(CAO) Đại biểu Trương Trọng Nghĩa trăn trở trong phiên thảo luận tổ về tình hình kinh tế - xã hội đang diễn ra sáng nay (22-5), trong ngày làm việc thứ hai của kỳ họp thứ 5 - Quốc hội khóa VIV.
Nhìn lại hoạt động của các doanh nghiệp (DN) có vốn dầu tư nước ngoài (FDI) đang hoạt động tại Việt Nam, ông Trương Trọng Nghĩa (đoàn TPHCM) cho rằng các DN này vẫn là "bộ phận xa lạ" đối với nền kinh tế Việt Nam.
Đã có nhiều DN Việt Nam phải chịu áp lực cạnh tranh lớn từ khối này, thậm chí họ buộc phải bán DN. Nhưng sau nhiều năm có mặt tại Việt Nam, các DN FDI vẫn chưa trở thành một bộ phận hữu cơ của nền kinh tế.
"Sau mấy chục năm họ vào ta, lực lượng ấy, công nghệ ấy, nguồn lực ấy phải được chuyển thành cơ thể của chúng ta nhưng đến nay họ vẫn là một thành phần xa lạ. Lúc họ rút đi ta còn lại được cái gì" - ông Nghĩa trăn trở.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa phát biểu thảo luận tại tổ sáng 22-5
Cũng theo ông Nghĩa, thành công trong thu hút FDI là yếu tố tích cực. Tuy nhiên vấn đề này cũng có 2 mặt. "Song vấn đề là do chúng ta, vì chúng ta quản lý kém nên mới thế" - ông Nghĩa lưu ý và thông in, ở nước khác họ quản lý tốt hơn thì không như thế.
Ông Nghĩa phân tích: "Khi các DN FDI vào Việt Nam, họ mượn lao động giá rẻ, mượn ưu đãi, mượn đất đai, mượn môi trường. Tôi thấy nhiều người dùng từ "ưu đãi" một cách rất nhẹ nhàng nhưng nó chẳng nhẹ nhàng một chút nào bởi khi chúng ta ưu đãi là ngân sách của chúng ta bị mất đi cái khoản đó, ưu đãi chính là giảm nguồn thu ngân sách của chúng ta, thế thì đổi lại chúng ta phải thu hút được cái gì".
Đại biểu này cũng lưu ý, lợi nhuận mà các DN FDI được hưởng rất lớn, kể cả Samsung. Nhưng những đóng góp của họ vào ngân sách là chưa tương xứng với cái họ được hưởng. Vì thế, ông Nghĩa cho rằng, chúng ta cần có nhìn nhận và chính sách khác đi đối với FDI, không thể hy sinh môi trường, không thể dễ dãi trong việc thu hút FDI nữa.
Liên quan đến vấn đề FDI, đại biểu Trương Trọng Nghĩa muốn lưu ý về việc thành lập 3 cái đặc khu kinh tế hành chính hiện nay. Dẫn lời một số chuyên gia, ông Nghĩa cho biết đây là một sự đặt cược lớn.
"Chúng ta chủ trương là không sai, cũng như vấn đề chúng ta chủ trương phát triển nhiệt điện, cao tốc Bắc - Nam không sai nhưng chúng ta có khả năng thực hiện, có khả năng quản lý và làm cho dự án đó thành công hay không" - ông Nghĩa phân vân, nhất là trong bối cảnh mà theo ông, người ta đã chứng minh rằng tỷ lệ thành công của các đặc khu trên thế giới không cao.
"Bởi thành công còn phụ thuộc rất lớn vào năng lực quản lý, vào xử lý các mối quan hệ với các thế lực tài chính, các nhóm lợi ích nên nó làm méo mó đi chủ trương ban đầu của chúng ta. Ba đặc khu này là rất lớn và nó liên quan tới cả trăm ngàn dân ở các vùng miền, liên quan đến rừng vàng, biển bạc của chúng ta, đến các di sản thiên nhiên của chúng ta, chúng ta đã tính hết chưa. Tôi xin thưa là đã có những quốc gia đã phải trả giá cho việc này, có những nước không trả được nợ" - đại biểu Trương Trọng Nghĩa cảnh báo.