(CAO) Hôm 25-5, Reuters đưa tin tổng thống Mỹ Donald Trump ban bố một sắc lệnh về tình trạng khẩn cấp quốc gia, viện lý do căng thẳng gia tăng với Iran.
Tuy nhiên bên cạnh đó, ông lại bất chấp các tiếng nói phản đối từ Quốc hội hôm 24-5 để hoàn tất thương vụ 8 tỷ USD bán vũ khí cho Ả Rập Saudi, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) và Jordan.
Theo đó, chính quyền Trump thông báo cho Quốc hội rằng họ sẽ tiếp tục với 22 thương vụ bán vũ khí cho 3 nước trên, gây phẫn nộ cho các nhà lập pháp Mỹ khi phá vỡ một tiền lệ lâu nay là cho quốc hội xem xét các gói bán vũ khí số lượng lớn.
Trước đó, các thành viên của Quốc hội đã ngăn chặn việc Washington bán các thiết bị quân sự tấn công cho Ả Rập Saudi và UAE từ nhiều tháng nay vì các cáo buộc liên quan đến các vụ không kích của Ả Rập Saudi tại Yemen giết chết nhiều dân thường, tình trạng vi phạm nhân quyền và sự liên quan của chính quyền Riyad đến cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi tại sứ quán của Saudi ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm ngoái.
Hiện nay trong luật pháp Mỹ đang tồn tại lỗ hổng trong luật kiểm soát vũ khí cho phép tổng thống tuyên bố một tình trạng khẩn cấp quốc gia để bán vũ khí.
Ngoại trưởng Mỹ đã tìm ra lý do “chính đáng”: “Mỹ cần bán vũ khí cho Saudi, Jordan và UAE để chống lại Iran” – ông nói.
Trump gây căng thẳng với Iran để... bán vũ khí cho một số quốc gia Trung Đông - Ảnh: Reuters Đây không phải là lần đầu tiên quốc hội và chính quyền Trump xảy ra xung đột về chính sách. Trước đó Thượng viện bỏ phiếu chấm dứt hỗ trợ quân sự của Mỹ cho các chiến dịch quân sự của Saudi ở Yemen, tuy nhiên Trump sau đó đã dùng quyền phủ quyết.
Nhà Trắng đã gửi đến Quốc hội tài liệu, trong đó Pompeo liệt kê danh sách các sản phẩm và dịch vụ quân sự sẽ được cung cấp cho các quốc gia trên, bao gồm đầu đạn dẫn đường chính xác Raytheon cho máy bay chiến đấu F-15, tên lửa chống tăng Javelin.
Trong khi các công ty khác như General Electric sẽ bán động cơ dùng cho những chiếc máy bay chiến đấu F-16.
Trong thông cáo, thượng nghị sĩ Bob Menendez bình luận: “Tôi thất vọng nhưng không ngạc nhiên khi chính quyền Trump một lần nữa thất bại trong việc ưu tiên cho các lợi ích dài hạn của an ninh quốc gia, ủng hộ nhân quyền, thay vào đó lại ủng hộ cho những quốc gia chuyên chế như Ả Rập Saudi”.
Máy bay tiêm kích F-16 của Mỹ - Ảnh: Internet
Cùng với “bảng sớ” thiết bị có thể bán cho 3 nước trên, Ngoại trưởng Pompeo còn gửi kèm theo cho Quốc hội lời “giải thích”: “Hoạt động của Iran tạo ra mối đe doạ cơ bản đối với sự ổn định của khu vực Trung Đông, đến an ninh nội địa và ở hải ngoại của Mỹ. Pompeo còn trích dẫn thêm “một số dấu hiệu đáng ngại về những mối đe doạ xuất phát từ Tehran” trong báo cáo gửi quốc hội.
Trump bên cạnh đó cũng thông báo điều thêm 1500 quân đến Trung Đông để đối phó với Iran, chống lại các mối đe doạ tấn công tiềm tàng từ nước này.
Như vậy, tạo cớ “gây hấn” với Iran cũng là cách để chính quyền Trump thúc đẩy hoạt động bán vũ khí.