(CATP) Thực phẩm chức năng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe, làm đẹp. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc lựa chọn sản phẩm không phù hợp, không rõ nguồn gốc xuất xứ, cũng như không đảm bảo chất lượng có thể khiến người tiêu dùng phải nhận những hậu quả khó lường.
Đáng lưu ý, nhiều chất phụ gia, chất bảo quản có thể gây dị ứng, hại gan... về lâu dài nguy hiểm đến sức khỏe người sử dụng.
ĐẮT TIỀN CHƯA HẲN TỐT
Nhiều phụ nữ, khi đã ngoài 40 tuổi da có sự thay đổi nhiều, xuất hiện một số vết nhăn ở vùng mắt, vết nám ở hai bên gò má, da khô và không căng mịn. Để dưỡng da, chị em đã tìm hiểu thông tin về sử dụng thực phẩm chức năng (TPCN) có thể giúp làm đẹp, căng da, làm mờ các nếp nhăn và khắc phục vùng da bị hư tổn... không ít người sẵn sàng bỏ ra nhiều tiền, thậm chí hàng chục triệu để mua các sản phẩm này dùng.
Tuy nhiên, sau khi sử dụng nhiều người đã gặp phải các phản ứng bất thường. Như chị Trần Thị Hiên (ngụ Q.Hoàng Mai, Hà Nội), sau khi dùng thử sản phẩm nhau thai cừu, da có hiện tượng đỏ ửng và gờ nổi lên tạo thành các cụm, các vết này rất ngứa.
Công an TP.HCM bắt một lượng thực phẩm chức năng giả quy mô lớn - Ảnh: Trần Nguyễn
Hiện nay mặt hàng TPCN phát triển khá đa dạng, đáp ứng nhu cầu hỗ trợ sức khỏe và sắc đẹp của người tiêu dùng. Tuy nhiên, việc lạm dụng, cũng như nhiều sản phẩm chứa chất phụ gia sẽ khiến người tiêu dùng gặp nhiều nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe.
Điều này không chỉ xảy ra với các sản phẩm xách tay mà ngay cả sản phẩm được sản xuất trong nước. Ví dụ, nhiều người ưa dùng hàng xách tay vì cho rằng đó là hàng tốt do nước ngoài sản xuất, điều này có phần phù hợp. Nhưng lại không nghĩ đến việc những sản phẩm này có thể bị làm nhái, chất lượng không đảm bảo, điều kiện bảo quản không phù hợp nên dễ bị nhiễm khuẩn..., trở thành chất gây hại đối với người dùng.
Đặc biệt, các chuyên gia nhấn mạnh, một yếu tố trong TPCN ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe chính là chất bảo quản, hầu hết là chất hóa học, có khả năng ức chế vi khuẩn, nấm men phát triển để sản phẩm kéo dài thời gian sử dụng giúp tăng điều kiện bán hàng. Nhưng chính các chất này gây ra nhiều tác dụng phụ, như nổi mề đay, dị ứng, hại gan thận, tim mạch... nhất là tăng nguy cơ ung thư.
LỰA CHỌN THẾ NÀO CHO ĐÚNG?
Đã có nhiều trường hợp bị dị ứng phải vào viện cấp cứu vì sử dụng thực phẩm chức năng, mỹ phẩm một cách thiếu khoa học. Bên cạnh các nguyên nhân như do cơ địa, do viêm gan... thì các chất phụ gia cũng chiếm tỷ lệ đáng kể, đặc biệt là các chất bảo quản.
Các báo cáo y học cho thấy, dưới 10% các trường hợp nổi mề đay, bệnh lý có nguyên nhân từ các phụ gia thực phẩm tự nhiên gồm có men, salixilat, axit xiric, abumin của cá, trứng... Bên cạnh các phụ gia tự nhiên còn có các phụ gia tổng hợp, trong đó có một số biến thể của axit benzoric và penicilin; các chất có thể tạo men, lên màu (xanh, đỏ)... Người có nguy cơ dị ứng nên tránh dùng những thực phẩm có chứa các chất này.
Ngoài ra, một số chất bảo quản khác thường được sử dụng trong thực phẩm chức năng như sodium nitrat và sodium nitrit, có thể ảnh hưởng tới sức khỏe vì gây co mạch, tăng huyết áp, tạo thành nitrosamin, một loại hóa chất có khả năng gây ung thư. Nhiều trường hợp bị ngộ độc do ăn uống phải thực phẩm chứa nhiều nitrit.
Hiện nay chất bảo quản vẫn được sử dụng thường xuyên nhưng nhiều doanh nghiệp chọn cách không nêu tên thành phần, công bố thành phần đã được xác nhận là an toàn với sức khỏe người tiêu dùng và họ thường đề một vài từ ngắn gọn: “các phụ gia khác”...
Theo các chuyên gia, người tiêu dùng nên thận trọng khi lựa chọn TPCN, cần hiểu rõ để dùng đúng TPCN mới mang lại hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe. Cần biết các điều kiện để xác định sản phẩm đó là TPCN gồm: nhà sản xuất công bố sản phẩm là TPCN; được cơ quan có thẩm quyền (nước sản xuất/nước cho phép lưu hành) chứng nhận...
Nên đọc kỹ tính năng, tác dụng của TPCN trên nhãn xem có phù hợp với nhu cầu của bản thân trước khi quyết định mua. Ưu tiên chọn những sản phẩm hạn sử dụng ngắn hạn (thường dưới 1 năm), thông thường những sản phẩm này không sử dụng chất bảo quản. Đối với TPCN được sản xuất trong nước, nên chọn các sản phẩm được nhiều người tiêu dùng lâu nay đánh giá cao, hay sản phẩm của doanh nghiệp có uy tín.
Đối với TPCN nhập khẩu, tốt nhất nên tìm hiểu kỹ các thông tin về sản phẩm và nhà sản xuất, có thể chọn loại TPCN của các hãng dược phẩm có hệ thống quản lý chất lượng chặt chẽ hoặc sản phẩm nhập khẩu có nhãn phụ tiếng Việt của công ty nhập khẩu.