Cho đến ngày 5-7, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) Tạ Quang Đông cho biết, DV Hồng Đăng và NS Hồ Hoài Anh đã có luật sư và vẫn đang ở Tây Ban Nha (TBN) để chờ gặp thẩm phán. Dù điều này chứng minh rằng "có lửa mới… có khói", tuy nhiên sự việc nên chờ phán quyết của tòa, tránh bới móc, cố tình câu view một cách vô tội vạ.
Hoài nghi và xác thực
Ngày 5-7, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Tạ Quang Đông cho biết, sự việc liên quan đến DV Hồng Đăng và NS Hồ Hoài Anh vẫn đang trong vòng "nghi vấn", chưa có thêm thông tin mới. Đến sáng 4-7, cả hai vẫn tại ngoại, chờ gặp thẩm phán và đã có luật sư xử lý các vấn đề pháp lý. Đại sứ quán đã cử người xuống tận nơi giúp đỡ pháp lý cho DV Hồng Đăng và NS Hồ Hoài Anh.
Hiện Cảnh sát TBN đang tiến hành điều tra liên quan đến việc hai nghệ sĩ này bị cáo buộc tấn công tình dục cô gái 17 tuổi người Anh trên đảo Mallorca. Trước đây, thông tin đăng trên các báo quốc tế miêu tả diễn biến vụ tố cáo của nạn nhân kèm theo chi tiết hai người bị bắt giữ là một DV và một NS nổi tiếng đang hoạt động nghệ thuật tại VN, ngay lập tức sự việc gây xôn xao các diễn đàn, mạng xã hội (MXH) thời gian qua. Cảnh sát TBN đã bắt giữ cả hai, sau đó cho tại ngoại để chờ điều tra.
Dù đến thời điểm này, việc họ có tội hay không vẫn chưa biết, nhưng việc Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL xác thực thông tin nêu trên đã rõ, dư luận không còn phải đồn đoán về danh tính hai người đàn ông bị tố cáo nữa. Song điều đau lòng hơn cả, đó là người thân, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp của hai nghệ sĩ này, bởi dù sao cũng chưa có phán quyết của Tòa án TBN, cũng chưa biết thực hư chuyện "ấy" thế nào? Chính vì thế, càng xoáy sâu vào việc bị tố cáo sẽ càng làm tăng thêm nỗi đau với gia đình, người thân của họ. Ít nhiều qua chuyện này cũng là bài học cảnh tỉnh với tất cả những ai khi ra nước ngoài "cần bảo trọng" là trên hết!
Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Tạ Quang Đông cho biết, DV Hồng Đăng và NS Hồ Hoài Anh đang tại ngoại ở Tây Ban Nha, chờ điều tra và tòa án phán quyết
Lợi dụng để câu view
Khi sự việc xảy ra, theo các trang mạng, báo chí nước ngoài, xuất hiện nhiều luồng dư luận khác nhau, trong đó nổi lên việc một số trang MXH lợi dụng sự việc này cố tình câu view, câu like một cách trâng tráo, trắng trợn. Họ sản xuất, cắt ghép những video, clip, lời bình gian dối khiến nhiều người lầm tưởng là thật, cho rằng DV, NS đã về nước, sau đó tổ chức họp báo minh oan, nói lên sự thật... và đã có người vạch trần sự giả dối này!
Lợi dụng vụ việc gây xôn xao dư luận trong nước, những ngày qua trên MXH bất ngờ xuất hiện thông tin 2 DV, NS đã đáp xuống Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất (TPHCM) sau những ngày du lịch tại TBN. Tài khoản TikTok cũng đăng tải nhiều hình ảnh và tên của NS Hồ Hoài Anh. Không chỉ vậy, chủ nhân của kênh TikTok cho biết, tất cả những thông tin không tốt lan truyền vừa qua đều là đồn đoán vô căn cứ và cả hai nghệ sĩ đã về nước an toàn. Thậm chí, chủ kênh này còn khẳng định, ngày 4-7 NS Hồ Hoài Anh tổ chức họp báo đính chính những thông tin sai lệch có liên quan đến bản thân.
Tài khoản TikTok trên còn trắng trợn làm sai lệch sự thật là đăng hàng loạt hình ảnh, video, clip liên quan đến NS Hồ Hoài Anh cùng gia đình. Những clip nam NS thảnh thơi ngồi đánh đàn, tươi cười rạng rỡ bên vợ con đều được chia sẻ đã thu hút sự chú ý của một bộ phận người hâm mộ.
