Chánh Văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows thông báo Trump đã có những biểu hiện nhẹ của bệnh. Trump nhiễm bệnh khi chỉ còn chưa đến 5 tuần nữa sẽ bước vào cuộc bầu cử tổng thống ngày 3-11. Điều này đặt ra những câu hỏi rằng điều gì sẽ xảy ra nếu 1 ứng viên tranh cử tổng thống hay tổng thống đương nhiệm không may tử vong hay mất đi năng lực nhận thức và lao động vì bệnh tật?
Sau đây là một số quy định của luật pháp Mỹ và quy định của các đảng cho những trường hợp như thế này.
--Cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11 có thể bị hoãn lại không?
Câu trả lời là có, nhưng điều đó rất khó xảy ra. Hiến pháp Mỹ trao cho Quốc hội quyền quyết định ngày bầu cử. Theo luật của Mỹ, cuộc bầu cử diễn ra vào ngày thứ ba đầu tiên sau ngày thứ hai đầu tiên của tháng 11, cứ mỗi 4 năm một lần. Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát gần như chắc chắn sẽ phản đối việc trì hoãn cuộc bầu cử, ngay cả khi Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát bỏ phiếu chấp thuận. Trong lịch sử Mỹ, cuộc bầu cử tổng thống chưa bao giờ bị hoãn lại.
- Điều gì sẽ xảy ra nếu một ứng cử viên chết trước cuộc bầu cử?
Khi đó, cả Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ và của đảng Cộng hòa đều có các quy tắc kêu gọi các thành viên của họ bỏ phiếu về việc đề cử một ứng cử viên thay thế. Tuy nhiên, khi đó có thể đã là quá muộn để thay thế một ứng cử viên mới cho kịp tiến độ của cuộc bầu cử. Hiện nay, các cuộc bỏ phiếu sớm đang được tiến hành, với hơn 2,2 triệu phiếu bầu đã được phát đi. Thời hạn thay đổi lá phiếu ở nhiều bang cũng đã trôi qua, trong khi đợt bầu cử lần này, hình thức bỏ phiếu qua thư, dự kiến sẽ được áp dụng rộng rãi do đại dịch Covid-19.
Theo đó phiếu bầu qua thư đã được gửi đến cử tri ở 29 bang. Trừ khi Quốc hội trì hoãn cuộc bầu cử, các cử tri vẫn sẽ phải lựa chọn giữa Trump của đảng Cộng hòa và ông Joe Biden của đảng Dân chủ ngay cả khi một trong 2 người vì lý do nào đó mà tử vong trước ngày 3-11. Tuy nhiên, nếu người chiến thắng đã qua đời, một loạt câu hỏi mới sẽ nảy sinh.
Tổng thống Trump lên trực thăng đến bệnh viện điều trị sau khi nhiễm Covid-19 vào sáng ngày 3-11 (giờ VN) - Ảnh: Reuters
Điều gì sẽ xảy ra nếu một ứng cử viên chết trước khi Cử tri đoàn bỏ phiếu?
Theo hệ thống Đại cử tri đoàn, người chiến thắng trong cuộc bầu cử được xác định bằng cách đảm bảo chiếm được đa số "phiếu đại cử tri" được phân bổ cho 50 tiểu bang và Quận Columbia (nơi có thủ đô Washington) theo tỷ lệ dân số của họ.
Các đại cử tri đoàn sẽ nhóm họp vào ngày 14 tháng 12 để bỏ phiếu bầu tổng thống. Người chiến thắng phải nhận được ít nhất 270 trong tổng số 538 phiếu bầu của Cử tri đoàn.
Các phiếu đại cử tri của mỗi bang thường bầu cho người đã chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu phổ thông của bang đó (tức cuộc bầu cử ngày 3-11). Một số tiểu bang cho phép đại cử tri bỏ phiếu cho bất kỳ ai họ chọn, nhưng hơn một nửa số tiểu bang ràng buộc đại cử tri chỉ bỏ phiếu cho người chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu phổ thông.
Hầu hết các luật của tiểu bang ràng buộc các cử tri không xem xét phải làm gì nếu một ứng cử viên qua đời. Luật của bang Michigan chẳng hạn, yêu cầu các đại cử tri bỏ phiếu cho các ứng cử viên chiến thắng xuất hiện trên lá phiếu. Ngược lại, luật của bang Indiana quy định rằng các đại cử tri nên chuyển sang người thay thế của đảng nếu ứng cử viên đã chết.
Trong trường hợp ứng cử viên qua đời, đảng đối lập có thể đưa ra thách thức trước tòa án rằng liệu các đại cử tri bị ràng buộc có được phép bỏ phiếu cho người thay thế hay không - Lara Brown - Giám đốc Trường Cao học Quản lý Chính trị tại Đại học George Washington, cho biết.
