Phải minh bạch, công khai trong đền bù hỗ trợ người dân

Tham dự Hội nghị có ông Nguyễn Văn Hồng - Phó giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường; Đại diện Ban Dân vận; Thường trực HĐND TP và đại diện các sở- ngành, quận/huyện. Đặc biệt, có đại diện một số hộ dân bị thu hồi đất của TP cũng có mặt.

Ông Vũ Thanh Lưu- Phó chủ tịch UBMTTQVN TP chủ trì Hội nghị

Sửa đổi Quyết định 23 là cần thiết

Báo cáo tại Hội nghị, ông Trần Minh Thơ - Trưởng phòng Hỗ trợ, Tái định cư, Sở TN-MT cho biết, trong Dự thảo Sở TN-MT đề nghị sửa đối, có nhiều nội dung cần được sửa đổi, bổ sung sao cho sát với thực tế của TP.

Cũng theo ông Thơ, một trong những vấn đề được cử tri, người dân nằm trong diện di dời, giải tỏa bức xúc là giá trị đền bù thấp, có những khu đất sự chênh lệch trong đền bù cho dân với giá thị thường lên tới hàng chục tỷ đồng.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu - Đoàn Luật sư TP cho rằng, việc sửa đổi QĐ 23 là cần thiết. Vì có những trường hợp khi thu hồi đất của dân, TP không có quỹ đất để di dời cho dân nên việc đền bù cho dân, nhất là những dự án thu hồi đất để giao cho DN, TP phải qui định: DN và người bị thu hồi phải có thỏa thuận thỏa đáng cho nhau.

“Không thể để việc, DN thu hồi đất đền bù cho dân thấp nhưng sau đó bán ra thị trường với một mức giá cao gấp hàng trăm lần tiền đền bù cho dân. Và phải phát huy được vai trò giám sát của dân, có như vậy mởi thể hiện được tính minh bạch của Luật trong thu hồi đất. Chính việc đền bù không thỏa đáng dẫn đến việc người dân khiếu kiện, bức xúc kéo dài”- LS. Hậu nói.

LS Hậu cũng cho rằng, việc hỗ trợ, chuyển đổi nghề cho người dân trong diện phải di dời, thu hồi, giải tỏa đất…cần phải được ưu tiên bởi đây là đối tượng thuộc trường hợp cần phải được hỗ trợ chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm nên cần phải được làm rõ và khẳng định trong Luật.

Quang cảnh hội nghị

Đồng quan điểm, TS. Phạm Sanh - Chuyên gia đô thị TP khẳng định, muốn tránh được việc người dân khiếu kiện kéo dài, việc sửa đổi QĐ 23 là cần thiết.

Bên cạnh đó, TS. Phạm Sanh cũng lưu ý: “TP.HCM là một trong những TP rất “yếu” trong việc công bố chỉ số giá (2 năm qua không công bố được), tại sao các tỉnh - TP khác họ lại làm được việc này? Vì vậy, Sở TN-MT phải tham mưu cho UBND TP phải làm được việc này, có vậy người dân và quận - huyện mới căn cứ vào đó để công khai cho dân biết. Còn nếu đẩy trái banh về cho các quận- huyện dẫn đến việc “xin- cho”.

LS. Trương Thị Hòa cho rằng, theo Dự thảo thì có 32 điều phải sửa đổi, bổ sung trong 53 điều của QĐ 23 nhưng cần phải xem xét sửa đổi, bổ sung thêm như hiện nay. Vì có những điều rất đơn giản, nhưng nếu không sửa đổi sẽ không thấy được tầm quan trọng của nó. Đó là Hội đồng thì nên có một Hội đồng là “Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và Tái định cư”. Điều này được Luật qui định rất rõ. Nên không có chuyện “tách” Hội đồng tái định cư ra làm một Hội đồng riêng. Mà để tập trung vào một một cụm từ là “Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư”. Vì thu hồi đất phải có bồi thường, phải có hỗ trợ, phải có tái định cư.

