Địa bàn giáp ranh nhiều phức tạp về ANTT
Phường Linh Trung là địa bàn giáp ranh tỉnh Bình Dương, có tuyến Quốc lộ 1 và Xa lộ Hà Nội đi qua, là cửa ngõ phía Đông Bắc của TPHCM nói chung, TP.Thủ Đức nói riêng. Tổng số nhân, hộ khẩu thực tế cư trú trên địa bàn phường gồm 22.130 hộ với 61.208 người, đa phần dân nhập cư từ nơi khác đến chiếm 60% dân số với 3 chung cư cao tầng, 1.220 nhà trọ, nhà ngăn phòng cho thuê, 20 khách sạn nhà nghỉ đang kinh doanh hoạt động... Đây là điều kiện các đối tượng lợi dụng để ẩn náu hoạt động gây mất ANTT trên địa bàn phường. Mặt khác, địa bàn phường còn là nơi đặt trụ sở của nhiều trường đại học (Đại học Quốc gia TPHCM, Đại học Nông lâm TPHCM...) với số lượng sinh viên đông, dễ phát sinh trở thành điểm nóng về ANTT.
Địa bàn phường còn là nơi trú đóng của các địa điểm trọng yếu như Tổng công ty Việt Thắng, Khu chế xuất Linh Trung I tập trung các công ty, doanh nghiệp (DN) quy mô lớn với 32.159 công nhân. Công tác nắm tình hình tại các công ty, DN trên trong thời gian qua chưa thực sự có chiều sâu và chưa có lực lượng cơ sở nào cụ thể để phát huy hiệu quả công tác phòng ngừa đấu tranh, tố giác tội phạm.
Nhằm kịp thời nắm bắt các tình hình an ninh chính trị có thể diễn biến phức tạp, chủ động ngăn chặn, xử lý kịp thời, Công an phường xây dựng các điểm kiểm soát tại các điểm trọng yếu trên giúp tăng cường công tác phòng ngừa tội phạm từ xa.
Tuy nhiên tình hình phạm pháp hình sự (PPHS) trên địa bàn phường những năm qua vẫn còn diễn biến phức tạp, chưa có giải pháp căn cơ bền vững, cụ thể: Năm 2022: PPHS xảy ra 19 vụ, khám phá 16 vụ bắt 45 đối tượng, tỷ lệ 84,2% (so cùng kỳ năm 2019 giảm 8 vụ, tỷ lệ 29,62% - do dịch bệnh Covid-19). Trong 6 tháng đầu năm 2023: PPHS xảy ra 18 vụ (so với 6 tháng đầu năm 2022 tăng 13 vụ, tỷ lệ 260%, trong đó 8 vụ do điều chỉnh từ năm 2022 qua), khám phá 14 vụ, bắt 22 đối tượng, tỷ lệ 77,8%. Trong các vụ PPHS, số vụ trộm cắp tài sản vẫn còn chiếm tỷ lệ cao, đặc biệt trong năm 2023 số vụ trộm cắp tài sản chiếm 11/18 vụ, tuy nhiên tỷ lệ khám phá lại không cao.
Bên cạnh đó, thực hiện chủ trương tinh giảm biên chế, sắp xếp đơn vị hành chính, cấp phường/xã hiện nay hoạt động theo mô hình khu phố biên chế gồm 5 thành viên: bí thư chi bộ, trưởng khu phố, trưởng ban công tác mặt trận, chi hội trưởng chi hội phụ nữ, bí thư Đoàn thanh niên. Các lực lượng nòng cốt như tổ trưởng, tổ phó các tổ dân phố là cánh tay nối dài, hỗ trợ đắc lực lực lượng Cảnh sát khu vực sẽ không còn hoạt động như trước kia, gây áp lực không nhỏ cho lực lượng cấp phường trong công tác nắm tình hình, phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, phòng chống tội phạm, bảo đảm ANTT tại cơ sở.
Thiếu tướng Trần Đức Tài, Phó Giám đốc CATP tại Lễ ra quân mở cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm ANTT Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 trên địa bàn TPHCM. Ảnh: ĐỨC NAM
Trước tình hình trên, Công an phường Linh Trung xác định cần xây dựng các mô hình tự quản về ANTT có thể huy động đông đảo người dân tham gia. Tính đến năm 2023, phường Linh Trung đã xây dựng 12 mô hình tự quản về ANTT. Tuy nhiên, qua đánh giá thực trạng các mô hình trên, đa phần hoạt động hiệu quả trong thời gian đầu; sau thời gian triển khai, duy trì hoạt động mô hình gặp khó khăn do số lượng tình nguyện viên tham gia giảm do thay đổi nơi cư trú, sinh hoạt, công việc, bận việc gia đình...; kinh phí hoạt động; không phù hợp với tình hình thực tiễn địa bàn trong từng giai đoạn cụ thể... Do vậy, công tác xây dựng mô hình, tổ chức tự quản về ANTT vẫn còn một số hạn chế, vẫn còn nặng về hình thức, chạy theo phong trào nên hiệu quả không cao.
