(CAO) Cộng đồng quốc tế đang hồi hộp dõi theo động thái của cử tri đoàn từng tiểu bang tại Mỹ vào hôm nay 19-12 khi họ sẽ bỏ phiếu quyết định Donald Trump có phải là tổng thống hay không.
Trên thực tế, việc cử tri Mỹ bỏ phiếu hôm 8-11 chỉ là hình thức bỏ phiếu gián tiếp bầu tổng thống. Quyết định chính trong khi đó lại thuộc về lá phiếu của 538 đại cử tri đại diện cho 50 bang và một quận liên bang là thủ đô Washington.
Số đại cử tri này tương đương với số nghị sĩ tại Quốc hội Mỹ (gồm Thượng viện và Hạ viện). Mỗi ứng viên phải đạt được ít nhất 270 phiếu đại cử tri ủng hộ. Mỗi bang gồm 2 thượng nghị sĩ và số hạ nghị sĩ dao động tùy theo quy mô dân số của bang đó. Vì thế số lượng đại cử tri ở mỗi bang khác nhau khiến các ứng viên phải vận động tranh cử qua các bang để nhận được những lá phiếu giá trị này.
Sau cuộc bầu cử toàn quốc hôm 8-11, đến hôm nay 19-12, đại cử tri đoàn ở từng bang mới nhóm họp đưa ra quyết định xem họ sẽ chọn Trump hay Clinton.
Dù khả năng “lật kèo” khi Trump bị các đại cử tri phủ quyết là không cao nhưng không thể là không xảy ra. Phải hơn một nửa trong tổng số 538 đại cử tri bỏ phiếu chọn Trump vào hôm nay thì Trump mới có khả năng trở thành tổng thống. Còn không, nhiều kịch bản khác sẽ xảy ra, và thậm chí (dù rất mong manh), bà Clinton sẽ có khả năng chiến thắng. Truyền thông gọi đó là những “đại cử tri nổi loạn” khi họ có khả năng bỏ phiếu ngược lại với kết quả của từng bang, nơi họ làm đại diện cho người dân địa phương vào ngày bầu cử 8-11.
Hôm nay 19-12 , gần như mọi dự đoán đều cho rằng Trump chiến thắng - Ảnh: theatlantic.com
Sau đây là các kịch bản có thể xảy ra trong trong ngày bỏ phiếu của các đại cử tri:
Theo CNN, nếu kết quả diễn ra giống như ngày bầu cử 8-11, Trump sẽ giành được 306 phiếu đại cử tri (tương đương số bang ông đã giành chiến thắng hôm 8-11), vị tỷ phú sẽ trở thành tổng thống.
Nếu tất cả các đại cử tri đại diện cho các bang mà Hillary Clinton đã thắng trong cuộc bầu cử ngày 8-11 bỏ phiếu cho bà Clinton và thêm ít nhất 38 đại cử tri đại diện cho các bang mà ông Trump đã thắng trong cuộc bầu cử ngày 8-11 “phản bội” ông và quay sang bỏ phiếu cho bà Clinton, Mỹ sẽ có nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử.
Tình huống khó xảy ra nhất là cả hai người, ông Trump và bà Clinton đều không giành đủ 270 phiếu đại cử tri vào ngày hôm nay, việc bầu tổng thống sẽ được trình lên Quốc hộ Mỹ. Theo đó, Hạ viện sẽ tiến hành bầu Tổng thống còn Thượng viện bầu Phó tổng thống.
Tại Hạ viện, mỗi đoàn hạ nghị sĩ đến từ từng bang sẽ tương đương 1 phiếu bầu. Người nào được 26 phiếu (tương đương 26 bang) tại cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện sẽ trở thành tổng thống.
Nếu cả hai hòa nhau với tỷ lệ 25-25 (thủ đô Washington DC không bỏ phiếu), quá trình bầu tổng thống tại Hạ viện sẽ được thực hiện lại đến khi nào tìm ra người chiến thắng.
Đến ngày 20-1, ngày nhậm chức cho nhiệm kỳ mới, nếu Hạ viện vẫn chưa bầu ra được ứng viên (liên tiếp hòa), Phó tổng thống do Thượng viện bầu sẽ tạm thời làm tổng thống tạm thời đến khi Hạ viện bầu xong.