“Không ai muốn thêm củi vào lò khi đặc khu ra đời”

Nhận xét chủ trương thành lập các đặc khu kinh tế đặc biệt là nhằm phát triển đất nước, nhưng theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa, thực thế nhiều dự án có chủ trương đúng nhưng thất bại, có nhiều tổn thất, thậm chí thảm hoạ do khâu tổ chức thực hiện.

Với việc thiết kế luật, Nghị quyết đảm bảo chủ trương đạt hiệu quả cao nhất, vì lợi ích tối ưu đất nước, nhân dân, đại biểu Nghĩa lưu ý Quốc hội về trách nhiệm của mình.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa

Theo đại biểu Nghĩa, việc lập các đặc khu không chỉ lập các đơn vị hành chính thông thường mà là dự án đầu tư công lớn. "Chúng ta dành ra nhiều ngàn km đất liền, vùng biển với tài nguyên thiên nhiên giàu đẹp để mời gọi đầu tư. Nhà nước đã đầu tư vào các khu vực này hàng trăm nghìn tỷ đồng vào hạ tầng đường sá, sân bay… Theo đề án xây dựng thì cần khoản đầu tư thêm 1,5 triệu tỷ đồng vào 3 đặc khu này, trong đó ngân sách bỏ ra khoản không nhỏ" - đại biểu TPHCM nhắc nhở.

Nêu ra những ảnh hưởng không nhỏ tới cuộc sống của hàng trăm ngàn dân để phục vụ cho nhà đầu tư của khu vực này, đại biểu Nghĩa nêu câu hỏi: "Trong 10 năm, 20 năm hay 30 năm nữa tất cả khoản đầu tư này cho ai, đem lại lợi ích gì?". Ông cũng cho rằng, cử tri cần câu trả lời: "Chúng ta hy sinh ưu đãi để được lợi ích gì, cho ai?". Hơn nữa, ngoài bài toán kinh tế chúng ta sẽ được, mất gì về văn hoá xã hội an ninh quốc phòng?

Khẳng định chúng ta phải được nhiều, nhiều lần so với chi phí bỏ ra, 3 đặc khu phải giúp kinh tế phát triển xanh, sạch hơn, chủ quyền lãnh thổ được bảo vệ vững chắc, thành phố văn minh, thịnh vượng, đại biểu Nghĩa cho rằng, Luật đặc khu được đưa ra phải vượt trội nhưng không được trái Hiến pháp nên cần thêm điều khoản nêu rõ.

Cụ thể, ông Nghĩa nêu rõ ranh giới 3 đặc khu đều liên quan tới biển đảo, chủ quyền trên biển: Vân Đồn tới Hải Nam chỉ cách 200 hải lý, Vịnh Vân Phong rất gần Trường Sa nên phải tuân theo luật biên giới, luật biển và tài nguyên nước. Đề nghị bỏ thời hạn giao đất 99 năm, không có vòng đời dự án đầu tư nào hiện nay tới 99 năm.

"Thời hạn này thực chất là ưu đãi bổ sung để nhà đầu tư chuyển nhượng sau khi khai thác xong hoặc thay đổi dự án giữa chừng mà ko phải thu hồi đất, ngang với 3-4 thế hệ con người thực chất là hình thức nhường địa mà chỉ những nước nghèo đói hoang sơ cần đến" - ông Nghĩa cảnh báo.

Cũng theo đại biểu này, liệu có cần cho phép tới 3 casino không, có quản lý nổi loại hình giải trí này? Dẫn chứng Singapore chỉ cho mở 1 casino sau nhiều năm cấm đoán và cũng phát sinh nhiều hệ luỵ xã hội, đại biểu Nghĩa đề nghị chỉ cho mở 1 casino và cân nhắc nhiều khía cạnh khi quyết định.

Lo ngại những tác động tiêu cực tới an ninh, quốc phòng, đại biểu Trương Trọng Nghĩa yêu cầu luật phải thiết kế "chỉ mở cửa cho bạn bè chứ ko phải mời cướp vào nhà. Nếu kẻ cướp giả làm bạn tốt thì phải có chế tài". Còn hiện tại, theo đại biểu này, dự luật hiện dành nhiều ưu đãi khá dễ dãi cho các nhà đầu tư nước ngoài. Vì thế, cần rà soát chặt chẽ nhà đầu tư chiến lược, để đặc khu thu hút nhà đầu tư công nghệ cao lựa chọn đặc khu chứ không chỉ thu hút các nhà đầu tư bất động sản, casio.

"Chỉ nên làm trước 1 đặc khu để rút kinh nghiệm chứ không nên làm đồng loạt. Lò đã nóng lắm rồi, không ai muốn có thêm nhiều củi vào lò khi đặc khu ra đời" - đại biểu Nghĩa cảnh báo.