Chủ động, sáng tạo với mô hình "Nhân dân tham gia kiểm soát ANTT"
Từ thực tế đó đã đặt ra yêu cầu cho Công an phường Linh Trung cần nghiên cứu, xây dựng một mô hình mới theo hướng thiết thực, hợp lòng dân, vừa sức dân, không tốn thời gian, công sức, đặc biệt là không ảnh hưởng đến đời sống cá nhân của người tham gia. Đồng thời, mô hình đó có thể huy động đông đảo người dân tham gia và có sự kết hợp giữa con người và ứng dụng công nghệ khoa học để thực hiện nhiệm vụ bảo đảm ANTT ở địa bàn và góp phần thực hiện mục tiêu chuyển đổi số quốc gia.
Với những yêu cầu nêu trên, mô hình "Nhân dân tham gia kiểm soát ANTT" đã ra đời. Đây là mô hình mới, do Công an phường Linh Trung chủ động sáng tạo, nghiên cứu, xây dựng dựa trên lý luận vận động quần chúng bảo vệ ANTT, góp phần xây dựng thế trận an ninh nhân dân trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Đồng thời mô hình này là một trong những nhiệm vụ thực hiện chuyển đổi trạng thái công tác của công an cơ sở, Cảnh sát khu vực theo đúng tinh thần, nội dung chỉ đạo của Bộ Công an trong thời điểm hiện nay trên nền tảng số, ứng dụng khoa học công nghệ thông tin gắn với cơ sở dữ liệu Quốc gia và đẩy mạnh ứng dụng các nền tảng VNeID, thực hiện thật sự có hiệu quả Đề án 06.
Đây là mô hình thiết thực, phù hợp với tình hình địa phương, nâng cao chất lượng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (ANTQ), tiết kiệm chi phí hoạt động; đồng thời huy động được đông đảo người dân tự nguyện tham gia phong trào bảo vệ ANTQ.
Các thành viên tham gia mô hình trên tinh thần tự nguyện thông qua sự phê duyệt của Công an phường; vận hành nhóm (Group) Zalo với tất cả thành viên để kịp thời thông tin lẫn nhau. Giao cho một Phó Trưởng Công an phường phụ trách trực tiếp vận hành và quản lý Group Zalo này bằng điện thoại thông minh, máy tính do Công an phường trang bị.
Phân công cán bộ trực ban hàng ngày theo dõi việc tiếp nhận tin báo của các thành viên nhóm Zalo qua hệ thống máy tính của Công an phường có kết nối Zalo phục vụ riêng cho việc triển khai mô hình. Qua đó kịp thời tiếp nhận tin báo do các điểm "Kiểm soát ANTT" cung cấp. Công an phường thiết lập các điểm kiểm soát (có ký hiệu riêng) trên sơ đồ điện tử; xác định cụ thể vị trí, tuyến đường, địa bàn mà người dân tham gia kiểm soát ANTT. Khi tiếp nhận thông tin liên quan đến đối tượng có biểu hiện nghi vấn, đối tượng phạm tội di chuyển, ẩn náu ở địa bàn phường Linh Trung, Công an phường vận hành cơ chế trao đổi thông tin giữa các thành viên trong nhóm Zalo "Kiểm soát ANTT" về đặc điểm đối tượng, phương tiện, hướng di chuyển, khu vực ẩn náu... đồng thời cùng lúc triển khai hiệu quả hoạt động các mô hình "Tổ Nhân dân tuần tra", "Camera giám sát ANTT", mô hình "Flycam" nhằm theo dõi di biến động, phát hiện, triển khai các biện pháp nghiệp vụ của lực lượng Công an để truy bắt tội phạm. Mở sổ cập nhật quá trình thực hiện, báo cáo để đánh giá hiệu quả hoạt động của mô hình.
