Đề xuất tăng mức phạt tiền tối đa với 10 lĩnh vực

Chủ nhiệm UBPL Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra

Cụ thể, Giao thông vận tải đường bộ và phòng, chống tệ nạn xã hội từ 40 triệu đồng lên 75 triệu đồng; cơ yếu, quản lý và bảo vệ biên giới quốc gia, giáo dục từ 50 triệu đồng lên 75 triệu đồng; điện lực từ 50 triệu đồng lên 100 triệu đồng; bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng từ 100 triệu lên 200 triệu; quản lý công trình thủy lợi (sửa đổi thành lĩnh vực thủy lợi), báo chí từ 100 triệu đồng lên 250 triệu đồng; kinh doanh bất động sản tăng từ 150 triệu đồng lên 500 triệu đồng.

Thay mặt cơ quan thẩm tra dự luật nêu quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đánh giá, các tài liệu trong hồ sơ chưa làm rõ sự cần thiết phải tăng mức phạt tiền tối đa của các lĩnh vực. Ý kiến giải trình cho việc nâng mức phạt tiền tối đa ở một số lĩnh vực chưa cụ thể, thiếu thuyết phục.

Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật, thực tế cho thấy, biện pháp hữu hiệu hơn để bảo đảm tính răn đe và giáo dục của việc xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) là thực hiện nghiêm nguyên tắc “mọi hành vi VPHC phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời và phải bị xử lý nghiêm minh, mọi hậu quả do VPHC gây ra phải được khắc phục theo đúng quy định của pháp luật.

Nêu ý kiến tại phiên họp, Phó chủ tịch Phùng Quốc Hiển tán thành với việc tăng mức tiền phạt tối đa trong xử lý VPHC theo đề xuất của Chính phủ. Ông Hiển cho rằng, lâu nay, mỗi khi sửa luật Xử lý vi phạm hành chính, chúng ta thường cân nhắc thu nhập của người dân nên không tăng mạnh.

“Xử phạt là để răn đe, để đối tượng vi phạm tránh, không vi phạm. Bài học vừa qua là Nghị định 100 trong giao thông là rất thích ứng với thực tế. Mỗi ông thần lưu linh khi nâng ly lên đều nghĩ tới mức phạt 40 triệu, tước bằng lái 2-3 tháng thì đều hạ ly xuống” - ông Hiển nhìn nhận.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, "lo thu nhập thì đừng vi phạm”. Dù vậy, ông Hiển vẫn yêu cầu xác định lĩnh vực nào cần răn đe thì tăng mức phạt lên, chẳng hạn như trong lĩnh vực an toàn giao thông, chống người thi hành công vụ hay xúc phạm nhân phẩm phụ nữ, trẻ em… 

Đồng ý việc tăng mức xử phạt tiền để tăng răn đe, ngăn ngừa là cần thiết, nhưng Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh lưu ý, qua kết quả giám sát về sử dụng đất đai đô thị của Quốc hội cho thấy, mặc dù quy định pháp luật rất đầy đủ, mức xử phạt rất cao, song không hiệu quả thực tế.

Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh phát biểu

Bản chất, nguyên nhân sâu xa của việc này, theo ông Thanh, là thực thi pháp luật còn hạn chế. Sự bất cập diễn ra ở cả phía tổ chức cá nhân vi phạm không tự giác thực hiện và cơ quan chức năng, cả chính quyền cũng chưa làm hết trách nhiệm, chưa sử dụng hết mức xử phạt như ngoài phạt tiền thì có thể cưỡng chế tháo dỡ, di dời công trình.

“Nếu làm tốt thì làm sao có các công trình vi phạm như HH Linh Đàm hay 8B Lê Trực”, ông Thanh đặt vấn đề và cho rằng trên cơ sở pháp luật hiện hành mà cơ quan chức năng, chính quyền làm hết trách nhiệm thì không tới mức sai phạm nhiều như thời gian vừa qua.

Cũng tán thành với đề xuất của Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, nếu không muốn ảnh hưởng thu nhập thì đừng có vi phạm. Tuy nhiên, bà Ngân đề nghị với 10 lĩnh vực mà Chính phủ đề xuất tăng mức tiền phạt tối đa và 6 lĩnh vực bổ sung cần phải làm rõ căn cứ thực tiễn.

“10 lĩnh vực đề xuất tăng, 6 lĩnh vực bổ sung là thực sự cần thiết, cấp bách, vướng mắc, bất cập để tăng hay không?. Tại sao không phải tăng lĩnh vực khác ví dụ như bảo vệ môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm? Hai lĩnh vực này không vướng mắc, không có bất cập trong thực tiễn à? Cần phải làm rõ cơ sở tăng mức phạt tối đa để thuyết phục đại biểu Quốc hội” - bà Ngân yêu cầu.