Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội, Thiếu tướng Đặng Ngọc Nghĩa - Thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội nhận định, Việt Nam đang mở cửa đón nhận đầu tư từ các nước trên thế giới, bao gồm cả Trung Quốc. Nhưng với những khu vực trọng yếu, liên quan đến phòng thủ đất nước thì theo ông Nghĩa, phải đặt yếu tố an ninh quốc phòng lên trên hết.
Đại biểu Quốc hội muốn có một cuộc rà soát lại đất đai tại các dự án thuộc khu vực trọng yếu
Theo ông, lâu nay Bộ Quốc phòng đã bàn giao hàng nghìn ha đất (trừ những vị trí liên quan đến thế trận phòng thủ) cho các địa phương với mục đích phát triển kinh tế - xã hội. Tại Đà Nẵng, quân đội cũng đã bàn giao rất nhiều đất để thành phố xây dựng cơ sở hạ tầng dân sự.
"Nhưng theo tôi, với các khu vực đặc biệt quan trọng như xung quanh sân bay Nước Mặn (Đà Nẵng), nơi quy hoạch khu vực phòng thủ quân sự, vùng biên giới biển thì nhà nước phải quản lý chặt chẽ" - ông Nghĩa nói.
Từ nhìn nhận trên, đại biểu Nghĩa đề nghị cần tổng rà soát của Bộ Quốc phòng và cơ quan chức năng liên quan về hoạt động của các doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài ở khu vực biên giới, bao gồm việc đầu tư mua bán đất".
Trước việc TP. Đà Nẵng khẳng định thực hiện đúng Luật Đất đai, không giao đất, cho thuê đất và cho phép nhận quyền sử dụng đất đối với các cá nhân là người nước ngoài, thiếu tướng Nghĩa phân tích: "Chúng ta cấm người nước ngoài mua đất tại Việt Nam, chỉ được mua nhà, nhưng nhà đầu tư Trung Quốc mua cổ phần doanh nghiệp trong nước không thể hiện bằng đất mà thể hiện bằng giá trị vốn, nên họ chỉ tuân thủ các quy định về mua bán phần vốn doanh nghiệp".
"Tôi có nghe một số người Trung Quốc thành lập công ty, góp cổ phần hoặc nhờ người Việt đứng tên để đầu tư đất ở các vị trí trọng yếu ven biển" - ông Nghĩa thông tin.
Cũng trao đổi về vấn đề trên, Thường trực Ủy ban Pháp luật Bùi Văn Xuyền cho biết, thông tin người nước ngoài "núp bóng" doanh nghiệp, cá nhân trong nước để mua bán, sở hữu đất đai "đã rộ lên vài năm gần đây".
Theo Bộ Quốc phòng, nhiều vị trí trọng yếu về an ninh, quốc phòng đang thuộc sở hữu của nhà đầu tư Trung Quốc. Ảnh minh họa
"Nếu người Trung Quốc đưa tiền cho một người Việt đứng ra mua đất, pháp luật phải xác định quan hệ đó bản chất là gì?" - ông Xuyền nêu quan điểm.
Về lý thuyết, ông Xuyền phân tích, hai cá nhân "hợp đồng miệng" với nhau mà không qua cơ quan pháp luật thì hợp đồng đó là vô hiệu khi xảy ra tranh chấp. Tuy nhiên, lo ngại người Trung Quốc "núp bóng" người Việt để sở hữu đất đai ở khu vực trọng yếu là "có cơ sở". Do vậy, các cơ quan chức năng cần rà soát cả giao dịch ngầm và giao dịch công khai, cảnh báo những vấn đề có thể xảy ra cho người nước ngoài và công dân Việt Nam trong việc đầu tư, giao dịch.
Trước đó, trả lời kiến nghị của cử tri về đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, Bộ Quốc phòng thừa nhận có tình trạng người Trung Quốc mua đất có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh.
Cụ thể từ năm 2011-2015, trên địa bàn khu vực biên giới biển TP. Đà Nẵng có 134 lô, 1 thửa đất liên quan đến cá nhân, DN người Trung Quốc đang sở hữu, “núp bóng” sở hữu và thuê của UBND TP. Đà Nẵng tại các vị trí dọc các khu đô thị ven biển.
