Liên Hợp quốc: Thế giới lãng phí hơn 1 tỷ bữa ăn mỗi ngày

Theo báo cáo này, thế giới đã lãng phí 1,05 tỷ tấn thực phẩm vào năm 2022, nghĩa là khoảng 1/5 số thực phẩm dành cho người dân đã bị các hộ gia đình, nhà hàng và các bộ phận khác của ngành dịch vụ ăn uống và bán lẻ lãng phí.

Con số này cao hơn 13% lượng thực phẩm trên thế giới bị thất thoát khi di chuyển từ trang trại đến bàn ăn. Tổng cộng, khoảng một phần ba tổng số thực phẩm bị lãng phí trong quá trình sản xuất.

Những con số lãng phí này đặc biệt rõ ràng khi đối lập với những phát hiện của báo cáo rằng khoảng một phần ba dân số thế giới phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực và 783 triệu người bị ảnh hưởng bởi nạn đói.

Theo Giám đốc Chương trình Môi trường Liên Hiệp quốc (UNEP) - Inger Andersen, số liệu thống kê đáng kinh ngạc được công bố hôm 27/3 trong Báo cáo chỉ số chất thải thực phẩm năm 2024 của cơ quan này đặt ra câu hỏi về khả năng phân phối thực phẩm do thế giới sản xuất ra và nhấn mạnh vai trò của chất thải thực phẩm là nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu.

“Lãng phí thực phẩm là thảm kịch toàn cầu. Hàng triệu người sẽ đói ngày hôm nay vì thực phẩm bị lãng phí trên toàn thế giới” - Andersen nói. “Đây không chỉ là một vấn đề phát triển lớn mà tác động của chất thải không cần thiết như vậy đang gây ra những tổn thất đáng kể cho khí hậu và thiên nhiên”.

Thực phẩm bị lãng phí rất nhiều trên toàn cầu

Báo cáo phân biệt giữa “mất mát” thực phẩm – thực phẩm bị loại bỏ sớm trong chuỗi cung ứng, chẳng hạn như rau thối trên đồng ruộng và thịt bị hư hỏng khi không để trong tủ lạnh – và thực phẩm “lãng phí” tức thực phẩm bị các hộ gia đình, nhà hàng và cửa hàng vứt bỏ.

Các hộ gia đình lãng phí 631 triệu tấn thực phẩm vào năm 2022 - 60% tổng số - trong khi lĩnh vực dịch vụ thực phẩm chiếm 28% lượng chất thải và bán lẻ là 12%.

Báo cáo cho thấy trung bình một người lãng phí 79 kg thực phẩm mỗi năm, nghĩa là ít nhất một tỷ bữa ăn gồm thực phẩm ăn được bị lãng phí trong các hộ gia đình mỗi ngày.

Theo báo cáo, ngay cả những ước tính này cũng mang tính thận trọng. Mặc dù việc thu thập dữ liệu đã được cải thiện – với số lượng điểm dữ liệu ở cấp hộ gia đình gần như tăng gấp đôi kể từ báo cáo về lãng phí thực phẩm năm 2021 của Liên Hợp quốc – nhưng nó vẫn chỉ trích các quốc gia giám sát không đồng bộ.

Chỉ có 21 quốc gia đưa tình trạng thất thoát và lãng phí lương thực vào kế hoạch khí hậu quốc gia của họ, mặc dù thực tế là nó tạo ra 8% đến 10% lượng khí thải làm nóng hành tinh toàn cầu - cao hơn gần gấp 5 lần so với lượng khí thải từ ngành hàng không.

Trong khi tác động đến khí hậu của các chuyến bay ngốn xăng đã được đề cập rõ ràng, báo cáo cho thấy tác động của vấn đề lãng phí thực phẩm tầm thường hơn đã bị bỏ qua. Thực phẩm cần nhiều tài nguyên để sản xuất, đòi hỏi lượng đất và nước khổng lồ, đồng thời hệ thống thực phẩm chịu trách nhiệm cho khoảng 1/3 lượng khí thải làm nóng hành tinh toàn cầu.

Phần lớn chất thải thực phẩm được đưa đến bãi rác, tạo ra khí mê-tan khi phân hủy. Là một loại khí nhà kính mạnh, khí mê-tan có khả năng làm nóng lên gấp khoảng 80 lần so với carbon dioxide trong 20 năm đầu tiên.

Báo cáo cho biết, lãng phí thực phẩm không chỉ gây ra biến đổi khí hậu mà còn có thể khiến tình trạng này trở nên trầm trọng hơn. Các quốc gia có nhiệt độ nóng hơn được phát hiện là lãng phí nhiều thực phẩm hơn các quốc gia có nhiệt độ mát hơn, vì nhiệt độ cao hơn khiến việc lưu trữ và vận chuyển thực phẩm trước khi hư hỏng trở nên khó khăn hơn.

Báo cáo cũng cho biết lãng phí thực phẩm không chỉ là hiện tượng của “thế giới giàu có”. Lượng thực phẩm bị lãng phí ở các nước có thu nhập cao và trung bình chỉ chênh lệch 7 kg mỗi người mỗi năm.