(CAO) Trong thái độ phản ứng trước các tuyên bố chủ quyền vô lý của Bắc Kinh trên Biển Đông, hôm 30-3 thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Robert O. Work khẳng định Washington sẽ không công nhận “vùng đặc quyền” tự xưng của Trung Quốc trên vùng biển này và xem đó là động thái gây bất ổn trong khu vực.
Reuters dẫn lời Robert Work tuyên bố như trên khi cộng đồng quốc tế những tuần gần đây bày tỏ lo ngại Trung Quốc sẽ không tuân thủ phán quyết của tòa Trọng tài thường trực (PCA) dự kiến sẽ được đưa ra vào tháng 5 tới quanh vụ Philippines kiện Trung Quốc vì tranh chấp trên Biển Đông (trong trường hợp Philippines thắng kiện).
Thứ trưởng Robert Work nhấn mạnh: “ Chúng tôi không tin rằng (tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông) của họ (Trung Quốc) có cơ sở dựa trên luật pháp quốc tế, và chúng tôi đã tuyên bố nhiều lần rằng chúng tôi (Mỹ) sẽ tiếp tục thực hiện những chuyến bay, cho tàu di chuyển đến bất cứ nơi nào mà luật pháp quốc tế cho phép”.
Tuyên bố này của thứ trưởng Work cho thấy lo ngại của Washington về khả năng Trung Quốc thiết lập vùng Nhận dạng phòng không (ADIZ) trên Biển Đông khiến máy bay dân sự của các nước khi qua đây phải báo cáo lộ trình trước cho chính quyền Bắc Kinh.
Reuters dẫn lời Robert Work nói rõ lập trường của Washington: “Chúng tôi đã nói rõ với các đối tác Trung Quốc rằng chúng tôi xem việc thiết lập ADIZ ở Biển Đông sẽ gây nên bất ổn. Chúng tôi muốn rằng tất cả các tuyên bố (chủ quyền) trên Biển Đông cần được giải quyết thông qua con đường đàm phán (ngoại giao) chứ không phải bằng vũ lực hay cưỡng chế”.
Tàu hải cảnh Trung Quốc quần thảo trên Biển Đông - Ảnh:Reuters
Thời gian gần đây Trung Quốc làm gia tăng căng thẳng trong khu vực khi bố trí dàn tên lửa đất đối không ở đảo Phú Lâm, cải tạo, bồi lấp các bãi đá ngầm ở quần đảo Trường Sa (Việt Nam) thành đảo nhân tạo và xây các công trình trái phép từ đường băng đến hải đăng trên các bãi đá này.
Giới chuyên gia quốc tế nhận định trong chuyến thăm của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến Washington trong tuần này để dự hội nghị an ninh hạt nhân, chủ đề Biển Đông cũng sẽ trở thành một chủ đề “nóng” được thảo luận bên lề.
Chính quyền Trung Quốc thời gian gần đây đã tỏ ra bực dọc khi tố Mỹ mới chính là bên “quân sự hóa” Biển Đông khi cho tàu tuần tra khu vực biển này và mở rộng hợp tác quân sự với đồng minh Philippines- một nước có tranh chấp.
Thậm chí vào tháng 2 vừa rồi, ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị từng lộng ngôn cho rằng việc Trung Quốc triển khai quân sự ở Biển Đông không khác gì việc Mỹ triển khai quân sự ở Hawaii.
Tuy nhiên, ông Nghị dường như “quên” rằng Hawaii là lãnh thổ của Mỹ, không có nước nào tranh chấp . Còn Biển Đông là vùng biển quốc tế với vùng đặc quyền kinh tế của nhiều nước tiếp giáp nhau. Biển Đông còn đang ở trong trạng thái tranh chấp.