Khi có thông tin về ANTT, các thành viên kịp thời cung cấp thông tin cho Công an phường qua nhóm Zalo "Kiểm soát ANTT" hoặc báo cáo tin trực tiếp qua đường dây nóng cho BCH Công an phường; số điện thoại trực ban Công an phường hoặc Cảnh sát khu vực để được tiếp nhận xử lý ngay và hướng dẫn, hỗ trợ. Từ nguồn tin do các điểm kiểm soát cung cấp, Công an phường phân loại tin báo, triển khai kịp thời lực lượng nhằm tiến hành kiểm tra hành chính hoặc công tác nghiệp vụ nhằm phát hiện các đối tượng, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật, xử lý đối tượng...
Căn cứ tình hình ở địa bàn, sự tự nguyện tham gia của người dân, Công an phường hoàn thiện bổ sung, xây dựng, nhân rộng các điểm kiểm soát ANTT tại các địa điểm trọng yếu, khu vực có nguy cơ phức tạp về tình hình ANTT như nhà máy nước, Khu chế xuất Linh Trung 1, Khu Đại học Quốc gia, khu vực giáp ranh tỉnh Bình Dương, khu chung cư cao tầng, khu vực tập trung nhiều nhà thuê trọ... Đồng thời tiến hành thanh loại các "Kiểm soát ANTT" hoạt động kém hiệu quả để bổ sung thay thế kịp thời.
Sau hơn 1 tháng triển khai mô hình, bước đầu đã phát huy được hiệu quả tích cực. Tổng số tin báo tiếp nhận được là 42 tin (hình thức báo tin riêng hoặc báo lên Group Zalo). Theo đó tin về ANTT: 14 tin; tin về tình hình xây dựng: 8 tin; tin về môi trường: 3 tin; tin về tiếng ồn, gây mất ANTT: 5 tin; tin về trật tự lòng lề đường: 8 tin; tin khác: 4 tin.
Những thông tin này đã giúp Công an phường, cùng UBND phường Linh Trung thụ lý, tiến hành kiểm tra, giải quyết 11 vấn đề liên quan đến tình hình xây dựng, môi trường và trật tự lòng lề đường. Công an phường đã bắt 1 vụ tín dụng đen, 1 đối tượng, lập hồ sơ chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra thụ lý; triệt phá 1 tụ điểm về ma túy, 2 đối tượng (1 đối tượng tàng trữ; 1 đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy). Phát hiện 1 đối tượng ma túy tại khu phố 6, lập hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính và lập hồ sơ quản lý người nghiện ma túy theo quy định. Tiếp nhận thông tin về các đối tượng có biểu hiện nghi vấn (5 tin) thường xuyên đi lại các địa bàn trên địa bàn phường, tiến hành kiểm tra hành chính, đẩy đuổi,... từ đó bảo đảm tình hình ANTT trên địa bàn phường.
Đây là hiệu quả bước đầu của mô hình "Nhân dân tham gia kiểm soát ANTT" của Công an phường Linh Trung - một mô hình đơn giản nhưng đã đem lại những kết quả bước đầu, cần được tổng kết, rút kinh nghiệm để hoàn chỉnh, có thể triển khai trên nhiều địa bàn khác. Thời gian tới Công an phường Linh Trung sẽ tiếp tục triển khai cho lực lượng Cảnh sát khu vực, lực lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm trực tiếp hướng dẫn các điểm "Nhân dân tham gia kiểm soát ANTT" nhằm nâng cao khả năng nhận diện đối tượng, các vấn đề ANTT, an sinh xã hội...; hướng dẫn, đôn đốc các điểm tăng cường sự liên kết với nhau trong công tác nắm tình hình, đặc biệt là trong công tác theo dõi các loại đối tượng, các tụ điểm phức tạp ở địa bàn nhằm phát huy hiệu quả cao nhất vai trò của người dân trong công tác bảo đảm ANTT theo đúng lời dạy của Bác "Khi nhân dân giúp đỡ ta nhiều thì thành công nhiều, giúp đỡ ta ít thì thành công ít, giúp đỡ ta hoàn toàn thì thắng lợi hoàn toàn".
(CATP) Thời gian qua, lực lượng Công an cơ sở đã khẳng định vai trò là lực lượng xung kích, đi đầu trong công cuộc chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, phục vụ nhân dân. Công an xã chính quy thực sự là chỗ dựa của nhân dân, theo phương châm “lúc dân cần, lúc dân khó, có Công an”.
LÊ HOÀNG VIỆT LÂM - TRẦN HOÀNG ANH (Trường Đại học An ninh nhân dân, Bộ Công an)