Tình trạng này xảy ra cả ở ven tường rào sân bay Nước Mặn, đường Hoàng Sa, Võ Nguyên Giáp, thuộc phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn.
Tương tự, khu đô thị các phường Phước Mỹ, Thọ Quang, quận Sơn Trà cũng có sự sở hữu của người Trung Quốc.
“Điểm danh” cá nhân người Trung Quốc sở hữu đất tại khu vự trọng yếu của Việt Nam, Bộ Quốc phòng cho biết có 2 trường hợp từ năm 2011-2015 đã đầu tư tiền cho 8 người (trong đó 6 người Việt gốc Hoa) đứng tên mua 84 lô đất với diện tích khoảng 20.000 m2 với giá trị giao dịch khoảng trên 100 tỷ VNĐ.
Đó là ông Liang Zhipei (Lương Chí Bồi), sinh năm 1975, quốc tịch Trung Quốc, từng là Kế toán trưởng, nay là Trưởng bộ phận giám sát công trình Công ty TNHH ĐT&PT Silver Shores, trụ sở phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn; ông Chiu Cheng Tai (A Chiu), sinh năm 1959, người Đài Loan (Trung Quốc), Phó Giám đốc Công ty TNHH Pu Fong, trụ sở tại phường Thọ Quang, quận Sơn Trà.
7 DN có yếu tố Trung Quốc cũng sở hữu một số lô đất ven biển và thuê đất 50 năm được Bộ Quốc phòng liệt kê, gồm: Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Nguyên Thịnh Vượng năm 2014 đã nhận quyền sử dụng đất đối với 10 lô đất trên mặt đường Hoàng Sa.
Công ty TNHH Thương mại du lịch và dịch vụ SiiverPark, đứng tên mua 4 lô đất ở dải đất ven tường rào sân bay Nước Mặn.
Công ty TNHH Silver Sea Triệu Nghiệp đứng tên sử dụng 2 lô đất ở dải đất ven tường rào sân bay Nước Mặn.
Công ty TNHH Thương mại Du lịch & Dịch vụ Hoàng Gia Trung sử dụng 13 lô đất mặt đường Võ Nguyên Giáp; Công ty TNHH MTV Golden Wynn Đà Nẵng sử dụng 1 lô đất ở mặt đường Hoàng Sa.
Công ty TNHH Thương mại - Du lịch và dịch vụ V.N. Holiday, DN đã chuyển nhượng mua lại từ các cá nhân, DN Việt Nam sở hữu 20 lô đất ở dải đất ven tường rào sân bay Nước Mặn đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Công ty TNHH SILVER SHORES Hoàng Đạt, được UBND TP. Đà Nẵng cho thuê 200.000 m2 đất, thời gian thuê 50 năm (đến ngày 21/6/2056) đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 21/3/2017.
Để sở hữu các lô đất ở TP. Đà Nẵng, Bộ Quốc phòng chỉ ra, người Trung Quốc đã thành lập DN liên doanh với Việt Nam. Theo đó, ban đầu người Trung Quốc góp vốn thấp hơn người Việt Nam (người Việt Nam góp vốn chủ yếu bằng đất), DN sẽ do người Việt Nam điều hành. Sau một thời gian, bằng nhiều cách, người Trung Quốc tăng vốn giành quyền điều hành DN. Phía Việt Nam, do tài sản góp vốn là đất nên quyền sở hữu các lô đất rơi vào tay người Trung Quốc.
Hình thức thứ 2, theo Bộ Quốc phòng, là người Trung Quốc đầu tư tiền cho cá nhân người Việt Nam (chủ yếu người Việt gốc Hoa) để mua đất. Hiện cơ quan chức năng đã phát hiện một số trường hợp kinh tế khó khăn nhưng đứng tên sở hữu nhiều lô đất như ông Lý Phước Cang có 12 lô, ông Trác Ngọc Phúc có 10 lô...
“Hầu hết các lô đất đều ở vị trí các đường lớn, ven biển, đắc địa cho hoạt động kinh doanh và có ý nghĩa quan trọng trong khu vực phòng thủ” – Bộ Quốc phòng nêu.
(CAO) Trước thông tin một số doanh nghiệp Trung Quốc sở hữu, “núp bóng” sở hữu và thuê đất ven biển Đà Nẵng, Sở TN-MT TP.Đà Nẵng đã có thông cáo báo chí về việc này.