(CATP) Giống như 2 lần được mời đối thoại và công khai chứng cứ, trong phiên xử sơ thẩm vụ doanh nghiệp kiện UBND tỉnh Bạc Liêu thu hồi hàng ngàn mét vuông đất ở đô thị đã được cấp sổ đỏ với thời hạn sử dụng đất "lâu dài" nhưng không bồi thường, không trả lại tiền sử dụng đất doanh nghiệp đã nộp, chỉ có mỗi người khởi kiện có mặt tại tòa, còn phía bị đơn và các bên có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan xin xét xử vắng mặt.
TAND tỉnh Bạc Liêu vừa mở phiên xét xử sơ thẩm vụ Công ty Cổ phần Bệnh viện Đa khoa Bạc Liêu - Sài Gòn (Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn) kiện UBND tỉnh Bạc Liêu vì cho rằng bị thu hồi đất nhưng không được bồi thường. Trước đó như Chuyên đề Công an TPHCM đã phản ánh, Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn được UBND tỉnh Bạc Liệu cấp giấy chứng nhận đầu tư thực hiện dự án xây dựng Bệnh viện Đa khoa tư nhân Bạc Liêu - Sài Gòn với quy mô 400 giường bệnh vào năm 2010.
Đến năm 2012, công ty này tiếp tục xin được giao khu đất nằm sát dự án bệnh viện để làm nhà ở cho cán bộ công nhân viên. Ngày 06/8/2012, UBND tỉnh Bạc Liêu đã ban hành Quyết định (QĐ) 1886/QĐ-UBND, thu hồi 24.925,5m2 đất thuộc thửa 598 và 599, tờ bản đồ số 4 để giao cho Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn đầu tư xây dựng khu nhà ở cho cán bộ, nhân viên và chuyên gia. Trong đó, có 19.026m2 đất ở đô thị được giao đất có thu tiền sử dụng đất và 5.889,5m2 đất giao thông, công trình công cộng được giao đất không thu tiền sử dụng đất. Đến ngày 10/3/2013, UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành QĐ 745/QĐ-UBND, sửa một phần QĐ giao đất số QĐ 1886/QĐ-UBND khi giảm diện tích đất ở đô thị giao cho công ty còn 18.200,12m2 và tăng diện tích đất giao thông lên 6.725,38m2.
Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn đã đóng hơn 12,9 tỷ đồng thực hiện nghĩa vụ tài chính để có được khu đất ở đô thị trên, bao gồm hơn 12,8 tỷ đồng tiền sử dụng đất và 80 triệu đồng tiền lệ phí trước bạ. Sau khi thực hiện nghĩa vụ tài chính, Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn đã được tỉnh Bạc Liêu cấp 4 sổ đỏ thuộc các thửa 1517, 1518, 1519 và 1520 tờ bản đồ số 4 với tổng diện tích 18.200,12m2, mục đích sử dụng "đất ở tại đô thị”, thời hạn sử dụng đất: "lâu dài".
Khu đất bị tỉnh Bạc Liêu thu hồi
Tuy nhiên, ngày 26/11/2021, UBND tỉnh Bạc Liêu bất ngờ ký QĐ 511/QĐ-UBND thu hồi dự án xây dựng bệnh viện Đa khoa tư nhân Bạc Liêu - Sài Gòn với lý do chậm triển khai dự án. Cũng tại QĐ này, UBND tỉnh Bạc Liêu thu hồi luôn khu đất ở đô thị rộng 18.200,12m2 đã được cấp 4 sổ đỏ cho công ty Bạc Liêu - Sài Gòn mà không bồi thường và không trả lại hơn 12,9 tỷ đồng tiền sử dụng đất doanh nghiệp đã nộp với lý do chậm triển khai dự án, vi phạm "Điểm i Khoản 1 Điều 64 của Luật Đất 2014, không được gia hạn thời gian sử dụng đất".
Sau khi gửi đơn khiếu nại nhưng không được giải quyết thỏa đáng, Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn đã nộp đơn khởi kiện UBND tỉnh Bạc Liêu ra tòa án để nhờ phân xử. Phía nguyên đơn khởi kiện cho rằng, việc thu hồi 18.200,12m2 đất ở đã có sổ đỏ của DN mà không bồi thường là trái pháp luật. Theo đó, khu đất này công ty chưa từng được tỉnh Bạc Liêu cấp "Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư” để triển khai thực hiện dự án nên việc áp dụng điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai để thu hồi là không phù hợp vì không có cơ sở xác định tiến độ thực hiện dự án, cũng không có bất kỳ cơ sở nào để người sử dụng đất thực hiện thủ tục gia hạn 24 tháng theo Luật đầu tư, Luật đất đai.
Bên cạnh đó, điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai nêu rõ: "trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này; hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng".
Dù đã được cấp sổ đỏ với thời hạn sử dụng đất lâu dài nhưng khi bị thu hồi lại không được bồi thường
Như vậy, Luật Đất đai quy định rõ nếu phát hiện vi phạm không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư "được gia hạn sử dụng 24 tháng". Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn cho biết, đất được cấp sổ đỏ năm 2018 và đang nỗ lực triển khai thì dịch bệnh Covid-19 ập đến nên mọi hoạt động của cả xã hội cũng bị đình trệ chứ không riêng gì công ty. Năm 2021, khi bị kiểm tra và kết luận chậm đưa đất vào sử dụng, công ty đã làm thủ tục gia hạn theo quy định nhưng tỉnh Bạc Liêu lại không chấp nhận cho gia hạn là trái luật.
Phía Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn khẳng định, khu đất ở đô thị và khu đất thực hiện dự án bệnh viện hoàn toàn độc lập với nhau. Việc tỉnh Bạc Liêu thu hồi đồng thời cả 2 dự án có tính chất, mục đích sử dụng đất khác nhau trong cùng một quyết định thu hồi là không phù hợp.
Tuy nhiên, do cả UBND tỉnh Bạc Liêu và bên có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là Trung tâm phát triển quỹ nhà và đất tỉnh Bạc Liêu đều không có mặt tại tòa, xin xét xử vắng mặt nên nhiều nội dung phía người khởi kiện mong muốn được đối chất, tranh tụng công khai đều không thể thực hiện. Đáng nói, trước đó TAND tỉnh Bạc Liêu từng 2 lần mời để đối chất, công khai chứng cứ trước khi xét xử nhưng UBND tỉnh Bạc Liêu cũng không có mặt(?!).
Dù phía nguyên đơn khởi kiện đã đưa ra nhiều luận cứ để bảo vệ quyền lợi của mình nhưng TAND tỉnh Bạc Liêu xử sơ thẩm căn cứ vào hồ sơ vụ kiện cho rằng các quyết định được UBND tỉnh Bạc Liêu ban hành đúng pháp luật nên bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của doanh nghiệp. Tỏ ra ngỡ ngàng với phán quyết trên, đại diện Công ty Bạc Liêu - Sài Gòn cho biết sẽ kháng cáo và theo đuổi vụ việc đến cùng để bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp.