Hỏi: Tôi không vay nợ nhưng liên tục bị điện thoại quấy rối, sau đó thông tin và nhiều hình ảnh cá nhân của tôi bị xuyên tạc, đưa lên mạng xã hội nhằm mục đích bôi nhọ danh dự và hăm dọa khiến tôi vô cùng hoảng sợ. Tôi cần phải làm gì để chấm dứt tình trạng này, người có hành vi nêu trên bị xử phạt thế nào? )Trần Xuân Lan, Quận Phú Nhuận).
Trả lời: Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: "Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ". Nếu đăng thông tin, hình ảnh lên mạng xã hội để bôi nhọ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác thì tùy theo tính chất, mức độ của hành vi vi phạm, người xúc phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
* Điểm a khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định: Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân.
Cùng với việc bị phạt tiền, người vi phạm còn phải gỡ bỏ thông tin sai sự thật.
* Về trách nhiệm hình sự, cơ quan điều tra sẽ căn cứ vào nhiều yếu tố để đánh giá mức độ hành vi xúc phạm có nghiêm trọng, có đủ căn cứ khởi tố vụ án hình sự không. Nếu có, người thực hiện hành vi bôi nhọ danh dự, nhân phẩm của người khác có thể bị truy tố về "Tội làm nhục người khác" theo Điều 155 hoặc "Tội vu khống" theo Điều 156 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
- Tội làm nhục người khác (Điều 155): Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
- Tội vu khống (Điều 156): Người nào bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm. Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm.
* Về trách nhiệm dân sự, theo Điều 592 Bộ luật Dân sự năm 2015, người bị hại khi bị đăng hình ảnh lên mạng xã hội có thể yêu cầu người xúc phạm mình bồi thường thiệt hại khi gây tổn hại đến danh dự, nhân phẩm.
Mức bồi thường thiệt hại bao gồm chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại; thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút; thiệt hại khác do luật quy định. Ngoài ra, người vi phạm còn phải bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần. Mức bồi thường do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
Bạn cần gửi đơn tố giác đến cơ quan có thẩm quyền (Ủy ban nhân dân, Công an, Tòa án). Các cơ quan này sẽ có trách nhiệm tiếp nhận, kiểm tra, xác minh nguồn tin và quyết định xử lý theo quy định của pháp luật.