Quả bom này là FAB-1500, về cơ bản là loại vũ khí nặng 1,5 tấn, trong đó gần một nửa chứa chất nổ mạnh. Nó được các máy bay chiến đấu phóng từ trên cao từ khoảng cách khoảng 60-70 km, ngoài tầm bắn của nhiều lực lượng phòng không Ukraine. FAB-1500 là một ví dụ khác về cách Nga tiến hành cuộc chiến ở Ukraine.
Những video gần đây về chiến tuyến ở khu vực Donetsk đã minh họa sức mạnh của những quả bom này khi chúng tấn công các nhà máy nhiệt điện, nhà máy và các tòa tháp - những nơi mà quân Ukraine phối hợp phòng thủ.
FAB-1500 được hướng tới mục tiêu bằng hệ thống dẫn đường và cánh bật ra cho phép nó lướt về phía mục tiêu. Joseph Trevithick, người đã viết về quá trình phát triển bom cho TheWarZone, nói rằng Moscow đã “cung cấp một phương án tấn công tầm xa mới và có sức tàn phá cao hơn nhiều cho nhiều máy bay phản lực chiến thuật của Nga, đồng thời giúp phi công tránh xa hệ thống phòng thủ của đối phương”.
Một người lính thuộc Lữ đoàn di động số 46 của Ukraine nói với CNN từ thị trấn tiền tuyến Krasnohorivka ở Donetsk vào tuần trước: “Trước đây, chúng tôi chỉ bị pháo kích. Giờ đây quân Nga đã chiếm thị trấn một cách quyết liệt hơn và bắt đầu sử dụng các khí tài của lực lượng không quân, đặc biệt là FAB-1500”.
Việc sử dụng bom FAB đã trở thành một yếu tố quan trọng trong cuộc tấn công của Nga ở khu vực Donetsk, đặc biệt là trong việc san bằng các tuyến phòng thủ của Ukraine ở vùng Avdiivka, vốn đã thất thủ vào tay Nga vào tháng 2.
Người phát ngôn lực lượng không quân Ukraine - ông Yury Ihnat nhận định với CNN rằng: “Trước và trong trận chiến Avdiivka, hàng trăm quả bom đã được phóng chỉ trong vài ngày. Có 250 quả trong số đó được sử dụng theo hướng Avdiivka chỉ trong 48 giờ.”
Bom được cài trên chiếc Su-34 của Nga phục vụ cho cuộc chiến ở Ukraine
FAB-1500 là loại mạnh nhất trong dòng 'bom câm' thời Liên Xô hiện đang được chuyển đổi tại một nhà máy gần Moscow thành phiên bản có giá rẻ nhưng mạnh mẽ.
Justin Bronk, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Dịch vụ thống nhất hoàng gia ở London nhận định: “trong khi việc sản xuất bộ dụng cụ bay là một nút thắt cổ chai thì gói thuốc nổ cơ bản là thứ mà họ có với số lượng rất lớn”.
Vì vậy, người Nga có hỏa lực rất mạnh để sử dụng cho các tuyến phòng thủ cố định.
Ihnat nói với CNN: “Đây không phải là một sự chuyển đổi nhanh chóng hay rẻ tiền, nhưng nó vẫn thấp hơn nhiều so với chi phí hàng triệu USD cho một tên lửa. Nó chỉ là một xu khi so sánh với một tên lửa”.
Các blogger quân sự Nga bắt đầu đề cập đến loại vũ khí này vào tháng 9 năm ngoái khi độ chính xác của nó đang được thử nghiệm. Kênh điện tín Fighterbomber lưu ý rằng “sau nhiều tháng thử nghiệm”, lần đầu tiên một FAB-1500 đã “bắn trúng” chính xác “mục tiêu chiến đấu” của mình.
Fighterbomber, đơn vị thân cận với quân đội Nga tuyên bố rằng bộ thiết bị lượn mới được phát triển đã tăng tầm bắn của bom. Nó cũng cho biết FAB-1500 có độ chính xác trong phạm vi 5 mét.
Trong vòng vài tuần, cả nguồn tin Ukraine và Nga đều nói về việc sử dụng quả bom lớn ở Kherson ở phía nam và Kharkiv ở phía bắc.
Sau đó vào tháng 1, Bộ trưởng quốc phòng Nga Sergey Shoigu được nhìn thấy đi tham quan nhà máy của Tổng công ty tên lửa chiến thuật - một nhà sản xuất vũ khí lớn - ở khu vực Moscow, và được xem các cánh được phát triển cho quả bom. Theo video của Bộ, công ty cho biết họ đã phát triển một loại đạn “có độ chính xác cao” biến những quả bom rơi tự do cũ thành 'tên lửa' có thể lướt tới mục tiêu.
Giám đốc nhà máy báo cáo với Shoigu rằng năng suất đã tăng 40% do nhà máy chuyển sang sản xuất 24/7.
Một nhà máy cuả Ukraine thiệt hại sau khi bị Nga ném bom
Bronk lưu ý rằng bom FAB được cải tiến chỉ có thể được sử dụng để chống lại các mục tiêu cố định, nhưng trong cuộc chiến tranh tiêu hao khốc liệt ở phía đông, các vị trí chính của Ukraine thường được người Nga biết đến.
Các máy bay Nga phóng những quả bom này không phải là bất khả xâm phạm. Không quân Ukraine tuyên bố đã bắn hạ một số máy bay chiến đấu Su-34 trong những tuần gần đây. Tuy nhiên, hầu hết lực lượng phòng không Ukraine không có đủ tầm để bắn hạ máy bay cách đó khoảng 70 km.
Ihnat nói với CNN: “Phòng không của chúng tôi ngày càng mạnh hơn, nhưng chúng tôi vẫn chưa có đủ…Mục tiêu của họ không chỉ là đánh vào các vị trí tiền tuyến của chúng tôi, mà bom lượn dẫn đường còn bay xa hơn phía sau lực lượng phòng thủ của chúng tôi để đánh vào các sở chỉ huy phía sau”.
“Các máy bay ném bom tấn công Su-35 và Su-34 không tiếp cận gần như mong muốn. Tuy nhiên, nếu chúng tôi có thêm lực lượng phòng không tầm xa, chúng tôi sẽ có thể bắn hạ những máy bay phản lực này xa hơn (từ tiền tuyến của chúng tôi)” - Ihnat nói thêm.
Bronk cho biết việc phát triển bom lượn đã giúp người Nga sử dụng lực lượng không quân chiến thuật của họ (trái ngược với máy bay ném bom tầm xa) hiệu quả hơn sau vai trò hạn chế của lực lượng này trong giai đoạn đầu của cuộc chiến.
Ông nói rằng tổ hợp Patriot của Mỹ gần như là lực lượng phòng thủ duy nhất có tầm bắn để chống lại mối đe dọa, nhưng quân Ukraine có số lượng hạn chế. Và các tên lửa mà các hệ thống Patriot do Mỹ cung cấp đưa vào sử dụng đang bị thiếu hụt do Quốc hội Hoa Kỳ trì hoãn thông qua gói viện trợ quân sự bổ sung cho Ukraine.