(CAO) Hai thôn Chánh Trạch 1, Chánh Trạch 2 thuộc xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ tỉnh Bình Định là nơi phát tích sinh ra trái bí đao khổng lồ. Nhờ tiếng lành đồn xa mà vài năm gần đây trái bí đao khổng lồ đã giúp cho người dân nơi đây có cuộc sống ổn định, nhiều hộ gia đình vươn lên thoát nghèo.
Trái bí đao khổng lồ có từ khi nào thì không ai trong thôn còn nhớ rõ, chỉ biết nó được trồng từ đời cha truyền cho đời con, tiếp nối thế hệ này sang thế hệ khác trong 50 hộ gia đình tại hai xóm Trung Hòa thôn Chánh Trạch 1 và xóm Đông Ninh thôn Chánh Trạch 2, xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.
Bí khổng lồ được trồng một vụ duy nhất trong năm, bắt đầu từ tháng 11 năm trước sang tháng 4 năm sau thu hoạch. Mỗi dây bí chỉ cho ra một trái, trái nhỏ nhất là 25kg, trái lớn nhất 50kg.
Giàn bí khổng lồ
Ông Nguyễn Đình Giáo (57 tuổi) ở thôn Chánh Trạch 1, xã Mỹ Thọ trồng 100 gốc dây bí chia sẻ với chúng tôi: “Giống bí này chỉ trồng được tại hai xóm Trung Hòa và Đông Ninh, một số hộ nơi khác đem giống bí này về trồng đều không thành công, trái ra nhỏ như bí thường. Cách trồng giống bí này cũng đơn giản, chúng thích hợp phát triển trên giàn, không gian thoáng mát trái ra to, nếu không trồng giàn bí ra trái nhỏ như bí thường.
Vùng đất này chủ yếu đất cát nên phải đào một lớp đất lên rồi bỏ phân chuồng xuống lấp đất lại để giúp bí mau lớn. Nước tưới không được quá nhiều đất nhão hoặc quá ít đất khô làm dây bí bị thúi, luôn luôn giữ độ ẩm nhất định thì mới ra trái nhiều và to.
Trước kia chưa có đầu ra tiêu thụ bà con chỉ bán tại các chợ, sau này nhiều người biết tìm đến tận nhà để mua. Hiện nay họ mua với giá 4.500 đến 5000 đồng/kg. Bí non bán giá thành cao gấp đôi bí già.
Một vụ thu hoạch lãi được 15 triệu đồng. So với trồng ớt, hoa màu thì thu nhập không bằng nhưng chúng tôi tận dụng nhiều thứ có thể để tăng thu nhập, như trồng rau sau khi thu hoạch bí xong và dây bí, nhánh, đọt bí bán giá thành rất cao”.
Ông Nguyễn Đình Giáo với giàn bí khổng lồ
Ông còn cho biết thêm trong dây bí có lượng nước bí rất thơm, ngon. Ngắt dây bí lấy nước bán cho khách có nhu cầu chữa bệnh hoặc dùng để giải rượu rất tốt. Điều kỳ lạ giống bí khổng lồ để giáp năm mà không bị hư như loại bí thường chỉ được vài ngày. Vì vậy bà con trồng bí khổng lồ luôn giữ trong nhà một lượng bí để bán cho các sơ sở hoặc hộ gia đình sản xuất mứt bí trong dịp Tết Nguyên Đán năm sau.
Ông Phạm Văn Thọ - Chủ tịch Hội Nông dân xã Mỹ Thọ vui vẻ nói với chúng tôi: “Xã Mỹ Thọ có hai đặc sản mà không nơi nào có được đó là bí đệ nhất và nếp 3 tháng. Bí khổng lồ chỉ vùng này mới có đó là nhờ nguồn đất có mạch nước ngầm giúp gốc bí luôn có độ ẩm tự nhiên để bí phát triển to hơn so với các giống bí thường. Chúng tôi thử nghiệm nhiều nơi khác trồng thử nhưng đều không đạt.
Đối với giống bí khổng lồ bà còn trồng bí thu hoạch mỗi vụ rất khá. Vì giống bí này giúp bà con tận thu, từ giai đoạn bí ra nhánh lấy nhánh bí bán làm thức ăn, khi thu hoạch bí thì chia hai loại bí già, bí non bán giá chênh lệch nhau gấp đôi, sau khi thu hoạch bí xong thì lấy dây bí bẻ thu nước bán cho khách hàng với giá thành từ 20.000 đến 50.000 đồng/lít”.
Mỗi dây bí chỉ cho ra một trái, trái nhỏ nhất là 25kg, trái lớn nhất 50kg
Nhờ tiếng lành đồn xa mà nhiều năm trở lại đây, các thương lái, tiểu thương, cơ sở sản xuất nước bí trong và ngoài nước tìm đến tận nơi mua với giá thành cao giúp bà con trồng bí khổng lồ có thêm nguồn thu nhập khấm khá, ổn định cuộc sống, gia đình no ấm, hạnh phúc. Hình ảnh trái bí đao khổng lồ của xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định vinh dự luôn được trưng bày triển lãm trong các dịp Hội chợ lớn trong cả nước.