"Câu hỏi thú vị nhất thực sự sẽ là, Tòa án Tối cao sẽ xử lý một cuộc tranh cãi như thế này như thế nào?" – bà nói.
Tuy nhiên, Justin Levitt, một giáo sư tại Trường Luật Loyola cho biết ông cho rằng không có khả năng một đảng sẽ cố gắng chống lại ý chí của cử tri nếu rõ ràng một ứng cử viên cụ thể đã thắng cử.
Điều gì sẽ xảy ra nếu người chiến thắng chết sau khi Cử tri đoàn đã bỏ phiếu, nhưng trước khi Quốc hội xác nhận cuộc bỏ phiếu đó?
Sau khi cử tri đoàn bỏ phiếu, Quốc hội vẫn phải triệu tập vào ngày 6 tháng 1 để chứng nhận kết quả. Nếu một ứng cử viên tổng thống giành được đa số phiếu đại cử tri và sau đó qua đời, sẽ không hoàn toàn rõ Quốc hội sẽ giải quyết tình huống đó như thế nào.
Bản sửa đổi thứ 20 của Hiến pháp nói rằng phó tổng thống đắc cử sẽ trở thành tổng thống nếu tổng thống đắc cử qua đời trước ngày nhậm chức. Nhưng lại có một câu hỏi pháp lý được đặt ra rằng liệu một ứng cử viên có chính thức trở thành "tổng thống được bầu cử" sau khi giành được đa số phiếu bầu của Cử tri đoàn hay chỉ sau khi Quốc hội chứng nhận số phiếu bầu và kết quả ấy?. Nếu Quốc hội bác bỏ phiếu bầu cho một ứng cử viên đã qua đời và do đó không thấy ai giành được đa số phiếu, thì Hạ viện sẽ chọn tổng thống tiếp theo, lựa chọn trong số ba người có phiếu đại cử tri hàng đầu.
Tình hình sức khoẻ của Trump đẩy cuộc bầu cử sắp tới vào tình huống bất ngờ - Ảnh: Reuters
Khi đó mỗi phái đoàn tiểu bang được một phiếu, có nghĩa là mặc dù đảng Dân chủ chiếm đa số, nhưng đảng Cộng hòa hiện đang nắm lợi thế trong một cuộc bầu cử ngẫu nhiên, vì họ kiểm soát 26 trong số 50 phái đoàn tiểu bang. Tất cả 435 ghế Hạ viện sẽ được bầu vào tháng 11, vì vậy kết quả của Quốc hội tiếp theo vẫn chưa rõ.
Không có ứng cử viên chiến thắng nào đã từng chết sau cuộc bầu cử nhưng trước khi nhậm chức. Trường hợp gần nhất xảy ra vào năm 1872, khi Horace Greeley qua đời vào ngày 29 tháng 11, vài tuần sau khi thua cuộc bầu cử trước Ulysses Grant. 66 phiếu đại cử tri mà Greeley kiếm được cuối cùng đã chia phần lớn cho người bạn đời đang tranh cử và các ứng cử viên nhỏ khác.
Điều gì sẽ xảy ra nếu một tổng thống đắc cử qua đời hoặc mất khả năng lao động sau khi Quốc hội đã chứng nhận kết quả?
Theo Hiến pháp Mỹ, một tổng thống đắc cử sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1, ngày nhậm chức diễn ra 2 tuần sau khi Quốc hội chứng nhận kết quả. Nếu tổng thống đắc cử qua đời, phó tổng thống đắc cử sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1.
(CAO) Hôm 2-10, New York Times đưa tin tổng thống Mỹ Donald Trump và đệ nhất phu nhân đã xét nghiệm cho kết quả dương tính với coronavirus chủng mới (nCoV) gây dịch Covid-19.
(CAO) Hôm 3-10, Reuters đưa tin tổng thống Mỹ Donald Trump đã được chuyển đến một bệnh viện của quân đội để điều trị sau khi trước đó ông có kết quả xét nghiệm dương tính với coronavirus chủng mới (nCoV) gây dịch Covid-19.
(CAO) Dư luận Mỹ và quốc tế đang rất quan tâm trước thông tin tổng thống Mỹ Donald Trump và phu nhân của ông dương tính với coronavirus chủng mới (nCoV) gây ra dịch Covid-19.
(CAO) Vào thời điểm nhạy cảm khi chỉ còn hơn 30 ngày nữa, cuộc bầu cử tổng thống Mỹ (3-11) sẽ đến nhưng tổng thống Mỹ Donald Trump lại mắc Covid-19 phải nhập viện điều trị.