LS. Hòa phát biểu tại Hội nghị

Sửa đổi nhưng không để trái luật

Nêu nên những khó khăn, bức xúc của người dân trong diện di dời, thu hồi đất tại cơ sở, ông Mai Thanh Hải- Ủy viên thường trực, Ban Dân chủ- Pháp chế- Tuyên giáo UBMTTQVN quận 9 mong muốn, việc Nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án theo qui hoạch nhưng làm ảnh hưởng đến cả khu đất của người dân, phân chia đất của người dân ra nhiều mảnh nhỏ làm cho họ hạn chế khai thác hết công dụng của đất.

Người dân bị thiệt hại về kinh tế do đất có diện tích nhỏ, khó khăn trong sinh hoạt cá nhân hàng ngày và những hệ lụy phát sinh khác.

Ông Hải đề xuất: “Tuy nhiên, thực tế đã phát sinh nhiều trường hợp sau qui hoạch đối với diện tích đất còn lại nhỏ, ngoài ranh dự án mà người dân không có nguyện vọng bàn giao cho nhà nước. Nhà nước cần có chính sách khuyến khích, vận động, giá đền bù cao hơn các trường hợp bị thu hồi đất để thu hồi đất đồng loạt và đất này phải đưa vào diện đất công do nhà nước quản lý”.

Giải trình những vấn đề đại biểu nêu, ông Nguyễn Văn Hồng khẳng định, vấn đề thu hồi đất, bồi thường tái định cư là vấn đề cốt lõi trong việc sửa đổi QĐ 23 của TP. Việc bồi thường, thu hồi đất là một việc lớn và trong việc lớn đó có nhiều chính sách khác liên quan…

Ông Hồng ghi nhận, ý kiến đóng góp của các chuyên gia cho thấy Dự thảo chưa đạt được điểm “chuẩn”. Sở sẽ nghiêm túc tiếp thu, rà soát lại những điều sẽ thay thế, bổ sung nhằm có hệ thống hóa giúp cho người dân vả DN khi muốn tiếp cận sẽ đọc dễ hiểu hơn.

“Dứt khoát không để trái luật, mà trên địa bàn TP những vấn đề gì từ thực tiễn, thẩm quyền của TP mới sửa đổi. Còn không thuộc thẩm quyền thì phải xin ý kiến Chính phủ và các Bộ- Ngành Trung ương. Và phải đảm bảo được quyền lợi cho người dân và nhà nước sao cho hài hòa”- ông Hồng nhấn mạnh.

TS. Phạm Sanh phát biểu tại Hội nghị

Trước đó, ông Vũ Thanh Lưu cho biết, từ ngày 01-7- 2017 Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành. Trên cơ sở Luật Đất đai, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn của Chính phủ và các Bộ- ngành có liên quan, ngày 15-5-2015 UBND TP đã có Quyết định số 23 ban hành Qui định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP.

Qua hơn một năm triển khai, đã phát sinh một số khó khăn vướng mắc,mà chủ yếu là do chưa có qui định, chưa phù hợp với thực tiễn của TP. Việc sửa đổi, bổ sung nhằm hỗ trợ cho người dân trong diện thu hồi đất, giúp người dân ổn định cuộc sống. Đồng thời, tránh trường hợp cục bộ pháp lý về nhà - đất, nhưng mức bồi thường, hỗ trợ theo QĐ 23 lại thấp hơn so với các qui định cũ.

“Để phát huy trí tuệ của các tổ chức thành viên, các tầng lớp tri thức TP, của các tầng lớp nhân dân, cử tri, các nhà khoa học… trong việc phản biện xã hội, Dự thảo sửa đổi QĐ 23 của TP khi được ban hành sẽ đảm bảo đầy đủ, đúng luật, phù hợp với thực tiễn cuộc sống, tạo sự đồng thuận cao trong các tầng lớp nhân dân”- ông Lưu nhấn mạnh.