(CAO) Kiểm toán Nhà nước (KTNN) hôm nay (21-5) báo cáo Quốc hội về kết quả kiểm toán Ngân sách Nhà nước, trong đó chỉ ra, trần giải ngân ODA trung hạn bị vượt gần 37.000 tỉ đồng so với hạn mức đã giao.
Theo cáo cáo số 46/BC-BKHĐT của Bộ KH-ĐT, nhu cầu vốn ngoài nước cần bổ sung thêm là 109.630 tỉ đồng, trong đó khoản phát sinh nhưng chưa có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn khoảng 72.680 tỉ đồng.
Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra những bất cấp trong chi tiêu ngân sách (ảnh: Dân trí)
Khoản trên gồm 19 dự án đã ký hiệp định vay vốn nhưng chưa được đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn với tổng vốn vay nước ngoài gần 2 tỉ USD, ước giải ngân đến năm 2020 đạt khoảng 19.400 tỉ đồng; 44 dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư với tổng vốn vay nước ngoài khoảng 3,78 tỉ USD, ước giải ngân đến năm 2020 từ ngân sách trung ương khoảng 12.100 tỉ đồng; 36 dự án mới của các bộ, ngành, địa phương đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt đề xuất dự án với tổng mức vốn nước ngoài gần 2,9 tỉ USD.
Cùng với đó là các dự án đã giải ngân từ năm 2016 trở về trước nhưng chưa được quyết toán là 14.034 tỉ đồng hoặc các dự án đang thực hiện phải điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư cần được bổ sung dự toán khoảng 25.000 tỉ đồng (trong đó riêng dự án tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên tại TPHCM tăng khoảng 20.000 tỉ đồng).
Ngoài ra, còn một số dự án chuyển đổi cơ chế tài chính từ cho vay lại sang hình thức nhà nước đầu tư trực tiếp (4 dự án đường cao tốc của VEC và Dự án đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng) trong trường hợp được Quốc hội chấp thuận cần được bổ sung 33.650 tỉ đồng.
Tính ra, theo KTNN, các khoản giải ngân đã cao hơn dự toán trung hạn 36.950 tỉ đồng, dẫn đến vi phạm hạn mức vốn 300.000 tỉ đồng (bao gồm 10% dự phòng) đã được Quốc hội thông qua giai đoạn 2016-2020.
Cũng cơ quan này còn nêu rõ, việc giao 22.010 tỉ đồng cho 4 dự án VEC (dự án đầu tư - xây dựng cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi 10.500 tỉ đồng; dự án đầu tư cao tốc TP.Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây 1.100 tỉ đồng; dự án đầu tư cao tốc Nội Bài - Lào Cai (giai đoạn 1) 710 tỉ đồng và dự án đầu tư xây dựng cao tốc Bến Lức - Long Thành 9.700 tỉ đồng) là chưa tuân thủ Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016 – 2020; Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18-11-2016 của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công để đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững.
Điều này cũng vi phạm Văn bản số 88/UBTVQH14-TCNS của UBTVQH về phương án phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 trong đó “giao Chính phủ chịu trách nhiệm hoàn thiện danh mục dự án, phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn, bảo đảm việc phê duyệt và giao danh mục, phân bổ vốn cho từng dự án phải tuân thủ đúng các quy định của luật Đầu tư công, luật Ngân sách nhà nước, các nghị quyết của Quốc hội và UBTVQH về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020”.
Trong báo cáo của mình, KTNN còn chỉ ra một số tồn tại của Bộ KHĐT trong giao vốn đầu tư. Cụ thể, đã giao chi tiết kế hoạch đầu tư phát triển năm 2016 nguồn NSNN 3 lần (năm 2015 là 11 lần) sau ngày 20-12-2015 không đúng luật Đầu tư công; giao kế hoạch vốn cho 967 dự án khởi công mới, bằng 17,44% tổng số dự án được giao (5.545 dự án), trong khi còn 37 dự án hoàn thành, bàn giao trước ngày 31.12.2015 và 6 dự án dự kiến hoàn thành năm 2016 không được giao đủ vốn, chưa tuân thủ nguyên tắc phân bổ vốn tại chỉ thị của Thủ tướng.
Bộ cũng giao kế hoạch vốn năm 2016 cho 4 dự án đường cao tốc của VEC 3.866 tỉ đồng để chuyển đổi vốn vay ODA từ hình thức nhà nước cho vay lại sang hình thức Nhà nước đầu tư trực tiếp khi chưa có nghị quyết chấp thuận của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Đồng thời, giao kế hoạch vốn phần ngân sách trung ương chưa đúng đối tượng hoặc vượt tỉ lệ quy định tại các chương trình 5,33 tỉ đồng cho 2 dự án; giao kế hoạch vốn đối ứng ODA 100 tỉ đồng cho dự án nâng cấp, gia cố, tăng khả năng thoát lũ và chống sạt lở bờ sông Đáy trên toàn tuyến sông Đáy thuộc địa phận tỉnh Hà Nam khi chưa có quyết định đầu tư; xác định cơ cấu nguồn vốn ngân sách trong tổng mức đầu tư của 12 dự án vượt tỉ lệ hỗ trợ quy định 543,35 tỉ đồng; giao kế hoạch vốn cho một số dự án có thủ tục, thông tin chưa đầy đủ và còn sai lệch.