(CAO) Những ngày gần đây, hàng loạt quốc gia từ Indonesia, Malaysia đến Úc đã tỏ thái độ cứng rắn hơn trước yêu sách đòi chủ quyền phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông. Họ bất bình khi Bắc Kinh ngày càng hành động trắng trợn, bất chấp luật pháp quốc tế trên vùng biển này.
Cuộc “khẩu chiến” bùng lên khi Indonesia hôm 21-3 đã phản đối mạnh mẽ hành động của một tàu tuần duyên Trung Quốc ngang nhiên đi vào vùng biển của nước này. Vụ việc xảy ra ở khu vực biển Natuna vào ngày 19-3. Khi lực lượng chức năng Indonesia cử tàu tuần tra ra bắt giữ tàu cá Trung Quốc có tên Kway Fey đánh bắt trái phép ở vùng biển này (là một phần của Biển Đông) thì một tàu tuần duyên của Trung Quốc trờ tới, không cho tàu Indonesia làm nhiệm vụ.
Indonesia đã bắt giữ 8 thuyền viên trên tàu Kway Fey nhưng vì bị tàu tuần duyên Trung Quốc ngăn cản nên chưa lai dắt được tàu Kway Fey về bờ để xử lý.
Điều gây bất bình hơn là biển Natuna nằm cách bờ Trung Quốc hàng ngàn km, nằm dưới “đường lưỡi bò” phi pháp mà Bắc Kinh tự vẽ ra để đòi “chủ quyền” tự xưng trên Biển Đông. Sự xuất hiện của tàu tuần duyên Trung Quốc tại đây để can thiệp thô bạo vào quá trình thực thi luật pháp của Indonesia cho thấy sự bành trướng ngày càng lan rộng của các đội tàu từ đánh cá đến tàu hải cảnh trên khắp Biển Đông. Indonesia nổi đóa.
Reuters dẫn lời Bộ trưởng Ngư nghiệp Indonesia Susi Pudjiastuti tức giận: “Chúng tôi muốn hỏi đại sứ Trung Quốc là họ khẳng định đường chín đoạn của họ không bao gồm khu vực Natuna thì tại sao vẫn có tàu đánh bắt trái phép ở đó”. Bà Susi bức xúc: “Từ nhiều năm qua, Indonesia đã theo đuổi và thúc đẩy hòa bình ở biển Đông. Vụ việc vừa qua khiến chúng tôi cảm thấy các nỗ lực này bị gián đoạn và phá hoại”.
Đáp lại phản ứng của Indonesia, Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm qua phát đi thông cáo khẳng định: “tàu Kway Fey hoạt động trong ngư trường truyền thống của Trung Quốc” đồng thời đòi Jakarta thả 8 thuyền viên đang bị bắt. Indonesia cho biết có thể đem vụ việc này kiện ra tòa án quốc tế.
Vị trí đảo Natuna (chấm đỏ) trên bản đồ - Ảnh: helitavia.com
Trong khi đó, Malaysia gần đây cũng tỏ thái độ cứng rắn hơn với các yêu sách đòi chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Datuk Seri Hishammuddin Hussein khẳng định với báo giới: “nếu các báo cáo của Bộ Quốc phòng về các hoạt động xây dựng và triển khai thiết bị quân sự của Trung Quốc tại quần đảo Trường Sa là đúng sự thật thì Malaysia buộc phải phản kháng lại Trung Quốc”.
Bước chuyển thái độ sang hướng cứng rắn này bắt nguồn từ hàng loạt động thái khiêu khích của Bắc Kinh đối với Malaysia ở Biển Đông trong thời gian gần đây. Trung Quốc cho tàu hải cảnh xâm nhập cụm bãi cạn Nam Luconia ở Biển Đông, trên thềm lục địa của bờ biển bang Sarawak, Malaysia.
Bắc Kinh thời gian qua cũng đã ngang nhiên dùng tàu vây hãm, đuổi tàu của các ngư dân Malaysia đánh bắt hải sản ở ngư trường truyền thống tại bãi Nam Luconia. Cho đội tàu cá và tàu hải cảnh tràn xuống hoạt động sát bờ biển Malaysia ở bãi cạn này. Thậm chí có lần tàu khảo sát Malaysia chạm trán với tàu hải cảnh Trung Quốc. Tất cả là “mồi lửa” làm bùng lên sự giận dữ của Kuala Lumpur khi bãi Nam Luconia bị “vơ” vào đường chín đoạn tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông.
Một góc bãi cạn Luconia - Ảnh: Malaysian maritime surveillance plane
Càng đuối lý khi không đưa ra được cơ sở pháp lý nào để giải thích “đường 9 đoạn”, Trung Quốc ngày càng hành động ngông cuồng trên Biển Đông từ xây các công trình đến điều tên lửa, máy bay chiến đấu ra trấn giữ để “quân sự hóa” vùng biển này.
Hồi tháng 11-2015, Jakarta Post dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Indonesia Armanatha Nasir nhấn mạnh nước này “không công nhận đường 9 đoạn” vì nó không dựa trên bất cứ cơ sở pháp lý nào.
Càng đuối lý, Bắc Kinh càng sợ đối mặt với công luận quốc tế ở các hội nghị cấp vùng, cấp khu vực. Mới đây Trung Quốc đã gây sức ép đòi Nhật Bản không đưa vấn đề Biển Đông vào nội dung bàn thảo ở hội nghị thượng đỉnh G7 tổ chức vào tháng 5 tới. Nhật sau đó đã bác bỏ yêu cầu ngang ngược này.
Tàu hải cảnh Trung Quốc ngang nhiên hoạt động ở bãi cạn Luconia
Úc- nước không có tranh chấp trực tiếp trên Biển Đông nhưng có lượng hàng hóa xuất nhập khẩu khổng lồ đi qua vùng biển này hôm 21-3 cũng tuyên bố sẽ tiếp tục điều tàu, máy bay tuần tra Biển Đông để bảo vệ tự do hàng hải.
Thái độ ngang ngược, hành động hung hăng của Bắc Kinh đang kích lên làn sóng phản đối và thái độ cứng rắn hơn của hàng loạt nước. Biển Đông là vùng biển quốc tế, không phải là “ao nhà” của Trung Quốc. Càng bá quyền bành trướng tại đây, Trung Quốc càng tự cô lập mình.