầu tiên để sinh hoạt thì phát hiện nước bị nhiễm dầu. Đến năm 2004, do không chịu đựng được cảnh nước sinh hoạt bị ô nhiễm nặng nề, ông tiếp tục đào cái giếng thứ 2 nhưng tình hình vẫn vậy. Không đủ vốn để chạy theo việc đào giếng, ông Cậy buộc phải làm hệ thống bể lọc bằng cát, than và sỏi để lấy nước sinh hoạt hàng ngày song nước vẫn còn hăng hắc mùi dầu và bị nhiễm phèn.
Tại bể lọc, chúng tôi thấy màu nước đỏ ngầu, mùi dầu xộc ngay vào mũi rất khó chịu, váng dầu loang trên mặt nước.
Theo ông Cậy, mỗi tháng gia đình đều phải thay nguyên liệu lọc một lần, nhiều khi bận quá để muộn vài ngày là nước lại bốc mùi dầu hăng hắc rất khó chịu.
“Sáng dậy, khi ánh mặt trời chiếu vào thì mặt nước sẽ óng ánh váng dầu. Biết rằng sẽ ảnh hưởng cho sức khỏe, nhưng nhiều gia đình vẫn buộc phải sử dụng nước như thế này, có nhiều hộ đã dùng đến 2 thế hệ vì không còn nguồn nước nào khác”, ông Cậy nói.
Nước giếng bơm lên váng dầu...
Cùng cảnh ngộ, ông Nguyễn Văn Thành cho biết, năm 1984, gia đình đào giếng thì phát hiện ngay nước bị nhiễm dầu.
“Các cụ cao niên kể rằng khu vực này trước đây là sân bay dã chiến. Kho xăng, dầu phục vụ cho các loại máy bay đều đặt ở đây, thậm chí mọi loại dầu bẩn đều đổ xuống nơi này và ngấm vào mạch nước ngầm”, ông Thành nói.
Qua tìm hiểu được biết, khu vực này, cứ đào giếng đến khoảng 17m là gặp nước, nhưng đều bị nhiễm dầu. Gần đây nhiều người bỏ tiền khoan giếng đến cả 100m, có hộ thậm chí khoan hai, ba cái cũng không thoát khỏi tình trạng này.
Anh Nguyễn Đức Long kể, để có nước sạch xài, anh đã bỏ ra 40 triệu đồng khoan giếng sâu tới 100 mét nhưng nước vẫn đỏ ngầu, mùi dầu và váng dầu bám đầy quanh bể, không sử dụng được nên phải đầu tư thêm 30 triệu đồng nữa để xây bể lọc nước.
Người dân ở đây đã đem mẫu nước gửi sang Viện vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên (Đắk Lắk) để kiểm nghiệm. Kết quả cho thấy nguồn nước bị nhiễm dầu, nồng độ sắt quá lớn. Cán bộ Viện khuyến cáo rằng nguồn nước này rất độc hại, không được dùng để ăn uống. Dù có qua bể lọc thì cũng chỉ khử được khoảng 60% chất độc hại trong nước.
Kết quả quan trắc chất lượng nguồn nước ngầm được Công ty CP nước Sài Gòn - Pleiku thực hiện ở các xã, phường trên địa bàn TP. Pleiku thì một số khu vực có nguồn nước bị nhiễm Mangan và Asen vượt gấp nhiều lần tiêu chuẩn cho phép của Bộ y tế và hơn 90% mẫu nước có độ PH thấp.
Theo ông Nguyễn Khắc Hùng - Bí thư Chi bộ tổ 4 cho biết, 150 hộ dân trong tổ hiện đang phải sử dụng nguồn nước sinh hoạt bị nhiễm dầu, họ rất lo lắng cho sức khỏe nhưng chẳng biết làm sao vì không có nguồn nước nào khác.
“Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị lên cấp trên thông qua các cuộc họp, những lần tiếp xúc cử tri, thậm chí qua đường dây nóng lên HĐND tỉnh nhưng đến giờ tình hình vẫn chẳng thấy khả quan, chờ mãi mà chả thấy có gì thay đổi”, ông Hùng nói.
Doanh nghiệp chờ hợp đồng?
Ông Đinh Xuân Hải - Tổ trưởng tổ dân phố 4, cho biết, mới vừa rồi, thấy cán bộ công ty cấp nước thi công đường ống nước trên đường Âu Cơ, người dân ở đây rất mừng. Tuy nhiên, chẳng hiểu sao khi ống nước mới chỉ kéo tới đoạn hẻm 144 Âu Cơ thì dừng luôn khiến người dân lại mang nỗi thất vọng.
Lãnh đạo địa phương xác nhận, địa bàn có nhiều khu vực bị tình trạng giếng nhiễm dầu, nặng nhất là các tổ 3, 4, 6 thuộc các trục đường Âu Cơ, Lạc Long Quân, An Dương Vương và đường Võ Văn Tần.
Cử tri địa phương đã nhiều lần kiến nghị về vấn đề này và đã được đại biểu HĐND các cấp ghi nhận, đồng thời chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền để chất vấn, nhưng đến nay, nước sạch vẫn là một mơ ước lớn của người dân, chẳng biết bao giờ mới thoát khỏi cảnh này.
Mấy chục năm nay, hàng trăm hộ dân phường Thắng Lợi phải sử dụng nguồn
nước ô nhiễmĐại diện Công ty CP cấp nước Gia Lai được biết, đến nay, hệ thống cung cấp nước sinh hoạt trên địa bàn TP. Pleiku đã được đầu tư tương đối hoàn chỉnh tại tất cả các tuyến, nhánh. Mỗi ngày đêm, hệ thống nhà máy đảm bảo cung cấp hơn 20.000 m3 nước sinh hoạt cho hơn 20.000 hộ dân trên địa bàn TP. Pleiku.
Hiện tại, do điều kiện còn hạn chế, cả TP. Pleiku cũng chỉ có khoảng 35% (248.000 dân) ở 10/23 xã, phường được sử dụng nước sạch của công ty.
Về câu hỏi vì sao công ty chỉ kéo đường ống cấp nước đến đoạn, hẻm 144 Âu Cơ, đại diện Công ty CP cấp nước Gia Lai cho rằng, do người dân không chịu đăng ký dùng nước sạch nên buộc phải dừng thi công (?).
“Chúng tôi đã làm cả đoạn dài từ đường Tôn Thất Tùng lên đến hẻm 144 Âu Cơ nhưng chỉ có một số ít hộ làm hợp đồng sử dụng nước, còn lại thì không. Nếu như vậy thì biết đến bao giờ chúng tôi mới lấy lại được vốn”, đại diện công ty cho biết.
Dân mỏi mòn chờ nước sạch, còn doanh nghiệp thì chờ hợp đồng bán nước. Hai nhu cầu này song song, hằng ngày diễn ra ở một thành phố đang phấn đấu lên đô thị loại I (trước năm 2020) rất cần nhà chức trách địa phương khẩn trương vào cuộc để đảm bảo lợi ích hài hòa giữa các bên. Nước sạch sinh hoạt cho dân là một nhu cầu bức thiết, đòi hỏi trách nhiệm của các cơ quan liên quan.