Không nên "bốc đồng" đánh đổi nhân phẩm
Ngay cả khi đang "um sùm" chuyện đồn đoán về DV Hồng Đăng và NS Hồ Hoài Anh ở TBN, thì Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Kiều Thanh (công tác tại Nhà hát kịch Hà Nội) lại gây "bão", khi trên trang cá nhân có dấu tích xanh, DV này chia sẻ quan điểm về "văn hóa đàn ông": "Đàn ông đi nước ngoài, ông nào chẳng thử... Không chủ động thì cũng bị tác động bởi bạn bè hoặc fan mời, tặng. Ở nước ngoài, các bạn phát triển dậy thì sớm từ 12, 13 tuổi. Vào đúng hai anh đẹp trai lại nổi tiếng nên thành to chuyện. Có khi là người bình thường thì bạn nữ kia "ok" ngay".
Nhiều người đã lên án gay gắt kiểu suy nghĩ này, cho rằng phát ngôn như thế rất phản cảm, thể hiện sự thiếu hiểu biết và không tôn trọng công chúng đồng thời cổ xúy cho lối sống sai lệch. Hiện DV Kiều Thanh đã xóa bài đăng.
Trong Bộ quy tắc ứng xử (dành cho hoạt động nghệ thuật biểu diễn) do Bộ VH-TT&DL ban hành cuối năm 2021, một số nội dung nêu rất rõ nghệ sĩ nên và không nên làm gì trên không gian mạng.
Cụ thể, mục 1 và 2 của điều 8 ghi rõ, cá nhân sử dụng tài khoản MXH để tương tác, chia sẻ, đăng tải, cung cấp thông tin chính xác, tin cậy, có lợi ích cho xã hội và đất nước; bình luận, nhận xét đúng mực, có văn hóa, có trách nhiệm về những vấn đề mà dư luận xã hội quan tâm, trung thực trong phát ngôn, bày tỏ và chia sẻ quan điểm đúng đắn, khách quan.
Ngoài ra, cá nhân không sử dụng từ ngữ gây mâu thuẫn, xung đột, phân biệt vùng miền, giới tính, tín ngưỡng, tôn giáo; không sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh phản cảm, trái thuần phong mỹ tục.
Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, đối với vụ việc hai nghệ sĩ Việt tại TBN gây ồn ào những ngày qua, có một số người trong giới giải trí lên tiếng bảo vệ với lý do là bạn bè, đồng nghiệp, đó là về góc độ tình cảm; còn để nhìn nhận khách quan, khi sự đúng - sai chưa được phân định, nghệ sĩ nên thận trọng khi phát ngôn, chia sẻ.
Trong bối cảnh thông tin trên MXH đa chiều, thiếu định hướng, việc nghệ sĩ ủng hộ việc làm sai lầm dễ khiến công chúng càng trở nên nhiễu tâm, không tập trung cho những thông tin đúng đắn, không giúp định hướng phát triển nhân cách, lối sống.
Tại Việt Nam, nhiều người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật nhận thức chưa đầy đủ về trách nhiệm đạo đức của mình đối với công chúng, về việc xây dựng hình ảnh, thương hiệu, uy tín cá nhân. Việc giữ gìn hình ảnh chuẩn mực của người nghệ sĩ rất quan trọng, bởi nó góp phần định hướng đạo đức trong xã hội, tác động đến số đông.
Sau nhiều vụ việc người nổi tiếng phát ngôn không phù hợp trên mạng, mỗi cá nhân nghệ sĩ nên tự rút ra bài học cho mình. Người nổi tiếng nói gì, làm gì, chia sẻ gì cũng nên dựa trên chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, hướng đến những điều tốt đẹp, truyền thông điệp tích cực cho cuộc sống.
Nghệ sĩ là người của công chúng, phải đi đầu trong việc tuân thủ pháp luật, bài trừ cái xấu, sống chuẩn mực, vì thế cái gì không đúng thì không nên ủng hộ. Không phải họ thiếu hiểu biết, mà họ không ý thức được mình là người nổi tiếng, được hâm mộ và trách nhiệm của người nổi tiếng với cộng đồng, với xã hội thế nào họ cũng chưa ý thức được.
Họ nghĩ nghệ sĩ cũng là người bình thường nên "thích thì nói" (!). Chính suy nghĩ này đã "giết chết" nhiều tên tuổi trong lĩnh vực nghệ thuật giải trí. Nếu một cá nhân không làm được điều gì tốt cho xã hội, cho cộng đồng, thì theo một chuyên gia "tốt nhất nên im lặng để cơ quan chức năng quyết định sự việc".